Τα μοτίβα στην καθημερινή μας ζωή
Μαθηματικά (ΠΕ) (Δημοτικό)
Το παρόν ψηφιακό σενάριο αφορά στη διδασκαλία των μοτίβων. Απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 6-9 χρόνων.
Το ψηφιακό διδακτικό σενάριο αναφέρεται στην ενότητα Μετρήσεις σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (2003) των Μαθηματικών στο Δημοτικό.Το συμπληρωματικό Πρόγραμμα Σπουδών (2011) εντάσσει τη διδασκαλία των μοτίβων στην θεματικά ενότητα Άλγεβρα (Κανονικότητα-Συναρτήσεις). Είναι συμβατό με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών, δίνοντας την δυνατότητα διερεύνησης των εννοιών που διαπραγματεύεται και συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη κατανόηση και οικοδόμησή τους.
Οι εργασίες γίνονται ομαδικά με σκοπό οι ομάδες να αναγνωρίσουν, να περιγράψουν, να επεκτείνουν το μοτίβο. Η αναγνώριση, η σύγκριση και η ανάλυση μοτίβων είναι σημαντικές έννοιες για τη νοητική ανάπτυξη.
Χρησιμοποιείται η ομαδοσυνεργατική μέθοδος και η συνεργατική διερεύνηση. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και δίνεται έμφαση στη συνεργασία τους τόσο στις προφορικές όσο και στις γραπτές τους εκδηλώσεις. Αναπτύσσεται ο αναστοχασμός, η ενεργός συμμετοχή, η συνεργασία και η προσωπική συνάφεια. Ο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει το ρόλο του εμψυχωτή και του καθοδηγητή.
Υλικοτεχνική υποδομή/ διδακτικό υλικό
Το παρόν σενάριο προτείνεται να πραγματοποιηθεί στη σχολική αίθουσα με τη χρήση βιντεοπροβολέα και φορητών υπολογιστών ή στο εργαστήριο υπολογιστών.
Τα φύλλα εργασίας υποστηρίζουν την κάθε φάση του σεναρίου.
Τα ψηφιακά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν είναι αναρτημένα στο Φωτόδεντρο, το Πανελλήνιο Αποθετήριο Μαθησιακών Αντικειμένων για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (http://photodentro.edu.gr/lor/).
Το διδακτικό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι:
- 20 κόκκινα χάρτινα τετράγωνα για κάθε ομάδα
- μουσικά όργανα: τύμπανα, μεταλλόφωνα, τρίγωνα
Φάσεις σεναρίου
- Πρώτη φάση - Εισαγωγική δραστηριότητα
Τίτλος: Μοτίβα στην καθημερινή μας ζωή
Στην πρώτη φάση του σεναρίου οι μαθητές παρατηρούν εικόνες και τις συνδέουν με την καθημερινή τους ζωή (επισυνάπτεται και φύλλο εργασίας).
2. Δεύτερη φάση- Επισημοποίηση της νέας γνώσης
Τίτλος: Παιχνίδι με τα μοτίβα
Στη δεύτερη φάση οι μαθητές βιωματικά με το σώμα τους δημιουργούν το δικό τους μοτίβο, με βάση ένα ρυθμικό μοτίβο που προτείνεται από τον εκπαιδευτικό. Αναγνωρίζουν, συμπληρώνουν ένα μοτίβο, ζωγραφίζοντας την κάμπια και δημιουργούν ένα δικό τους μοτίβο (η φάση αυτή συνοδεύεται από φύλλο εργασίας).
3. Τρίτη φάση- Εμπέδωση και αξιολόγηση
Τίτλος: Ταξίδι στην Κοκκινοχώρα
Στην τρίτη φάση οι μαθητές αναλαμβάνουν να εκπληρώσουν μία αποστολή.Τα βήματα για την ολοκλήρωση της αποστολής, περιγράφονται με συγκεκριμένα φύλλα εργασίας.
Αναγκαιότητα διδακτικού σεναρίου
Η αναγνώριση, η περιγραφή, η σύγκριση και η ανάλυση μοτίβων είναι σημαντικές έννοιες για τη νοητική ανάπτυξη των μαθητών. Τα μοτίβα είναι ένας τρόπος ώστε οι μαθητές να αναγνωρίζουν τη σειρά και να οργανώνουν τις καταστάσεις γύρω τους. Οι δραστηριότητες στα μοτίβα αποσκοπούν στην άσκηση της παρατηρητικότητας,της ακρίβειας και της προσεκτικής εκτέλεσης συγκεκριμένων και διαδοχικών βημάτων.
Τα μοτίβα είναι δομικά στοιχεία της μαθηματικής γνώσης και κατά της διάρκεια της διδασκαλίας, οι μαθητές κάνουν παρατηρήσεις και ανακαλύπτουν κανονικότητες, που ενισχύουν την ανακάλυψη της κρυμμένης τυπικής μαθηματικής δομής. Τα αριθμητικά μοτίβα βοηθούν τους μαθητές να ανακαλύψουν κανόνες και να κατακτήσουν καλύτερα τις σχέσεις μεταξύ των αριθμών.
Στο παρόν διδακτικό σενάριο, με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων, οι μαθητές αναγνωρίζουν, συγκρίνουν και αναλύουν αριθμητικά και γεωμετρικά μοτίβα μεσα από καταστάσεις της καθημερινής τους ζωής, μέσω μιας αποστολής που αναλαμβάνουν να ολοκληρώσουν.
Καινοτομία και προστιθέμενη αξία σεναρίου
Στο παρόν διδακτικό σενάριο, ο μαθητής με παιγνιώδη-βιωματικό τρόπο και με τη χρήση των ψησιακών εργαλείων, εισάγεται και ερευνά τον κόσμο των μοτίβων
Προϋπάρχουσες γνώσεις των μαθητών
Οι μαθητές γνωρίζουν:
1. τα γεωμετρικά σχήματα
2. να αριθμούν, να γράφουν και να διαβάζουν αριθμούς μέχρι το 100
Δημιουργός Σεναρίου: ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΖΥΜΠΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ/ΠΑΝΑΓΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΟΥΡΑΝΙΑ/ΣΚΟΥΡΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (Συντονιστής)