• -Οι δραστηριότητες των μαθητών ανά διδακτική ώρα αναμένονται να είναι οι εξής:

1^η ΚΑΙ 2^η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ

-Η πρώτη και η δεύτερη διδακτική ώρα καλό θα ήταν να αποτελούν ένα συνεχόμενο διδακτικό δίωρο.

 

-Στην αρχή της ώρας ο διδάσκων διαβάζει τα δυο κείμενα και επιλύει τυχόν γλωσσικές και νοηματικές απορίες των μαθητών (10 λεπτά). Για την επίλυση των γλωσσικών αποριών χρησιμοποιούνται τα ηλεκτρονικά λεξικά (π.χ .της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα). Επίσης, κατά τη διάρκεια της εκπόνησης των εργασιών τους οι μαθητές ενθαρρύνονται να αξιοποιήσουν τα ηλεκτρονικά λεξικά.

-Στη συνέχεια, τους παρουσιάζει τα φύλλα εργασίας και επεξηγεί τη διδακτική διαδικασία (5 λεπτά).

- Οι μαθητές χωρίζονται σε 4 ομάδες και καλούνται να συμπληρώσουν τα φύλλα εργασίας που τους δίνονται ψηφιακά υπό τη μορφή του προγράμματος επεξεργασίας κειμένου (ψηφιακός γραμματισμός).

Οι μαθητές είναι ήδη εξοικειωμένοι στην ομαδοσυνεργατική μέθοδο και συνθέτουν τις ομάδες τους με τους εξής ενδεικτικούς ρόλους:

i.  Συντονιστής (δίνει οδηγίες, κατευθύνει και συντονίζει την εργασία),

ii. Διαμεσολαβητής (συγκεντρώνει τις απορίες και καλεί το/τη φιλόλογο για τυχόν βοήθεια),

iii. Γραμματέας-Πρακτικογράφος (καταγράφει το αποτέλεσμα της συλλογικής σας εργασίας),

iv. Παρουσιαστής (ανακοινώνει στην ολομέλεια το αποτέλεσμα της συλλογικής εργασίας).

Στη συνέχεια οι μαθητές αναζητούν το υλικό τους στο διαδίκτυο και το βιβλίο, και συλλέγουν τις απαραίτητες πληροφορίες από το πολυμεσικό και λογοτεχνικό υλικό για την εκπόνηση των εργασιών τους 

 

αναλαμβάνει να διεξάγει μια έρευνα μικρής έκτασης στο διαδίκτυο προκειμένου να συλλέξει δεδομένα για τη ζωή του συγγραφέως και την εποχή του β΄ παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα και συγκεκριμένα της εποχής μετά την κατάρρευση του αλβανικού μετώπου χρησιμοποιώντας τις μηχανές αναζήτησης του διαδικτύου (διαθεματικότητα με ιστορία). Όπως φαίνεται και στο φύλλο εργασίας τους με κριτική σκέψη θα επιλέξουν μόνο τα στοιχεία της βιογραφίας που σχετίζονται με την εποχή που εκφράζει το υπό επεξεργασία κείμενο.Ταυτόχρονα, θα διανθίσουν τη συλλογή δεδομένων τους με εικόνες του συγγραφέως και της εποχής της Ελλάδας όπως αυτή βίωσε τις συνέπειες του β΄παγκοσμίου πολέμου με εθνική υπερηφάνεια αλλά και ανείπωτες κακουχίες.

• Η Β΄ ΟΜΑΔΑ («οι φιλόλογοι»):

ακολουθώντας τις οδηγίες στο φύλλο εργασίας τους θα ασχοληθεί κυρίως με τα δομικά, μορφικά και αισθητικά στοιχεία του ποιήματος. Θα αναλύσουν τη δομή του ποιήματος χωρίζοντάς το σε ενότητες και δίνοντάς τους πλαγιότιτλους, θα εντοπίσουν τα κυριότερα εκφραστικά μέσα που είναι οι ρεαλιστικές και συμβολικές εικόνες, οι μεταφορές και οι παρομοιώσεις, θα παρατηρήσουν τη μοντέρνα στιχουργική με τον ελεύθερο στίχο χωρίς ομοιοκαταληξία σταθερό μέτρο και σταθερό αριθμό συλλαβών στους στίχους και θα αναγνωρίσουν τη δημοτική γλώσσα του ποιήματος με την προσεκτική επιλογή λέξεων. 

Τέλος, με τη βοήθεια των διαδικτυακών μηχανών αναζήτησης θα διανθίσουν την εργασία τους αν είναι δυνατόν με εικόνες από την ποιητική συλλογή όπου θα διαφαίνονται οι μορφικές επιλογές του ποιήματος αλλά και με εικόνες ή τραγούδια που ταιριάζουν στις ρεαλιστικές περιγραφές που αναλύουν στην εργασία τους.        

 

• Η Γ΄ ΟΜΑΔΑ («οι ψυχολόγοι»):

θα ασχοληθεί με τους πρωταγωνιστές του ποιήματος, τα συναισθήματά τους καθώς και με τα συναισθήματα που αποπνέονται στους αναγνώστες. Συγκεκριμένα, θα κληθεί να διακρίνει τους πρωταγωνιστές του ποιήματος και τα χαρακτηριστικά τους ως Έλληνες στρατιώτες που επιστρέφουν στις ιδιαίτερες πατρίδες μετά την κατάρρευση του αλβανικού μετώπου περνώντας μέσα από ερημωμένα χωριά. Θα ερμηνεύσουν τη φράση τους «και δίχως πόδια θα ξανάρθουμε» ως κουράγιο και ψυχική δύναμη που  αποδεικνύεται πιο δυνατή από τις κακουχίες καθώς δηλώνει ότι δεν παραιτούνται και ότι θα ακολουθήσουν το δρόμο της Αντίστασης ενάντια στον κατακτητή, κάτι που προκαλεί αισθήματα θαυμασμού και ελπίδας στον αναγνώστη

Από την άλλη μεριά, οι μαθητές θα συσχετίσουν τα συναισθήματα των στρατιωτών του ποιήματος με αυτά του «Γιατί» καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος εξουθενώνει ψυχικά και σωματικά τους ανθρώπους δημιουργώντας τους  συναισθήματα θλίψης  και απογοήτευσης  ενώ η μοναδική διέξοδος  φαίνεται να είναι η ανθρωπιά και η ελπίδα. Οι ίδιοι οι μαθητές ως αναγνώστες θα εκδηλώσουν συναισθήματα σεβασμού αναφορικά με την εθνική- πολιτιστική τους ταυτότητα αλλά και ταυτόχρονα να υιοθετήσουν μια φιλειρηνική αποστροφής προς τον πόλεμο.

Τέλος, με τη βοήθεια των διαδικτυακών μηχανών αναζήτησης θα διανθίσουν την εργασία τους με εικόνες ή τραγούδια που αναδεικνύουν τα συναισθήματα που προκαλούν οι συνέπειες του πολέμου όπως αυτά τα ανέλυσαν στην εργασία τους.

     

• Η Δ΄ ΟΜΑΔΑ («οι κοινωνιολόγοι»):

θα ασχοληθεί με τη σύγκριση του ποιήματος «Ερημωμένα χωριά» και του αφηγήματος «Γιατί;», εντοπίζοντας ομοιότητες και διαφορές των κειμένων ως προς τον άξονα του τόπου και του χώρου όπου συμβαίνουν τα περιγραφόμενα περιστατικά δηλαδή την ιστορική συγκυρία. Σε αυτό το σημείο, οι μαθητές, θα ανακαλύψουν πως το ποίημα σαφώς αναφέρεται στην εικόνα χωριών και ανθρώπων της Ελλάδας μετά τον ελληνογερμανικό αγώνα στην Πίνδο. Σε αντίθεση, θα ανακαλύψουν ότι το αφήγημα του Μαγκλή δεν αναφέρεται σε κάποιο συγκεκριμένο χώρο και τόπο αλλά φαίνεται να λαμβάνει υποστάσεις διαχρονικότητας και οικουμενικότητας καταλήγοντας στο συμπέρασμα του παραλογισμού του πολέμου σε κάθε χώρα και κάθε εποχή.

Με αφορμή την τελευταία διαπίστωση αποστροφής απέναντι στον πόλεμο και με τη βοήθεια των διαδικτυακών μηχανών αναζήτησης θα διανθίσουν την εργασία τους με εικόνες ή τραγούδια σχετικά με την αξία της ειρήνης.  

ΜΙΑ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

• Προσπαθήσαμε να σχεδιάσουμε τα φύλλα εργασίας με τρόπο που να ενεργοποιείται η πρωτοβουλία και η ευχέρεια κινήσεων στους μαθητές (που θα μπορεί να υλοποιηθεί με βάση τις γνώσεις, τα βοηθήματα που θα έχουν στη διάθεσή τους, αλλά και την υποστήριξη των εκπαιδευτικών) ώστε να μην οδηγούνται μηχανιστικά στην κάθε τους ενέργεια.
• Έτσι, στα φύλλα εργασίας που εμπλέκουν την αναζήτηση στο διαδίκτυο, δεν υπαγορεύεται μόνο μια διαδρομή αλλά δίνεται έτσι το πρόβλημα, ώστε οι πορείες υλοποίησης να μπορεί να είναι διαφορετικές και η βοήθεια που θα δίνεται στο πλαίσιο του φύλλου εργασίας αλλά και από τους διδάσκοντες να ευνοεί αυτή την προοπτική (χρήση του προγράμματος επεξεργασίας κειμένου ως ανοιχτό διερευνητικό περιβάλλον σε ικανοποιητικό βαθμό).