Φάση Σεναρίου
Μελέτη Περιβάλλοντος (Δημοτικό)
Αφόρμηση, ανάδειξη ιδεών, επεξεργασία πληροφοριών
1η Φάση (1η Διδακτική ώρα)
Ο στόχος της πρώτης Φάσης (1η διδακτική ώρας) είναι η ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών, η ανάδειξη των ιδεών τους αναφορικά με τα απειλούμενα άγρια ζώα στην Ελλάδα και η κριτική αναζήτηση και καταγραφή πληροφοριών για κάθε απειλούμενο ζώο.
Στην αρχή της 1ης διδακτικής ώρας, ο εκπαιδευτικός ενημερώνει τους μαθητές ότι το περιεχόμενο, τους στόχους του μαθήματος και τι αναμένει να έχουν καταφέρει οι ίδιοι οι μαθητές στο τέλος του μαθήματος. Τους εξηγεί ότι το θέμα της διδασκαλίας είναι τα απειλούμενα άγρια ζώα της πατρίδας μας και ότι ο κύριος στόχος είναι να γνωρίσουν οι μαθητές i) μερικά από τα κυριότερα άγρια ζώα της Ελλάδας που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, ii) να γνωρίσουν τα αίτια της εξαφάνισής τους, iii) να αποτυπώσουν τα χαρακτηριστικά του κάθε ζώου και τα αίτια εξαφάνισης, iv) να σκεφτούν και να προτείνουν πιθανές λύσεις για την προστασία του κάθε ζώου και v) γενικότερα να αντιμετωπίζουν με ευαισθησία προβλήματα που αφορούν σε περιβαλλοντικά προβλήματα.
Οι μαθητές εξοικειωμένοι με τον ομαδοσυνεργατικό τρόπο διδασκαλίας χωρίζονται σε έξι (6) ομάδες των τριών ή τεσσάρων μαθητών. Η κάθε ομάδα κάθεται μπροστά σε έναν Η/Υ και εκτελεί τις δραστηριότητες του Φύλλου Εργασίας.
Ο στόχος της πρώτης και της δεύτερης δραστηριότητας είναι ο εκπαιδευτικός να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μαθητών, να επιτύχει την ενεργή συμμετοχή τους στο μάθημα και να ανιχνεύσει τις πρότερες ιδέες των μαθητών αναφορικά με τα απειλούμενα ζώα την Ελλάδα.
1η Δραστηριότητα – Αφόρμηση (3΄ λεπτά)
Στην αρχή του μαθήματος ο εκπαιδευτικός κάνει μια γρήγορη σύνδεση με όσα έχει συζητήσει στην τάξη με τους μαθητές στα προηγούμενα μαθήματα αναφορικά με το φυσικό περιβάλλον και την προστασία του, στα πλαίσια της 3ης Ενότητας του βιβλίου «Η φύση είναι το σπίτι μας».
Στη συνέχεια προβάλλει στον πίνακα της τάξης κατάλληλο οπτικοακουστικό υλικό, όπως i) φωτογραφίες απειλούμενων άγριων ζώων στην Ελλάδα και ii) το σχετικό κείμενο του WWF, το οποίο παρατίθεται και στο Βιβλίο Μαθητή (Βιβλίο Μαθητή, σελ. 86) για τα απειλούμενα φυτά και ζώα σε όλο τον πλανήτη. Αμέσως μετά, καλεί τους μαθητές να παρακολουθήσουν σχετικό βίντεο για τα απειλούμενα άγρια ζώα στην Ελλάδα (https://www.youtube.com/watch?v=HQhPjgKOD5w) (αφόρμηση).
2η Δραστηριότητα – Ανάδειξη ιδεών (4΄ λεπτά)
Ακολουθεί ολιγόλεπτη συζήτηση (3’ - 4΄) ανάμεσα σε όλους τους μαθητές της τάξης και με αφορμή τις πληροφορίες που δόθηκαν ο εκπαιδευτικός επιδιώκει να αναδείξει τις ιδέες των μαθητών για τα υπό εξαφάνιση άγρια ζώα στην Ελλάδα, για τους λόγους εξαφάνισης και τα μέτρα προστασίας τους (εποικοδομισμός - ανάδειξη ιδεών / brainstorming).
3η Δραστηριότητα (38΄ λεπτά)
Ο στόχος της τρίτης δραστηριότητας είναι η κριτική αναζήτηση πληροφοριών από τις ομάδες των μαθητών, από κατάλληλους ιστότοπους που έχει επιλέξει ο εκπαιδευτικός. Η κριτική επεξεργασία και καταγραφή των πληροφοριών στα πλαίσια των ομάδων και η αποτύπωση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε απειλούμενου άγριου ζώου.
Ο εκπαιδευτικός με βάση την αρχική οργάνωση της διδασκαλίας προτείνει στις ομάδες των μαθητών τα απειλούμενα ζώα της Ελλάδας που έχουν τη δυνατότητα να μελετήσουν: το κόκκινο ελάφι, το τσακάλι, την καφέ αρκούδα, τη χελώνα caretta-caretta, τη φώκια monachus-monachus και το δελφίνι. Ο εκπαιδευτικός επιλέγει τρία άγρια ζώα της στεριάς και τρία της θάλασσας για να υπάρχει μια ισομερής κατανομή και σφαιρικότερη καταγραφή των κινδύνων που απειλούν τα άγρια ζώα. Μετά από διαλογική συζήτηση, κάθε ομάδα αποφασίζει για το απειλούμενο ζώο που επιθυμεί να μελετήσει και κατανέμει εσωτερικά τους ρόλους των μελών της (συντονιστής, γραμματέας, παρατηρητής). Ο εκπαιδευτικός μοιράζει και στις έξι (6) ομάδες της τάξης το Φύλλο Εργασίας της 1ης διδακτικής ώρας και οι μαθητές εκτελούν την 3η δραστηριότητα. Ο εκπαιδευτικός έχει ετοιμάσει έξι (6) διαφορετικά Φύλλα Εργασίας για την 1η διδακτική ώρα. Όλα τα Φύλλα Εργασίας έχουν κοινές την 1η και 2η δραστηριότητα και διαφέρουν ως προς την 3η δραστηριότητα, η οποία αναφέρεται σε ένα από τα έξι (6) μελετώμενα άγρια ζώα.
Κάθε ομάδα μαθητών κάθεται μπροστά σε έναν Η/Υ και ανάλογα με το άγριο ζώο που επέλεξε να μελετήσει, αναζητεί πληροφορίες στις προτεινόμενες σελίδες του διαδικτύου, τις οποίες ο εκπαιδευτικός έχει από πριν επιλέξει και αποθηκεύσει και στην επιφάνεια εργασίας του Η/Υ και προτείνονται στο Φύλλο Εργασίας (αναζήτηση πληροφοριών).
Οι ομάδες επεξεργάζονται και συζητούν τις πληροφορίες, κρίνουν ποιες από αυτές θεωρούν αξιόλογες και σημαντικές και τις καταγράφουν ακολουθώντας για κάθε άγριο ζώο τις οδηγίες του Φύλλου Εργασίας (όνομα άγριου ζώου, επιστημονική ονομασία, πληθυσμός, μήκος, βάρος, τροφή, κίνδυνοι κ.λ.π.) (επεξεργασία, καταγραφή δεδομένων).
Ο εκπαιδευτικός λειτουργεί ως συντονιστής της εργασίας των ομάδων και παρεμβαίνει διακριτικά μόνο όταν κρίνει ότι αυτό είναι απαραίτητο.
1η δραστηριότητα - WWF, Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση Διευκρίνιση
1η Δρατηριότητα-Ζώα υπό εξαφάνιση στην Ελλάδα Διευκρίνιση
WWF - κόκκινο ελάφι
Κόκκινο ελάφι
Κόκκινο ελάφι
Ο ήχος της φωνής του κόκκινου ελαφιού
Χρυσό τσακάλι
Χρυσό τσακάλι
Ο ήχος της φωνής του χρυσού τσακαλιού
Καφέ αρκούδα
Καφέ αρκούδα
Καφέ αρκούδα
Καφέ αρκούδα
Χελώνα Caretta-Caretta
Θαλάσσια χελώνα (Caretta caretta) Διευκρίνιση
Χελώνα Caretta-Caretta
Φώκια monachus-monachus
Φώκια monachus-monachus
Δελφίνι
Δελφίνι
Δημιουργός Σεναρίου: ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΗΣ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΚΑΡΑΜΗΝΑΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΚΑΡΝΑΒΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ (Συντονιστής)