Εξουδετέρωση

Χημεία (Γυμνάσιο)

Εξουδετέρωση

1 ώρα
Γενική περιγραφή περιεχομένου

Οργάνωση διδασκαλίας

Το προτεινόμενο σενάριο για τη μελέτη της εξουδετέρωσης των οξέων βάσεων αποτελείται από τέσσερεις διαδοχικές φάσεις. Η πρώτη φάση (ουδέτερο διάλυμα) έχει ως πυρήνα ένα φύλλο εργασίας με το οποίο διερευνάται το φαινόμενο της παρασκευής ενός ουδέτερου διαλύματος με βάση το σχήμα: «πρόβλεψη – πειραματικός έλεγχος – εξήγηση». Η δεύτερη φάση έχει ως πυρήνα ένα διαδραστικό animation με τo οποίo διερευνάται μικροσκοπικά το φαινόμενο της εξουδετέρωσης. Η τρίτη φάση έχει ως πυρήνα ένα διαδραστικό βίντεο που παρουσιάζει την τεχνική με την οποία γίνεται η εξουδετέρωση. Η τέταρτη φάση εστιάζεται σε μία σειρά ερωτήσεων και στοχεύει στην πρόληψη δημιουργίας λανθασμένων αντιλήψεων για το φαινόμενο της εξουδετέρωσης.


Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Στην πρώτη φάση αξιοποιούνται οι δυνατότητες που προσφέρουν οι ΤΠΕ και ιδιαίτερα η πλατφόρμα του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ, «Φωτόδενδρο». Χρησιμοποιείται  μία διαδραστική προσομοίωση η οποία είναι αναρτημένη, έχει τίτλο «Εξουδετέρωση» και χρησιμοποιείται από τους μαθητές συνεργατικά. Το φύλλο εργασίας αυτής της φάσης εστιάζει στην προετοιμασία και στη σχεδίαση της πειραματικής διαδικασίας από τους ίδιους τους μαθητές. Είναι απαραίτητη γιατί έρευνες έδειξαν ότι μαθητές εκτελούν μηχανικά και δεν κατανοούν πειραματικές διατάξεις που έχουν σχεδιαστεί από άλλους. 

Στη δεύτερη φάση με ένα διαδραστικό βίντεο κινουμένων σχεδίων (animation) διερευνάται μικροσκοπικά το φαινόμενο της εξουδετέρωσης. Γίνεται προσπάθεια σύνδεσης του μικρόκοσμου με το μακρόκοσμο.  Η φάση στοχεύει στον ορισμό της εξουδετέρωσης σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο. Με παρεμβολές του διδάσκοντα αποφεύγεται η δημιουργία λανθασμένων αντιλήψεων στους μαθητές. Η διδασκαλία θεωρείται μία καθοδηγούμενη διερεύνηση. Οι μαθητές δέχονται ερωτήσεις, διερευνούν το φαινόμενο και απαντούν συνεργατικά στο φύλλο εργασίας που τους έχει δοθεί.  

Η τρίτη φάση έχει ως πυρήνα ένα διαδραστικό βίντεο που παρουσιάζει την τεχνική με την οποία γίνεται η εξουδετέρωση σε ένα εργαστήριο Χημείας. Στοχεύει στην εξοικείωση των μαθητών με τα όργανα και τα σκεύη που χρησιμοποιούνται στην ογκομέτρηση οξέων – βάσεων (χρήση προχοΐδας). Τις δεξιότητες αυτές θα χρειαστούν οι μαθητές στην Α΄ αλλά και στην Γ΄ Λυκείου (4ος διδακτικός στόχος - χωρίς να γίνει καμία επέκταση της ύλης).

Η τέταρτη φάση εστιάζεται σε μία σειρά ερωτήσεων και στοχεύει στην πρόληψη δημιουργίας λανθασμένων αντιλήψεων για το φαινόμενο της εξουδετέρωσης (εξουδετέρωση με περίσσεια οξέος ή βάσης). Η φάση αυτή ολοκληρώνεται με ένα διαδραστικό παιχνίδι που συνδέει την εξουδετέρωση με την καθημερινή ζωή. Στο παιχνίδι με τις μέλισσες και τις σφήκες οι μαθητές μαθαίνουν ότι το δηλητήριο της μέλισσας είναι όξινο και για να μετριαστεί ο πόνος από τσίμπημα μέλισσας χρειάζεται αμμωνία ενώ το δηλητήριο της σφήκας είναι βασικό και για να μετριαστεί ο πόνος από τσίμπημα σφήκας χρειάζεται ξίδι.

at 50/100
Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο
Γυμνάσιο
Θεματική Ταξινομία
Χημεία > Χημικές αντιδράσεις > Βασικές έννοιες >
Τύπος Διαδραστικότητας
Συνδυασμός παθητικής και ενεργητικής μάθησης
Επίπεδο Διαδραστικότητας
υψηλό
Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:
-6
6-9
9-12
12-15
15-18
18-25
25+
Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:
Παρασκευή ουδέτερου διαλύματος
15λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα διδασκαλίας στην οποία να υπάρχει διαδραστικός πίνακας ή προβολικό μηχάνημα, εναλλακτικά στην αίθουσα πληροφορικής.
Ορισμός της εξουδετέρωσης
10λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα διδασκαλίας στην οποία να υπάρχει διαδραστικός πίνακας ή προβολικό μηχάνημα, εναλλακτικά στην αίθουσα πληροφορικής.
Τεχνική οξυμετρίας – αλκαλιμετρίας
10λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα διδασκαλίας στην οποία να υπάρχει διαδραστικός πίνακας ή προβολικό μηχάνημα, εναλλακτικά στην αίθουσα πληροφορικής.
Αξιολόγηση - Σύνδεση με την καθημερινή ζωή
10λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Αίθουσα διδασκαλίας στην οποία να υπάρχει διαδραστικός πίνακας ή προβολικό μηχάνημα, εναλλακτικά στην αίθουσα πληροφορικής.
Διδακτικοί Στόχοι
Να αναγνωρίζουν οι μαθητές με εικονικό πείραμα το μηχανισμό της εξουδετέρωσης (γνωστικός)
Να γράφουν τη χημική εξίσωση που περιγράφει το φαινόμενο της εξουδετέρωσης (γνωστικός)
Να ορίζουν την εξουδετέρωση, ως φαινόμενο (γνωστικός)
Να εξοικειωθούν στη χρήση οργάνων και σκευών της χημείας (δεξιότητες)
Να μη δημιουργηθούν στους μαθητές λανθασμένες ιδέες για το pH που προκύπτει από ανάμειξη (γνωστικός)
Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου
εξουδετέρωση, ουδέτερο διάλυμα, μπλε της βρωμοθυμόλης,
Υλικοτεχνική υποδομή
Αίθουσα διδασκαλίας στην οποία να υπάρχει διαδραστικός πίνακας ή προβολικό μηχάνημα ή εναλλακτικά η αίθουσα πληροφορικής.

Δημιουργός Σεναρίου: ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΖΑΜΤΖΗΣ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΒΡΑΑΜ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (Συντονιστής)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)
Το σενάριο «Εξουδετέρωση» έχει χαρακτηρισθεί ως Υποδειγματικό ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ).