Η στρατιωτικοποίηση της βυζαντινής κοινωνίας

Ιστορία (ΔΕ) (Γενικό Λύκειο)

Η στρατιωτικοποίηση της βυζαντινής κοινωνίας

2 ώρες
Γενική περιγραφή περιεχομένου

Το σενάριο επιχειρεί να αναδείξει πώς ο βυζαντινός στρατός αποκτά όλο και μεγαλύτερη εξουσία και κύρος στην πολιτική και την κοινωνία μεταξύ του 7ου και 8ου αιώνα.

Αρχικά το σενάριο διερευνά τη δύσκολη κατάσταση που είχε περιέλθει το Βυζάντιο από τον 6ο αιώνα σε όλα τα επίπεδα (αμυντική εξασθένηση, οικονομικός μαρασμός, δημογραφική κρίση).

Στη συνέχεια αναζητούνται οι τρόποι με τους οποίους ο στρατός επέβαλε την ισχύ και το κύρος του και έξω από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, καθώς έφτασε στο σημείο να αναμειγνύεται στην πολιτική αλλά και στην κοινωνική ζωή. 

Τέλος επιχειρείται να εξηγηθούν οι σκοποί της στρατιωτικοποίησης της κοινωνίας και η ιδεολογική βάση της έντονης στρατιωτικής παρουσίας όχι μόνο στο Βυζάντιο αλλά και σε μεταγενέστερες κοινωνίες. Έτσι αναδεικνύονται οι ομοιότητες μεταξύ εποχών και κοινωνιών, φαινομενικά ετερόκλητων μεταξύ τους. 

Σύντομη βιβλιογραφία

  1. Γλύκατζη - Αρβελέρ, Ελ. Η πολιτική ιδεολογία της βυζαντινής αυτοκρατορίας
  2. Θεοφάνης, Χρονογραφία, εκδ. De Boor
  3. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμοι Ζ΄ και Η΄
  4. Προκόπιος, Υπέρ των πολέμων
  5. Major, J. (2004). History in Quotations, επιμ. M.J. Cohen
  6. Mango, C. Βυζάντιο, η αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης
  7. Ostrogorsky, G. Ιστορία του βυζαντινού κράτους

Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Ποιες διαστάσεις (κοινωνικές, πολιτικές κ.α.) έχει η ενεργός ανάμειξη του στρατού στο Βυζάντιο μεταξύ του 7ου και 8ου αιώνα περίπου; Τι σημαίνει, συνολικότερα για μια κοινωνία, η λεγόμενη "στρατιωτικοποίηση"; 

at 50/100
Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο
Γενικό Λύκειο
Θεματική Ταξινομία
Ιστορία (ΔΕ) > Βυζαντινή και Μεσαιωνική Ιστορία > Θεσμοί, πολιτική οργάνωση και διοίκηση >
Τύπος Διαδραστικότητας
Ενεργός μάθηση
Επίπεδο Διαδραστικότητας
υψηλό
Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:
-6
6-9
9-12
12-15
15-18
18-25
25+
Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:
Εξωτερικές απειλές και εσωτερικά προβλήματα
20λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Εργαστήριο υπολογιστών
Μορφές στρατιωτικοποίησης
25λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Εργαστήριο υπολογιστών
Ιδεολογία στρατιωτικοποίησης
45λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Εργαστήριο υπολογιστών
Διδακτικοί Στόχοι
Να περιγράφουν τις μορφές εκδήλωσης του φαινομένου της στρατιωτικοποίησης
Να συσχετίζουν τεκμηριωμένα πρακτικές - αντιλήψεις διάφορων εποχών - τόπων ως προς ένα κοινό σημείο
Να διακρίνουν τις αιτίες από τους σκοπούς του ιστορικού φαινομένου.
Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου
στρατός, θεσμός, Βυζάντιο, κοινωνία, αυτοκράτορας,
Υλικοτεχνική υποδομή
Σχολικό εργαστήριο υπολογιστών

Δημιουργός Σεναρίου: ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΔΕΛΗΣ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΚΟΡΝΑΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ (Συντονιστής)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)
Το σενάριο «Η στρατιωτικοποίηση της βυζαντινής κοινωνίας» έχει χαρακτηρισθεί ως Υποδειγματικό ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ).