Μελέτη των Παραγόντων που Επηρεάζουν τη Θερμοκρασία του Αέρα
Γεωγραφία (ΔΕ) (Γυμνάσιο)
Κύριος στόχος του διδακτικού σεναρίου είναι η μελέτη από ομάδες μαθητών των σημαντικότερων παραγόντων που επηρεάζουν τη θερμοκρασία του αέρα μιας περιοχής. Η διερεύνηση γίνεται από μαθητές της Α Γυμνασίου, στα πλαίσια του μαθήματος της Γεωγραφίας, οι οποίοι χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που τους παρέχει το Web 2. Οι μαθητές που υλοποιούν το σενάριο μελετούν την οριζόντια και κατακόρυφη κατανομή της θερμοκρασίας σε πλανητική κλίμακα, σε ένα ιδιαίτερα ελκυστικό και δυναμικό περιβάλλον μάθησης που επιτρέπει τη σφαιρική προσέγγιση της γνώσης. Τα εργαλεία που τους παρέχονται δίνουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε δεδομένα μετεωρολογικών παραμέτρων (θερμοκρασία, υγρασία, ένταση και διεύθυνση ανέμου κ.α.) για οποιαδήποτε ημέρα του έτους (μετά την 1/11/2013) και γεωγραφική περιοχή η οποία, κατά τη γνώμη του εκπαιδευτικού ή τη δική τους, παρουσιάζει ενδιαφέρον και μπορεί να οδηγήσει στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Έτσι, η έρευνα τους δεν περιορίζεται στη μελέτη χαρτών και διαγραμμάτων που παρουσιάζουν μέσες και κατά συνέπεια εξομαλυμένες τιμές της θερμοκρασίας, αλλά μπορεί να γίνει και για ακραίες περιπτώσεις με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Οι σημαντικότεροι φυσικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη γεωγραφική κατανομή των οργανισμών είναι οι κλιματικοί και μερικοί εξ αυτών είναι η θερμοκρασία του αέρα, η βροχόπτωση και η ένταση του ανέμου. Σημαντικές μεταβολές αυτών των παραγόντων, οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε μακροχρόνιες αλλαγές του τοπικού ή και παγκόσμιου κλίματος, έχουν ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση κάποιων ειδών, την εξάπλωση άλλων ή τη μετανάστευσή τους προς εύρεση ιδανικών για την επιβίωσή τους συνθηκών. Η κατανόηση επομένως των παραμέτρων εκείνων που σχετίζονται και επηρεάζουν τη θερμοκρασία, τη βροχή και τον άνεμο είναι ιδιαίτερα σημαντική και για το λόγο αυτό στο βιβλίο της Γεωγραφίας-Γεωλογίας Α Γυμνασίου συμπεριλαμβάνονται τα αντίστοιχα μαθήματα. Εστιάζοντας στις παραμέτρους που επιδρούν στη θερμοκρασία του αέρα μιας περιοχής, η διδασκαλία συνήθως περιλαμβάνει μελέτη κλιματικών χαρτών στους οποίους παρουσιάζεται η γεωγραφική κατανομή της μέσης τιμής της θερμοκρασίας για το χειμώνα ή το καλοκαίρι και μέσω αυτών ερευνάται η επίδραση του γεωγραφικού πλάτους και της ηπειρωτικότητας. Όμως οι χάρτες αυτοί παρουσιάζουν εξομαλυμένες τιμές της θερμοκρασίας με αποτέλεσμα να μην εξετάζονται ημέρες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον όπως για παράδειγμα ημέρες στην ‘καρδιά’ του χειμώνα ή του καλοκαιριού, ημέρες με συγκεκριμένη διεύθυνση ανέμου, ενισχυμένα θαλάσσια ρεύματα κ.α.
Το προτεινόμενο διδακτικό σενάριο χρησιμοποιεί ενδιαφέρουσες πηγές του διαδικτύου (http://earth.nullschool.net/ και Earth Data Nasa ) και τις αξιοποιεί με τρόπο ώστε οι μαθητές, σε ένα αρκετά πιο ελκυστικό και δυναμικό περιβάλλον μάθησης από αυτό που παρέχει ένας χάρτης, συνεργαζόμενοι μεταξύ τους, να οικοδομήσουν γνώσεις και παράλληλα να αποκτήσουν τεχνολογικό εγγραμματισμό. Το λογισμικό earth.nullschool.net, εκτός από τη θερμοκρασία, παρέχει τη δυνατότητα απεικόνισης του πεδίου του ανέμου, της υγρασίας, της ατμοσφαιρικής πίεσης, αλλά και άλλων μετεωρολογικών παραμέτρων σε όλη τη γη, για διάφορες στάθμες πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, για όλες τις ημέρες μετά την 1/11/2013. Τέλος, το λογισμικό απεικονίζει τα θαλάσσια ρεύματα και επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να διαπιστωθεί η επίδρασή τους στις καιρικές συνθήκες των περιοχών στις οποίες παραπλέουν.
https://earthdata.nasa.gov
Δημιουργός Σεναρίου: Ουρανία Σιντόση (Εκπαιδευτικός)