Φάση Σεναρίου
Ιστορία (ΔΕ) (Γενικό Λύκειο)
Φάση επεξεργασίας και διερεύνησης των πηγών
Η δημιουργία του ψηφιακού σεναρίου βασίζεται στη θεωρία εποικοδομισμού του Piaget. Θα ακολουθηθεί η ανακαλυπτική πορεία οικοδόμησης της νέας γνώσης πάνω σε προϋπάρχουσες (Piaget, 1977). Επίσης, θα περιοριστεί ο ρόλος του καθηγητή σε ρόλο εμψυχωτή και συντονιστή και θα ενισχυθεί παράλληλα η άμεση συμμετοχή των μαθητών στη διαδικασία της ιστορικής έρευνας, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της ιστορικής τους σκέψης με τρόπο δημιουργικό και κριτικό. Οι μαθητές θα μελετήσουν τις ιστορικές πηγές και έτσι θα αντιμετωπίσουν το μάθημα της Ιστορίας με τρόπο διερευνητικό. Το παραδοσιακό διδακτικό μοντέλο μετατρέπεται σε ένα διερευνητικό – ανακαλυπτικό μοντέλο μέσα σε αυθεντικά περιβάλλοντα (Fisher, 2001). Επιπλέον επιχειρείται μια ενεργητική-βιωματική προσέγγιση της νέας γνώσης, η οποία συνδέεται με γνωστικές διαδικασίες πρόσκτησης, επεξεργασίας και κωδικοποίησης των πληροφοριών (Μπασέτας, 2002), αφού κάθε μαθητής θα αναλαμβάνει το ρόλο του ιστορικού ερευνητή, που θα ανακαλύπτει και θα συνδυάζει τα μεταξύ τους στοιχεία, για να διασταυρώσει τις πηγές του, να αποτιμήσει την αξιοπιστία και να εντοπίσει τις διάφορες οπτικές τους, για να δώσει απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα που έχουν τεθεί. Με το εκπαιδευτικό αυτό σενάριο επιδιώκεται μια διερευνητική προσέγγιση της ιστορικής γνώσης της εποχής της Αναγέννησης, καθώς ο μαθητής παρατηρεί το ιστορικό υλικό, διαβάζει, πλοηγείται και καταγράφει τις παρατηρήσεις του, οι οποίες στη συνέχεια θα τον οδηγήσουν στην εξαγωγή συμπερασμάτων.
Αφού έχει προηγηθεί η διδασκαλία των κεφαλαίων που αφορούν στο Μεσαίωνα, την Αναγέννηση και τον Ανθρωπισμό, οι μαθητές έρχονται στο εργαστήριο πληροφορικής ή σε αίθουσα με διαδραστικό πίνακα και φορητούς υπολογιστές ανά ομάδα και χωρίζονται σε 6 ομάδες των 4-5 ατόμων (ανάλογα με τον αριθμό της τάξης). Παίρνουν τη θέση τους, με την προϋπόθεση ότι θα εναλλάσσονται στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Ο διδάσκων εξηγεί το σκοπό και τους στόχους, τη διαδικασία και τους ρόλους, που θα αναλάβει κάθε ομάδα. Οι δραστηριότητες, που καλείται κάθε ομάδα να επεξεργαστεί, καλύπτουν πολυτροπικά το κεφάλαιο του πολιτισμού της Αναγέννησης. Δίνονται ενδεικτικές ηλεκτρονικές διευθύνσεις που έχουν σχέση με το περιεχόμενο της προς διδασκαλία ενότητας καθώς και οδηγίες για το εκπαιδευτικό λογισμικό που είναι εγκαταστημένο στον υπολογιστή. Ο διδάσκων διευκρινίζει ότι, στην πρώτη φάση, οι μαθητές επισκεπτόμενοι τις προτεινόμενες ιστοσελίδες θα διερευνήσουν και θα επιλέξουν τα απαραίτητα στοιχεία, προκειμένου να απαντήσουν στις δραστηριότητες, που τους έχουν ανατεθεί. Επισημαίνει επίσης ότι ο δικός του ρόλος θα είναι συντονιστικός και υποστηρικτικός. Οι μαθητές τέλος καταγράφουν και «αποθηκεύουν» το υλικό τους ηλεκτρονικά. Αφού συγκεντρώσουν το υλικό το επεξεργάζονται και συνθέτουν σε ηλεκτρονική μορφή τις απαντήσεις τους, κάνοντας χρήση του επεξεργαστή κειμένου, του λογισμικού παρουσίασης και προγράμματος δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών. Ο καθηγητής παρεμβαίνει επικουρικά και διορθωτικά σε τυχόν ζητήματα παραγωγής ιστορικού λόγου και συντονίζει την όλη προσπάθεια ώστε να προκύψουν αξιόλογες ομαδικές εργασίες.
Βιβλιογραφία
- Μπασέτας, Κ. (2002). Ψυχολογία της Μάθησης, Αθήνα: Ατραπός.
- Fisher, A. (2001). Critical Thinking: An Introduction. New York: Cambridge University Press.
- Piaget, J. (1977). The origin of intelligence in the child. Middlesex: Penguin Books Ltd.