Πλατφορμα «Αισωπος»

Αποτελέσματα Αξιολόγησης και Αποτιμηση Πραξης

Διαβάστε Περισσότερα

Αποτελέσματα Αξιολόγησης Σεναρίων

Διαβάστε Περισσότερα

Ημερίδα για τα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια

Ψηφιακα Διδακτικα Σεναρια

• 

  Διαχείριση στερεών αποβλήτων Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Αγγλική γλώσσα

  Αγγλική Γλώσσα

Διαχείριση στερεών αποβλήτων Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Αγγλική γλώσσα
Διαθεματικό σενάριο (ΔΣ) με αξιοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων και της τέχνης του κινηματογράφου. Γνωστικές περιοχές: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Γεωλογία-Διαχείριση Φυσικών Πόρων, Αγγλική γλώσσα, Πολιτική Αγωγή, Καλλιτεχνική Παιδεία, Πολυμέσα, Οπτικοακουστική παιδεία, Κινηματογράφος, Δημιουργική Γραφή, Έκφραση μέσα από πολυτροπικά κείμενα. 
Το ΔΣ με θέμα τη "Διαχείριση των στερεών αποβλήτων" απευθύνεται σε μαθητές της Α' τάξης Καλλιτεχνικού Γενικού Λυκείου. Δύναται να εφαρμοστεί με προσαρμογές στο συμβατικό Γενικό Λύκειο και στο Επαγγελματικό Λύκειο. 

Δειτε το σεναριο
• 

  Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος

  Ιστορία (ΔΕ)

Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Το συγκεκριμένο σενάριο αφορά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Δίνεται έμφαση στα αίτια που οδήγησαν στον πόλεμο. Θίγονται θέματα που αφορούν τα αντίπαλα στρατόπεδα, τα κύρια μέτωπα, την βίωση του πολέμου στα χαρακώματα και στα μετόπισθεν, καθώς και τις συνέπειες που έχει αυτός ο πόλεμος.

Δειτε το σεναριο
• 

  Ασφάλεια στο διαδίκτυο: Επικοινωνώ αλλά δεν αποκαλύπτω...

  Διαθεματική Ομάδα

Ασφάλεια στο διαδίκτυο: Επικοινωνώ αλλά δεν αποκαλύπτω...
Το σενάριο «Ασφάλεια στο διαδίκτυο: Επικοινωνώ αλλά δεν αποκαλύπτω…» αφορά στη διδασκαλία της ασφάλειας στο διαδίκτυο για μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Ειδικότερα, το σενάριο εστιάζει στα προσωπικά δεδομένα που αποκαλύπτονται από τους μαθητές και τους κινδύνους που υπάρχουν όταν επικοινωνούν διαμέσου δωματίων ανοιχτής επικοινωνίας στο διαδίκτυο (chat rooms), ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και μέσων κοινωνικής δικτύωσης (όπως το Facebook). Το σενάριο υλοποιείται διαμέσου τριών φάσεων. Στη Φάση 1, που ονομάζεται «Δεν αποκαλύπτω» έχει ως στόχο οι μαθητές στην ομάδα τους, να εντοπίσουν τα προσωπικά δεδομένα που δεν πρέπει να αποκαλύπτονται στο διαδίκτυο. Στη Φάση 2, που ονομάζεται «Πίσω από τις λέξεις και τα πρόσωπα» έχει ως στόχο οι μαθητές να κατανοήσουν ότι δεν πρέπει να εμπιστεύονται οποιονδήποτε επικοινωνεί μαζί τους. Στη Φάση 3, που ονομάζεται «Προστατεύομαι» οι μαθητές συμμετέχουν σε ομάδες ώστε να φτιάξουν και να κοινοποιήσουν τα δικά τους μηνύματα για τους κινδύνους της αποκάλυψης των προσωπικών τους δεδομένων καθώς επίσης για τις ενέργειες και τους τρόπους προστασίας από αυτούς τους κινδύνους.

Δειτε το σεναριο
• 

  Αντεστραμμένη τάξη/διδασκαλία: Τα βουνά της Ελλάδας

  Γεωγραφία (ΠΕ)

Αντεστραμμένη τάξη/διδασκαλία: Τα βουνά της Ελλάδας
Παρουσιάζεται το μάθημα της Γεωγραφίας της Ε' δημοτικού, "Τα βουνά της Ελλάδας" (κεφ. 13), με την καινοτόμο μέθοδο της Αντεστραμμένης διδασκαλίας.

Δειτε το σεναριο
• 

  Ο Αβραάμ φιλοξενεί τον Θεό στη σκηνή του - ορθόδοξη εικόνα της Αγίας Τριάδας.

  Θρησκευτικά (ΔΕ)

Ο Αβραάμ φιλοξενεί τον Θεό στη σκηνή του - ορθόδοξη εικόνα της Αγίας Τριάδας.
Περιληπτικά:
Πρόκειται για μια διδακτική πρόταση στην οποία επιχειρείται η ερμηνεία του βιβλικού γεγονότος της φιλοξενίας του Αβραάμ ως φανέρωση της Αγίας Τριάδος. Επιχειρείται επομένως να ερμηνευτεί η επιλογή από την Ορθόδοξη Εκκλησία  της συγκεκριμένης σκηνής της Φιλοξενίας του Αβραάμ για να εικονίσει την Αγία και Ομοούσιο Τριάδα. Στο σενάριο γίνεται αναφορά σε διάφορες απεικονίσεις της Αγίας Τριάδος και εξετάζεται το κείμενο της Γενέσεως σε σχέση και με το κείμενο της Κοσμογέννησης του Γ. Χούμνου, ενώ δεν παραλείπεται να επισημανθεί η ιστορικότητα του γεγονότος και η σημασία του για τη  χριστιανική πίστη.
Γενικά:
Το σενάριο πραγματοποιείται ενισχυτικά – υποστηρικτικά στο πλαίσιο της επεξεργασίας του υποθέματος γ) Ο Αβραάμ φιλοξενεί τον Θεό στη σκηνή του της Δ.Ε. 5 Η ιστορία του Αβραάμ: η μεγάλη κλήση, το μεγάλο ναι, του σχολικού εγχειριδίου των Θρησκευτικών της Α΄ Γυμνασίου (σελ. 31).
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης υποστηρικτικά και στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Δ.Ε. 1  Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν τον Θεό; της Β΄ Γυμνασίου, του Ν.Π.Σ. των Θρησκευτικών, όπως ήδη αυτό εφαρμόζεται σε Πρότυπα και  Πειραματικά Σχολεία της Χώρας. (βλ. Οδηγό εκπαιδευτικού, σελ. 55).
Σε αυτήν την περίπτωση, «κάνοντας θεολογία με τα παιδιά», λειτουργεί ως «συνεργατική – διερευνητική στρατηγική» - «μελέτη περίπτωσης» και ταυτόχρονα ως δημιουργική βιωματική τεχνική, artful thinking, όπως προτείνεται και στον Οδηγό Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά Δημοτικού – Γυμνασίου, Αθήνα 2011, σελ. 108.  
Το διδακτικό σενάριο είναι συμβατό με το ΑΠΣ και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των  ΔΕΠΠΣ αλλά και του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά, διότι στηρίζεται στην παροχή και οικοδόμηση της γνώσης, την ομαδοσυνεργασία, τη διεπιστημονικότητα, τη διαθεματικότητα, τις δημιουργικές μεθόδους σκέψης και την αξιοποίηση ΤΠΕ και ιδιαίτερα των εργαλείων web2. 
Επίσης το σενάριο ακολουθεί πιστά την υπόδειξη του νέου Προγράμματος Σπουδών (ΠΣ), σύμφωνα με το οποίο αλλάζει δραστικά ο τρόπος που μαθαίνουν οι μαθητές, αφού αλλάζει ο ρόλος του διδάσκοντος και διαφοροποιείται ο ρόλος των μαθητών. Ο εκπαιδευτικός από μεταφορέας πληροφορίας και γνώσης γίνεται συντονιστής και καθοδηγητής στην ανακάλυψή της και οι μαθητές γίνονται ενεργοί στην ανακάλυψη της γνώσης και στη συσχέτισή της με τις δικές τους εμπειρίες. 
Το σενάριο μπορεί να διευρυνθεί και να επεκταθεί διαθεματικά με την ανίχνευση του στοιχείου της φιλοξενίας στους Σημιτικούς λαούς της Παλαιάς Διαθήκης και στους Αρχαίους Έλληνες. (Όπως είναι και η πρόταση που δίνεται στο βιβλίο εκπαιδευτικού των Θρησκευτικών Α΄ Γ/σίου, Παλαιά Διαθήκη Η προϊστορία του Χριστιανισμού, σελ. 44: Επιπλέον ιδέες για εργασίες στην τάξη).
Προαπαιτούμενα:
• Οι μαθητές  να  είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργασία, την αναζήτηση στο διαδίκτυο, τη χρήση λογισμικών και ψηφιακών εργαλείων.
• Να έχει εξηγηθεί στους μαθητές πώς λειτουργούν οι δημιουργικές μέθοδοι σκέψης, όπως atfulthinking και μέθοδος scamper.
• Να έχουν ανοίξει λογαριασμό στην Edmodo και να έχουμε πάρει την γραπτή έγκριση  των γονέων τους γι' αυτό.
• Να τους έχει εξηγηθεί πώς χρησιμοποιούμε την edmodo. Να έχουμε δηλαδή δώσει οδηγίες εγγραφής και λειτουργίας της πλατφόρμας.
• Να έχουν συσταθεί ομάδες εργασίας – κατά προτίμηση ανομοιογενείς - ώστε να υπάρχει ισοτιμία στη σύνθεση.
• Να έχουμε προετοιμάσει το υλικό μας και τον σχεδιασμό μας στην edmodo.
• Να έχουμε μεριμνήσει για τα απαραίτητα έγγραφα και την ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης της εκπαιδευτικής επίσκεψής μας, προτού την σχεδιάσουμε.
Διδακτική δόμηση - διδακτικές τεχνικές:
Το σενάριο στηρίζεται στους άξονες της διερευνητικής, βιωματικής και συνεργατικής μάθησης με υποστήριξη Υπολογιστή (Computer Supported Collaborative learning - CSCL). Η συνεργατική μάθηση (collaborative learning) βασίζεται στις θεωρίες του κοινωνικού εποικοδομητισμού του Piaget και την κοινωνικο - πολιτισμική του Vygotsky. Επίσης λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες επιταγές για ένα σύγχρονο σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία. 
Επιλέξαμε την ομαδική εργασία διότι παρουσιάζει τα εξής πλεονεκτήματα:
Με τη συνεργατική διδασκαλία, δηλαδή «την εργασία κατά την οποία οι μαθητές δουλεύουν μαζί σε μια μικρή ομάδα, το κάθε μέλος της ομάδας μπορεί να συμμετέχει σε μια συλλογική εργασία η οποία έχει καθοριστεί με σαφήνεια. Ακόμα, αναμένεται οι μαθητές να διεκπεραιώσουν την εργασία τους χωρίς την άμεση και κατευθυνόμενη επίβλεψη του δασκάλου» (Cohen 1994, 3). 
Οι καλά οργανωμένες ομάδες επηρεάζουν βαθιά την προσωπικότητα και την κλίμακα αξιών των μαθητών καθώς μέσα από αυτές:
1. Επιτυγχάνεται η ανταλλαγή σκέψεων (διατομική επικοινωνία). 2. Αναπτύσσεται η ικανότητα προσαρμογής. 3. Καλλιεργείται η συνεργασία, αμοιβαιότητα και αποδοχή. 4. Δίνεται η δυνατότητα θεώρησης από τη σκοπιά του άλλου, κάτι που διευκολύνει την επίλυση των συγκρούσεων. 5. Καλλιεργείται η αυτοεκτίμηση. 6. Αναπτύσσεται η εμπειρία του ανήκειν σε μια ομάδα.
Η διδασκαλία σε ομάδες  στοχεύει να προκαλέσει:
1. Τον σεβασμό για τον πλησίον. 2. Την προσωπική αξιοπρέπεια. 3. Την εσωτερική πειθαρχία. 4. Την αυτοκυριαρχία. 5. Το θάρρος για έκφραση της γνώμης. 6. Το πνεύμα του υπεύθυνου διαλόγου. 
Εκπαιδευτική επίσκεψη:
Για την υλοποίηση του σεναρίου μας χρησιμοποιείται και η διδακτική τεχνική της εκπαιδευτικής επίσκεψης σε εγγύς ιερό ναό, ώστε οι μαθητές να εξοικειωθούν περισσότερο με το περιβάλλον που ερευνούν, να εξοικειωθούν με τις αγιογραφίες του Ναού και συγκεκριμένα με αυτήν που εξετάζουμε, καθώς είναι δυνατόν να «ενσωματώνονται στην καθημερινή λειτουργία του σχολείου πολλαπλές πηγές πληροφόρησης και εκπαίδευσης εντός και εκτός των φυσικών συνόρων του σχολείου» (παρ. 1, άρ 1 της Φ12/752/Γ1/866/19-8-98 Κ.Υ.Α.). Ακολουθούνται όλες οι νενομισμένες διαδικασίες, όπως εξηγούμε και στην αντίστοιχη φάση.
Περιβάλλον ανάπτυξης - edmodo: https://www.edmodo.com/
Ως διαδικτυακό περιβάλλον ανάπτυξης της συνεργατικής μάθησης, ως ενδεδειγμένο μέσο για να υλοποιηθεί το σενάριο, θεωρούμε το περιβάλλον της edmodo, ενός παγκόσμιου ασφαλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης και ηλεκτρονικής μάθησης για εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η Edmodo προσφέρει ένα προστατευμένο περιβάλλον δημοσιεύσεων, όπου οι καθηγητές και οι μαθητές μπορούν επιπλέον να διαμοιραστούν σημειώσεις, συνδέσμους, αρχεία, εργασίες, ημερολόγια και να ανακοινώσουν γεγονότα χωρίς να έχουν εξωτερικοί χρήστες δικαιώματα πρόσβασης. Στην edmodo οι καθηγητές έχουν την δυνατότητα να δημιουργήσουν ομάδες για κάθε μία από τις τάξεις τους και να επιβλέπουν ξεχωριστά την εξέλιξη των δραστηριοτήτων. Σε κάθε ομάδα ανατίθεται ένας μοναδικός κωδικός, τον οποίο ο καθηγητής γνωστοποιεί στους μαθητές του ώστε να έχουν πρόσβαση στην ομάδα.
Βεβαίως για την υλοποίηση του σεναρίου μπορεί εξίσου καλά να χρησιμοποιηθεί μια πλατφόρμα ιστοεξερεύνησης, όπως είναι η openwebquest ή createwebquest.com κά. ή η ηλεκτρονική τάξη του διδάσκοντος ή ένα ιστολόγιο μαθήματος ή ακόμη και να μην χρησιμοποιηθεί τόσο η Νέα τεχνολογία, αλλά να γίνει το μάθημα περισσότερο παραδοσιακά με διανομή φωτοτυπημένων φύλλων εργασίας και χρήση του διαδραστικού πίνακα.
Βέβαια στην πραγματικότητα, εφόσον δίνουμε στους μαθητές να ερευνήσουν σε ενδεικνυόμενες ιστοσελίδες, στην ουσία πρόκειται για μια μαθησιακή άσκηση αλληλεπίδρασης, με χρήση ποικιλίας έγκυρων πηγών του διαδικτύου, μια δραστηριότητα κατευθυνόμενης διερεύνησης κατά την οποία οι μαθητές αξιοποιούν το Διαδίκτυο,  ως πηγή πληροφορίας, αλλά όχι μοναδική. 
Στόχοι του σεναρίου μας:
• Να μάθουν οι μαθητές να οικοδομούν μόνοι τους τη γνώση, αξιοποιώντας ποικίλους ψηφιακούς πόρους, καθώς σύμφωνα με τον εποικοδομητισμό - θεωρία Piaget - η γνώση είναι μία ενεργητική διαδικασία δόμησης η οποία δομείται σε συνάφεια με το περιβάλλον όπου συναντάται, ενώ οι μαθητές οικοδομούν τη μάθηση μέσω συνεργασίας και διαλόγου & μέσω των εμπειριών τους. Συγκεκριμένα οι μαθητές έχουν να οικοδομήσουν τις γνώσεις τους όσον αφορά τις αλήθειες που εκφράζει το Τριαδικό δόγμα της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, συνεξετάζοντας συγκριτιστικά την εικόνα της Φιλοξενίας του Αβραάμ (και ιδίως αυτήν του Ρουμπλιώφ), ως Ορθόδοξη απεικόνιση της Αγίας Τριάδος, σε σχέση με άλλου τύπου απεικονίσεις. Στη συνέχεια συνεξετάζουν το γεγονός της Φιλοξενίας του Αβραάμ από το κείμενο της Γενέσεως και από ένα κείμενο της Κρητικής λογοτεχνίας, "Κοσμογέννησις", για να οδηγηθούν σταδιακά στα συμπεράσματα που αφορούν την πίστη της Ορθοδοξίας στον Τριαδικό Θεό. Οι δραστηριότητες μάθησης αφορούν ένα αυθεντικό μαθησιακό περιβάλλον.
• Να κατανοήσουν την ιστορικότητα του γεγονότος, μέσω έρευνας σε ιστοσελίδες που παρουσιάζουν τον τόπο του συμβάντος ως χώρο μεγάλης επισκεψιμότητας και ταυτόχρονα να συναισθανθούν τη σημασία του γεγονότος ως την πρώτη εμφάνιση – αποκάλυψη του τριαδικού Θεού.
• Να χρησιμοποιήσουν γενικά τον υπολογιστή όχι ως ένα απλό εποπτικό μέσο διδασκαλίας, αλλά ως ένα εργαλείο που βοηθά τον μαθητή να δημιουργήσει ο ίδιος με τον δικό του τρόπο σκέψης το τελικό δικό του γνωστικό προϊόν.  Στο σημείο αυτό σημειώνουμε ότι η χρήση της edmodo, εντάσσεται στην ερευνητική-εκπαιδευτική παράδοση που θεωρεί τους υπολογιστές στην εκπαίδευση ως εργαλεία που συμβάλλουν στην ανάπτυξη σύνθετων συλλογισμών, που μπορούν να γίνουν αντικείμενο συζήτησης στην τάξη, αλλάζοντας ριζικά τη σχολική τάξη σε χώρο αντιπαράθεσης ιδεών αλλά και γόνιμου και εποικοδομητικού διαλόγου (Σολομωνίδου,2001) και τέλος
• Να καλλιεργήσουν δεξιότητες και κριτική σκέψη στα πλαίσια του ψηφιακού γραμματισμού και μέσω μεθόδων δημιουργικής σκέψης, όπως ο έντεχνος συλλογισμός (artfulthinking και η μέθοδος scamper). Οι μαθητές θα δημιουργήσουν τα δικά τους κείμενα, τις δικές τους παρουσιάσεις, τις  δικές τους κριτικές αλλά και θα κάνουν μόνοι τους τη ξενάγηση στον χώρο του ναού.
Βιβλιογραφικές αναφορές:  
Κόκκος Αλ. (2010).  Μετασχηματίζουσα μάθηση μέσα από την αισθητική εμπειρια: Θεωρητικό πλαίσιο και μέθοδος εφαρμογής. [Εισήγηση που παρουσιάστηκε στο 8th International Transformative Learning Conference, που διοργανώνει το Columbia University στις Βερμούδες, 18-20/11/2009] 
Κόκκος Αλ., Μέγα  Γ. (2009). Κριτικός στοχασμός και τέχνη στην εκπαίδευση: Έρευνα (σε εξέλιξη) με τη συμμετοχή μεταπτυχιακών φοιτητών Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. 
Κόκκος, και συνεργάτες (2011). Εκπαίδευση µέσα από τις τέχνες. Μεταίχµιο. Aθήνα.  
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2000). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη.
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2001).  Στρατηγικές Διδασκαλίας: Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. Αθήνα: Gutenberg. 
Ματσαγγούρας, Ηλ. (2004). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση: Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη. 
Μπαλατζάρας Μ. (2004). Περιβάλλοντα Μάθησης & Συνεργασίας ΠΜΣ στην Επιστήμη της Πληροφορίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. 
Πολίτη Λ. Ποιητική Ανθολογία, βιβλίο δεύτερο, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, σελ. 62-67.
Σολομωνίδου, Χρ. (2001). Σύγχρονη εκπαιδευτική τεχνολογία: υπολογιστές και μάθηση στην κοινωνία της γνώσης. Θεσσαλονίκη: Κώδικας. 
Τσούλια Θ. (1999). Τα Πανάγια Προσκυνήματα  των Αγίων Τόπων και του θεοβάδιστου Όρους Σινά. Κατερίνη. εκδ. Σύλλογος φίλων του Παναγίου Τάφου και Θεοβάδιστου Όρους Σινά.
Cohen, E (1994). Restructuring the Classroom: Conditions for productive Small Groups. In Review of Educational Research. Vol. 1, pp 1-135
Efland, A. (2002). Art and Cognition.  New York: Teachers College Press.
Johnson, D. W., Johnson, R. & Smith, K.A. (1998).  Active Learning:  Cooperation in the College Classroom (2nd Edition).  Edina, MN: Interaction Book Company. 
Mezirow, J. and Associates (1990). Fostering Critical Reflection in Adulthood. San Francisco: Jossey-Bass. 
Mezirow, J. (1998).  On Critical Reflection. Adult Education Quarterly, 48, 185-198. Olson, I. (2000). The Arts and Critical Thinking in American Education, Westport, Connecticut/London: Bergin and Garvey. 
Perkins, D. (1994). The Intelligent Eye: Learning to Think by Looking at Art, Getty Center for Education in the Arts: Los Angeles. 
Slavin, R. (1994).  Using Student Team Learning, 4th ed. Baltimore: Johns Hopkins University, Center for Social Organization of Schools. 
Vygotsky, L. (1997). Νους στην Κοινωνία, μτφρ. Α. Μπίμπου και Σ. Βοσνιάδου. Αθήνα: Gutenberg.
 
Χρησιμοποιείται επίσης:  
Ο Οδηγός Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά Δημοτικού – Γυμνασίου, Αθήνα 2011, 
Η Παλαιά Διαθήκη, Γένεσις, κεφ. 18,
υλικό από το Φωτόδενδρο,
τα διαδραστικά βιβλία μαθητή,
τα διαδραστικά εργαλεία της πλατφόρμας Αίσωπος,
η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα (: Λεξικό και Σώματα κειμένων).
Ιστογραφικές αναφορές:
http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=add_ms_40724_f048v,  
http://pzartfulthinking.org/, 
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/pnevma/icons_gr.html, 
http://www.wikiart.org/es/gustave-dore#supersized-the-holy-bible-201376,
http://www.theoryfundamentals.com/ausubel.htm.     

Δειτε το σεναριο
• 

  Σύγκριση - Διάταξη Κλασμάτων

  Μαθηματικά (ΠΕ)

Σύγκριση - Διάταξη Κλασμάτων
Το σενάριο με τον τίτλο «Σύγκριση και διάταξη κλασμάτων» προτείνεται να αξιοποιηθεί από τους μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου. Αφορά στο γνωστικό αντικείμενο των Μαθηματικών, με την υποστήριξη των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Ο κεντρικός του άξονας αφορά στα Μαθηματικά και συγκεκριμένα στην 1η Θεματική ενότητα του σχολικού βιβλίου "Αριθμοί και πράξεις", Κεφάλαιο 22 ‘’Σύγκριση - Διάταξη κλασμάτων. Πώς θα μπούμε στη σειρά;’’ (ΥΠΕΠΘ/Π.Ι., 2006β, σ. 51-52). Το σενάριο είναι συμβατό με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΥΠΕΠΘ/Π.Ι., 2003, σ. 273) και η εκτιμώμενη διάρκειά του είναι δύο (2) διδακτικές ώρες (προτείνεται συνεχόμενο δίωρο).
Προωθεί τη διερευνητική - ανακαλυπτική μάθηση και αξιοποιεί διάφορες τεχνικές, όπως την ερώτηση, τον διάλογο και τη συζήτηση, που λαμβάνουν χώρα σε μία μαθητοκεντρική διδασκαλία (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2011α, σ. 36-37).
Οι μαθητές εργάζονται στο εργαστήριο πληροφορικής που θα έχει τη δυνατότητα σύνδεσης με το διαδίκτυο και βιντεοπροβολέα. Ο καθορισμός των ομάδων, ο αριθμός των μελών τους και ο ρόλος του καθενός μέσα στην ομάδα ορίζονται κάθε φορά ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν στην τάξη (αριθμός μαθητών, αριθμός υπολογιστών, σύνθεση μαθητικού πληθυσμού της τάξης κ.ά.). Οι μαθητές εργάζονται ατομικά ή ομαδικά, ανάλογα με τους στόχους των δραστηριοτήτων και εμπλέκονται σε συνεργατικές ενεργητικές δραστηριότητες που σχετίζονται με καταστάσεις της καθημερινής ζωής και που στοχεύουν στην ανάπτυξη της σκέψης, του συλλογισμού και της επικοινωνίας (Σακονίδης, 2008, όπ. αναφ. στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2011β, σ. 17) και σε καταστάσεις προβληματισμού (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2011β, σ. 18). Ο ρόλος του δασκάλου κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας είναι συντονιστικός και βοηθητικός.
Για την απεικόνιση των μαθηματικών εννοιών χρησιμοποιούνται διαφορετικά μοντέλα, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι πολλαπλές αναπαραστάσεις, οι οποίες συντελούν στην κατανόηση μιας ιδέας (Λεμονίδης κ.ά., 2006, όπ. αναφ. στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2011β, σ. 25). Εντάσσονται κατάλληλες διαδραστικές δραστηριότητες που αξιοποιούν τα εργαλεία ΤΠΕ και διευρύνουν τις ευκαιρίες για μάθηση.
Για την υλοποίηση των στόχων του σεναρίου αξιοποιείται το εκπαιδευτικό λογισμικό ανοικτού κώδικα GeoGebra, το οποίο είναι ένα Δυναμικό Λογισμικό Μαθηματικών (DMS) που ενισχύει τον μαθηματικό πειραματισμό και τη διερεύνηση (Hohenwarter & Preiner, 2007).
Η αξιολόγηση της μαθησιακής διαδικασίας είναι η ‘’Διαμορφωτική αξιολόγηση’’, η οποία λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας (ΥΠΕΠΘ/Π.Ι., 2005β, σ. 14), στοχεύει στην πληροφόρηση για την κατάκτηση των στόχων που έχουν τεθεί και έχει ανατροφοδοτικό χαρακτήρα (Μακρή-Μπότσαρη, 2007, σ. 448) και ο ‘’Αυτοέλεγχος’’ που βοηθά τον μαθητή να ελέγξει μόνος του τις γνώσεις που έχει κατακτήσει.
 
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Barody, A. (1989). A Guide to Teaching Mathematics in the Primary Grades. Boston: Allyn & Bacon. Στο Μ. Κούτρα (2008). Τέσσερις διδασκαλίες στα δεκαδικά κλάσματα. Βόλος. Ανακτήθηκε από http://koundouras.blogspot.gr/2008/05/2008-1.html (15/06/2015).
Charalambous, C. Y., & Pitta-Pantazi, D. (2007). Drawing on a theoretical model to study students’ understandings of fractions. Educational Studies in Mathematics, 64(3), 293-316. doi:10.1007/s10649-006-9036-2 (18/06/2015).
Hohenwarter, M., & Preiner, J. (March, 2007). Dynamic Mathematics with GeoGebra. The Journal of Online Mathematics and Its Applications, Vol. 7. Retrieved from http://www.maa.org/external_archive/joma/Volume7/Hohenwarter/index.html (21/06/2015).
Smith, J.P. (2002). ‘The development of students’ knowledge of fractions and ratios’. In B. Litwiller and G. Bright (eds.), Making Sense of Fractions, Ratios, and Proportions, Reston, Virginia, NCTM, pp. 3–17.
Μακρή-Μπότσαρη, Ε. (Επιμ.). (2007). Θέματα Εισαγωγικής Επιμόρφωσης για Νεοδιόριστους Εκπαιδευτικούς. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ/Π.Ι. Ανακτήθηκε από http://www.pi-schools.gr/download/news/t_eisag_epimorfosis.pdf (19/06/2015).
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2011α). Πρόγραμμα Σπουδών για τα Μαθηματικά στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση. Ανακτήθηκε από http://users.sch.gr//stdomus/arxeia_sxolika/maths/a.pdf (12/06/2015).
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2011β). Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης. Βασικό Επιμορφωτικό Υλικό. Τόμος Α: Γενικό Μέρος. Αρχική Έκδοση Μάιος 2011. Ανακτήθηκε από http://www.epimorfosi.edu.gr/images/stories/ebook-epimorfotes/geniko-meros/1.%20tomos%20a%20geniko.pdf (12/06/2015).
ΥΠΕΠΘ/Π.Ι. (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών Μαθηματικών. Ανακτήθηκε από http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/11deppsaps_math.zip (16/06/2015).
ΥΠΕΠΘ/Π.Ι. (2005β). Μαθηματικά Στ΄ Δημοτικού. Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Αθήνα: ΟΕΔΒ. Ανακτήθηκε από http://ebooks.edu.gr/courses/DSDIM101/document/4bd845f94p84/4bd92c1a14s9/4bd92c1a4e94.pdf (13/06/2015).
ΥΠΕΠΘ/Π.Ι. (2006β). Μαθηματικά ΣΤ΄ Δημοτικού. Αθήνα: Ι.Τ.Υ.Ε. «Διόφαντος». Ανακτήθηκε από http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM101/301/2088,7409/ (13/06/2015).
Χαιρέτη, Μ. (2009). Τα λάθη και οι παρανοήσεις των μαθητών στα μαθηματικά και η διδακτική αξιοποίησή τους. Διπλωματική Εργασία. Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων/Π.Τ.Δ.Ε. Ανακτήθηκε από http://www.mathlab.upatras.gr/wp-content/uploads/2013/09/Τα-λάθη-και-οι-παρανοήσεις-των-μαθητών-στα-μαθηματικά-και-η-διδακτική-αξιοποίησή-τους-.pdf (15/06/2015).

Δειτε το σεναριο
• 

  Η γαλλική γλώσσα μέσα από τις τέχνες

  Γαλλική Γλώσσα

Η γαλλική γλώσσα μέσα από τις τέχνες
Το παρόν διδακτικό σενάριο απευθύνεται στους μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου και αφορά στη μετάφραση, στην ερμηνευτική προσέγγιση και στην ψηφιακή εικαστική απόδοση ποιημάτων της γαλλόφωνης λογοτεχνίας του 20ου αιώνα. Συγκεκριμένα, οι μαθητές καλούνται να μεταφράσουν στην ελληνική γλώσσα τρία ποιήματα, να τα νοηματοδοτήσουν και να δημιουργήσουν αντίστοιχα ψηφιακά κολάζ που να αποδίδουν εικαστικά το περιεχόμενό τους.
Στους μαθητές προτείνουμε ποιήματα εναρμονισμένα με το επίπεδο γλωσσομάθειας (Β1-) και ταυτόχρονα λεξιλογικά και γραμματικοσυντακτικά προσπελάσιμα. Τα θέματα των ποιημάτων είναι τέτοιας φύσης που να «απευθύνονται» σε όλους ώστε να επιτευχθεί η διανοητική και ψυχο-συναισθηματική κινητροποίησή τους (Gruca, 2009).  Άλλωστε, εάν οι αντιλήψεις και τα συναισθήματα που εκφράζονται στα προς μετάφραση ποιήματα δεν βρίσκουν ανταπόκριση στην πραγματικότητα του μαθητή-μεταφραστή τότε δεν μπορεί να υπάρξει δημιουργική μεταφραστική εργασία (Bly, 1984).
Συγκεκριμένα, τα ποιήματα που θα επεξεργαστούν οι μαθητές είναι τα εξής: L’école του Jacques Charpentreau, Page d'écriture, Le Cancre του Jacques Prévert ενώ στο πλαίσιο της υποδειγματικής διδασκαλίας επιλέγουμε το ποίημα L’ enfant qui battait la campagne του Claude Roy. Το θέμα διαπραγμάτευσης των ποιημάτων είναι κοινό και βρίσκεται στον πυρήνα των ενδιαφερόντων των μαθητών καθώς αφορά το σχολείο, ειδικότερα, τα συναισθήματα που βιώνουν οι μαθητές στην σχολική τους καθημερινότητα και τις σχέσεις που αναπτύσσουν ή μπορούν να αναπτύξουν με τους καθηγητές και με τους συμμαθητές τους. Και τα τέσσερα ποιήματα λειτουργούν με τρόπο που καταδεικνύουν στους μαθητές ότι η ποίηση δεν είναι απρόσιτη και πως ενδιαφέρεται έντονα για την εφηβική ζωή και τη σχολική τους καθημερινότητα τροφοδοτώντας παράλληλα με θετικό τρόπο τη σκέψη, συμπεριφορές και στάσεις ζωής.
Οι τρεις επιμέρους δραστηριότητες –μετάφραση, ερμηνεία, ψηφιακό κολάζ– συνιστούν μία πρωτότυπη πνευματική εργασία. Μία εργασία που συνεπάγεται κίνητρα μάθησης δεδομένου πως τα τελευταία δημιουργούνται όταν οι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι θα βιώσουν μιαν αληθινή πνευματική περιπέτεια, όμοια με την περιπέτεια των ανθρώπων εκείνων που προσπαθούν να μεγεθύνουν τα όρια της σκέψης και της γνώσης (Maiaux & Beal, 2008).
Οι μαθητές γίνονται «μικροί διανοούμενοι ξεκινώντας από τη ζώνη της αντιληπτικότητας και της ασφάλειάς τους ένα ταξίδι σε νέες περιοχές, μακριά από την περιοχή  άνεσής τους, μακριά από τους περιορισμούς του κοσμοχώρου τους», όπως επιτάσσουν οι αρχές του Νέου Σχολείου (Υ.ΠΑΙ.Θ.-Π.Ι., ΕΠΣ-ΑΠΣ/Οδηγός του Εκπαιδευτικού Ξένων Γλωσσών).
Η παιδαγωγική προσέγγιση που εφαρμόζεται είναι αυτή του ανθρωπιστικού κονστρουκτιβισμού (Novak, 1993) σύμφωνα με τον οποίο οι μαθητές κατασκευάζουν ενεργητικά το μορφωτικό προϊόν όταν εμπλέκονται οι τρεις θεμελιώδεις διαστάσεις του ανθρώπινου όντος: η σκέψη, το συναίσθημα και η πράξη. Ως προς τις κύριες μορφές διδασκαλίας αυτές συνίστανται στη διαθεματική προσέγγιση, στη βιωματική μάθηση, στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και στη φθίνουσα καθοδήγηση. Mε το παρόν σενάριο αναδεικνύεται η ευρύτητα της γνώσης καθώς εμπλέκονται τέσσερα διδακτικά αντικείμενα: Γαλλικά, Εικαστικά, Νεοελληνική Λογοτεχνία, Πληροφορική. Nα σημειώσουμε εδώ πως η διαθεματική αξιοποίηση της τέχνης συνεισφέρει στη βελτιστοποίηση της ποιότητας της μάθησης (Bramford, 2006). Μέσα από τη βιωματική μάθηση δίνεται στους μαθητές η δυνατότητα να εκτεθούν σε νέες μη δομημένες εμπειρίες ανανεώνοντας τους διαύλους επικοινωνίας με τον εαυτό τους. Όσον αφορά στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία στη μεταφραστική προσπάθεια η ομάδα πέραν της υποστήριξης συνεισφέρει εναλλακτικές λύσεις και σημαντικά στοιχεία (Álvarez, 2006). Μέσα από την αλληλεπίδραση συναθροίζονται γνώσεις, δεξιότητες και ταλέντα οδηγώντας στην παραγωγή ενός μορφωτικού αγαθού προσαρμοσμένου στη «ζώνη επικείμενης ανάπτυξης» του κάθε μαθητή (Vygotsky, 1978). Τέλος, σε πλαίσιο φθίνουσας καθοδήγησης εξελίσσεται η μετάφραση των ποιημάτων. Γενικότερος ρόλος του  εκπαιδευτικού είναι να προβαίνει, όταν το θεωρεί απαραίτητο, σε στοχευμένη προφορική περιγραφική αξιολόγηση με σκοπό την ανατροφοδότηση των μαθητών και να υποστηρίζει συστηματικά τις προσπάθειές τους παρέχοντας συμβουλές και επεξηγήσεις (για παράδειγμα τα άμεσα και τα έμμεσα αντικείμενα C.O.D. /C.O.I.).  
 

Δειτε το σεναριο
• 

  Πολυμέσα. Εικόνα - Βίντεο - Κινούμενο σχέδιο - Ήχος.

  Πληροφορική

Πολυμέσα. Εικόνα - Βίντεο - Κινούμενο σχέδιο - Ήχος.
Το σενάριο εντάσσεται στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών για το μάθημα της Πληροφορικής στη Β’ Γυμνασίου. Συγκεκριμένα, εντάσσεται στην Ενότητα με τίτλο "Γνωρίζω τον υπολογιστή ως ενιαίο σύστημα", στο 3ο κεφάλαιο με τίτλο "Πολυμέσα".
Είναι δομημένο σε πέντε φάσεις:
Στην πρώτη φάση, γίνεται μια εισαγωγή στην έννοια των πολυμέσων. Η δεύτερη φάση εστιάζει στα χαρακτηριστικά μιας ψηφιογραφικής εικόνας (ανάλυση, βάθος χρώματος, μέγεθος), και οι μαθητές μέσα από τις προτεινόμενες δραστηριότητες ανακαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο αυτά σχετίζονται μεταξύ τους. Επίσης, γίνεται αναφορά στις διανυσματικές εικόνες. Στην τρίτη φάση, παρουσιάζεται η αρχή στην οποία στηρίζεται η δημιουργία βίντεο και κινούμενου σχεδίου και οι μαθητές χρησιμοποιούν ελεύθερο λογισμικό για να δημιουργήσουν τα δικά τους κινούμενα σχέδια. Στην τέταρτη φάση, παρουσιάζεται ο τρόπος ψηφιοποίησης του ήχου και γίνεται αναφορά στο πρότυπο mp3. Οι μαθητές ηχογραφούν μηνύματα και τα επεξεργάζονται με τη βοήθεια ελεύθερου λογισμικού. Στην πέμπτη φάση, γίνεται μια αξιολόγηση των γνώσεων που απέκτησαν οι μαθητές.
Ο εκπαιδευτικός συντονίζει τη διεξαγωγή του σεναρίου και έχει ρόλο καθοδηγητικό. Αν και τα φύλλα εργασίας είναι απλά και σαφή στη διατύπωσή τους, είναι πιθανόν να χρειαστεί παρέμβαση του εκπαιδευτικού για παροχή βοήθειας στα χρησιμοποιούμενα λογισμικά.

Δειτε το σεναριο
• 

  ΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΕΣ

  Μαθηματικά (ΔΕ)

ΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΕΣ
Σκοπός αυτού του σεναρίου είναι η διαπραγμάτευση της συμμετρίας και συγκεκριμένα η ανάπτυξη των εννοιών της αξονικής και της κεντρικής συμμετρίας και των ιδιοτήτων τους και ο συσχετισμός τους με τους γεωμετρικούς μετασχηματισμούς της ανάκλασης και της στροφής. Στο Δημοτικό, οι μαθητές έχουν δημιουργήσει κάποιες αναπαραστάσεις για την έννοια της συμμετρίας. Έχουν μάθει να αναγνωρίζουν σχήματα με άξονα συμμετρίας και να κατασκευάζουν το συμμετρικό ενός σχήματος ως προς άξονα, χωρίς να έχουν εμβαθύνει στις ιδιότητες της αξονικής συμμετρίας, ενώ δεν έχουν έρθει σε επαφή με την έννοια της κεντρικής συμμετρίας.
Σε αυτό το σενάριο, οι μαθητές, μέσω προσχεδιασμένων δραστηριοτήτων και με τη βοήθεια των φύλλων εργασίας, παρατηρούν μοντέλα, κάνουν εικασίες και τις επιβεβαιώνουν ή τις απορρίπτουν ή τις τροποποιούν με τη βοήθεια διαδραστικών ψηφιακών εργαλείων. Αξιοποιείται το περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας με τέσσερις διαφορετικούς τρόπους, με τη βοήθεια των ψηφιακών εργαλείων που προσφέρει η πλατφόρμα. Ως εκπαιδευτικό βίντεο, δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να αξιοποιήσουν την οπτική σκέψη και να προσεγγίσουν τη δομή και τις ιδιότητες της αξονικής και της κεντρικής συμμετρίας. Ως διαδραστικό βίντεο δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να κάνουν προβλέψεις για τη συμπεριφορά των συμμετρικών αντικειμένων και να εμβαθύνουν στην εννοιολογική κατανόηση της δομής και των ιδιοτήτων της αξονικής και της κεντρικής συμμετρίας. Ως δομημένη εφαρμογή δυναμικής γεωμετρίας δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές, με μία προσέγγιση φθίνουσας καθοδήγησης, να εμπλακούν ατομικά σε μία διαδικασία πειραματισμού και με τη λογική του “hands on” να ανακαλύψουν το πλέγμα των ιδιοτήτων που αποτελούν τη δομή της συμμετρίας. Τέλος, ως ενσωματωμένο online περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας, δίνει τη δυνατότητα υλοποίησης ενός μικρού project στο πλαίσιο του οποίου παρέχεται η δυνατότητα στους μαθητές να αυτενεργούν εφαρμόζοντας την αποκτηθείσα γνώση σε νέες καταστάσεις, να αναπτύσσουν και να ανταλλάσσουν δημιουργικές ιδέες και να τις συνθέτουν στο περιβάλλον μιας ομαδοσυνεργατικής κατασκευαστικής δραστηριότητας.  
Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Α΄ Γυμνασίου και υλοποιείται σε τρεις διδακτικές ώρες στο εργαστήριο πληροφορικής. Στις δύο πρώτες ώρες οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των δύο ατόμων. Την πρώτη ώρα επεξεργάζονται την έννοια της συμμετρίας ως προς ευθεία ενώ τη δεύτερη ώρα, την έννοια της συμμετρίας ως προς σημείο. Στην πορεία της κάθε ώρας αναλαμβάνουν προοδευτικά όλο και πιο ενεργητικό ρόλο, στην αρχή απαντώντας σε ερωτήματα και στη συνέχεια διατυπώνοντας οι ίδιοι ερωτήματα που στη συνέχεια θέτουν προς απάντηση ο ένας στον άλλο. Κατά την τρίτη ώρα η τάξη χωρίζεται σε 5 ομάδες των 5-6 ατόμων, οι οποίες αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν ένα μικρό project, στην αρχή διερευνώντας τις συμμετρίες των σημαιών κάποιων κρατών και στη συνέχεια αναλαμβάνοντας να κατασκευάσουν μία σημαία με συγκεκριμένες προδιαγραφές συμμετρίας. Στο πλαίσιο κάθε ώρας προσφέρονται και κάποιες ερωτήσεις αυτοαξιολόγησης, προοδευτικά αυξανόμενης δυσκολίας.  
Ο ρόλος που αναλαμβάνουν οι μαθητές είναι κυρίως ρόλος ερευνητή. Σε ένα πλαίσιο κοινωνικής μάθησης, διατυπώνουν εικασίες τις οποίες ελέγχουν με τη βοήθεια διαδραστικών δραστηριοτήτων που αξιοποιούν σχεδόν όλο τον πλούτο των εργαλείων που προσφέρει η πλατφόρμα. Για να φέρουν σε πέρας τις ζητούμενες εργασίες πρέπει να αναπτύξουν στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων και δεξιότητες συνεργασίας στο πλαίσιο της ομάδας.
Ο εκπαιδευτικός σε ρόλο διευκολυντή, επιβλέπει την εξέλιξη της διαδικασίας και επεμβαίνει όπου χρειάζεται δίνοντας εξηγήσεις, διευκρινίσεις και ανατροφοδότηση. Συντονίζει τη διαδικασία όταν οι ομάδες εργάζονται, παρέχει τεχνική υποστήριξη όπου χρειαστεί, συνοψίζει και ανακεφαλαιώνει τα συμπεράσματα.
Συνολικά, το σενάριο προσπαθεί να επιτύχει μία εννοιολογική διδακτική προσέγγιση της συμμετρίας και των ιδιοτήτων της που θα δίνει ευκαιρίες στους μαθητές, μέσα από ερευνητικές και κατασκευαστικές δραστηριότητες, να συμμετέχουν με ενεργητικό τρόπο στη διαδικασία κατασκευής της γνώσης δημιουργώντας σταθερή και ποιοτική γνώση.
Το σενάριο έχει αρθρωτή δομή ώστε οι επιμέρους δραστηριότητές του να είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν αποσπασματικά από τους εκπαιδευτικούς στο πλαίσιο ενός διαφορετικού σχεδιασμού και  ενός μαθήματος διαμορφωμένου για τις ανάγκες της τάξης τους.  

Δειτε το σεναριο