Μελέτη των Παραγόντων που Επηρεάζουν τη Θερμοκρασία του Αέρα

Γεωγραφία (ΔΕ) (Γυμνάσιο)

Μελέτη των Παραγόντων που Επηρεάζουν τη Θερμοκρασία του Αέρα

3 ώρες
Γενική περιγραφή περιεχομένου

Κύριος στόχος του διδακτικού σεναρίου είναι η μελέτη από ομάδες μαθητών των σημαντικότερων παραγόντων που επηρεάζουν τη θερμοκρασία του αέρα μιας περιοχής. Η διερεύνηση γίνεται από μαθητές της Α Γυμνασίου, στα πλαίσια του μαθήματος της Γεωγραφίας, οι οποίοι χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που τους παρέχει το Web 2. Οι μαθητές που υλοποιούν το σενάριο μελετούν την οριζόντια και κατακόρυφη κατανομή της θερμοκρασίας σε πλανητική κλίμακα, σε ένα ιδιαίτερα ελκυστικό και δυναμικό περιβάλλον μάθησης που επιτρέπει τη σφαιρική προσέγγιση της γνώσης. Τα εργαλεία που τους παρέχονται δίνουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε δεδομένα μετεωρολογικών παραμέτρων (θερμοκρασία, υγρασία, ένταση και διεύθυνση ανέμου κ.α.) για οποιαδήποτε ημέρα του έτους (μετά την 1/11/2013) και γεωγραφική περιοχή η οποία, κατά τη γνώμη του εκπαιδευτικού ή τη δική τους, παρουσιάζει ενδιαφέρον και μπορεί να οδηγήσει στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Έτσι, η έρευνα τους δεν περιορίζεται στη μελέτη χαρτών και διαγραμμάτων που παρουσιάζουν μέσες και κατά συνέπεια εξομαλυμένες τιμές της θερμοκρασίας, αλλά  μπορεί να γίνει και για ακραίες περιπτώσεις με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 


Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Οι σημαντικότεροι φυσικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη γεωγραφική κατανομή των οργανισμών είναι οι κλιματικοί και μερικοί εξ αυτών είναι η θερμοκρασία του αέρα, η βροχόπτωση και η ένταση του ανέμου. Σημαντικές μεταβολές αυτών των παραγόντων, οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε μακροχρόνιες αλλαγές του τοπικού ή και παγκόσμιου κλίματος, έχουν ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση κάποιων ειδών, την εξάπλωση άλλων ή τη μετανάστευσή τους προς εύρεση ιδανικών για την επιβίωσή τους συνθηκών. Η κατανόηση επομένως των παραμέτρων εκείνων που σχετίζονται και επηρεάζουν τη θερμοκρασία, τη βροχή και τον άνεμο είναι ιδιαίτερα σημαντική και για το λόγο αυτό στο βιβλίο της Γεωγραφίας-Γεωλογίας Α Γυμνασίου συμπεριλαμβάνονται τα αντίστοιχα μαθήματα. Εστιάζοντας στις παραμέτρους που επιδρούν στη θερμοκρασία του αέρα μιας περιοχής, η διδασκαλία συνήθως περιλαμβάνει μελέτη κλιματικών χαρτών στους οποίους παρουσιάζεται η γεωγραφική κατανομή της μέσης τιμής της θερμοκρασίας για το χειμώνα ή το καλοκαίρι και μέσω αυτών ερευνάται η επίδραση του γεωγραφικού πλάτους και της ηπειρωτικότητας. Όμως οι χάρτες αυτοί παρουσιάζουν εξομαλυμένες τιμές της θερμοκρασίας με αποτέλεσμα να μην εξετάζονται ημέρες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον όπως για παράδειγμα ημέρες στην ‘καρδιά’ του χειμώνα ή του καλοκαιριού, ημέρες με συγκεκριμένη διεύθυνση ανέμου, ενισχυμένα θαλάσσια ρεύματα κ.α.

Το προτεινόμενο διδακτικό σενάριο χρησιμοποιεί ενδιαφέρουσες πηγές του διαδικτύου (http://earth.nullschool.net/  και  Earth Data Nasa ) και τις αξιοποιεί με τρόπο ώστε οι μαθητές, σε ένα αρκετά πιο ελκυστικό και δυναμικό περιβάλλον μάθησης από αυτό που παρέχει ένας χάρτης, συνεργαζόμενοι μεταξύ τους, να οικοδομήσουν γνώσεις και παράλληλα να αποκτήσουν τεχνολογικό εγγραμματισμό. Το λογισμικό earth.nullschool.net, εκτός από τη θερμοκρασία, παρέχει τη δυνατότητα απεικόνισης του πεδίου του ανέμου, της υγρασίας, της ατμοσφαιρικής πίεσης, αλλά και άλλων μετεωρολογικών παραμέτρων σε όλη τη γη, για διάφορες στάθμες πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, για όλες τις ημέρες μετά την 1/11/2013. Τέλος, το λογισμικό απεικονίζει τα θαλάσσια ρεύματα και επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να διαπιστωθεί η επίδρασή τους στις καιρικές συνθήκες των περιοχών στις οποίες παραπλέουν. 

at 50/100
Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο
Γυμνάσιο
Θεματική Ταξινομία
Γεωγραφία (ΔΕ) > Φυσικό περιβάλλον > Ατμόσφαιρα >
Τύπος Διαδραστικότητας
Ενεργός μάθηση
Επίπεδο Διαδραστικότητας
υψηλό
Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:
-6
6-9
9-12
12-15
15-18
18-25
25+
Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:
Επίδραση γ.πλάτους, ηπειρωτικότητας και υψομέτρου
70λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα υπολογιστών ή εναλλακτικά διδασκαλίας με διαδραστικό πίνακα και σύνδεση στο διαδίκτυο
Επίδραση θαλασσίων ρευμάτων
20λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα υπολογιστών ή εναλλακτικά διδασκαλίας με διαδραστικό πίνακα και σύνδεση στο διαδίκτυο
Επίδραση διεύθυνσης ανέμου στη θερμοκρασία-νέφωση
20λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα υπολογιστών ή εναλλακτικά διδασκαλίας με διαδραστικό πίνακα και σύνδεση στο διαδίκτυο
Διδακτικοί Στόχοι
Εξοικείωση των μαθητών με τους γεωγραφικούς όρους: γεωγραφικό πλάτος – μήκος
Διερεύνηση από τους μαθητές των κύριων γεωγραφικών παραγόντων που επηρεάζουν τη θερμοκρασία του αέρα
Να διαπιστώσουν πως η διεύθυνση του ανέμου καθορίζει τις θερμοκρασιακές συνθήκες αλλά και τη νέφωση
Να αναπτύξουν κριτική σκέψη και εξοικείωση με την επιστημονική μέθοδο (υπόθεση, έλεγχος, συμπέρασμα)
Να συνεργάζονται μεταξύ τους και να εμπλέκονται ενεργητικά στη διαδικασία της μάθησης
Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου
Θερμοκρασία αέρα, γ. πλάτος-μήκος, ηπειρωτικότητα, θαλάσσια ρεύματα, διεύθυνση ανέμου,
Υλικοτεχνική υποδομή
Στην αίθουσα υπολογιστών απαιτείται ένας υπολογιστής για κάθε ομάδα μαθητών (τριών ή τεσσάρων ατόμων) με σύνδεση στο διαδίκτυο ή αν δεν είναι διαθέσιμοι υπολογιστές, το μάθημα μπορεί να γίνεται εναλλακτικά στην αίθουσα διδασκαλίας με υπολογιστή και διαδραστικό πίνακα ή βιντεοπροβολέα.

Δημιουργός Σεναρίου: Ουρανία Σιντόση (Εκπαιδευτικός)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)
Το σενάριο «Μελέτη των Παραγόντων που Επηρεάζουν τη Θερμοκρασία του Αέρα» έχει χαρακτηριστεί ως Βέλτιστο (βαθμολογία 70 μονάδων και άνω) ύστερα από αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε από δύο αξιολογητές βάσει κριτηρίων που ορίστηκαν από το ΔΣ του ΙΕΠ.