Φάση Σεναρίου

Καλλιτεχνική Παιδεία (Γενικό Λύκειο)

Το Χρώμα στην Τέχνη

3 ώρες

Οι ιδιότητες του χρώματος 1

45λεπτά
Φύλλα Εργασίας
Φύλλο Εργασίας 1

Το ηλιακό φως μοιάζει διάφανο και για πολλά χρόνια επικρατούσε η αντίληψη ότι είναι λευκό. Ο Νεύτων  (Newton)  ωστόσο κατάφερε να αποδείξει ότι το  φως δεν είναι απλό αλλά σύνθετο, ένα σύνολο  χρωμάτων που συνυπάρχουν και συνταξιδεύουν με την ίδια ταχύτητα. Η διάθλαση του ηλιακού φωτός με την βοήθεια ενός πρίσματος αποδεικνύει στην πράξη την θεωρία του Νεύτωνα καθώς μέσω της διάθλασης διαπιστώνουμε ότι το φως αναλύεται σε έξι (ή κατά άλλους επτά χρώματα): κόκκινο πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, μπλε, (βαθύ μπλε) και ιώδες.

Το φαινόμενο της διάθλασης παρατηρείται και στη φύση. Το ουράνιο τόξο που εμφανίζεται μετά τη βροχή  ή κατά τη διάρκεια του ποτίσματος με τεχνητή βροχή είναι αποτέλεσμα της διάθλασης.


Ανάλυση του φωτός


Επέλεξε το χρώμα του ηλιακού φάσματος που βλέπει ο παρατηρητής του ενδύματος

Επέλεξε, σύρε και τοποθέτησε ένα από τα χρώματα, στο αντιληπτικό σύννεφο του παρατηρητή για τη χρωματική ταυτότητα του ενδύματος

Βασικά χρώματα

Τρία μόνο χρώματα (κίτρινο - κόκκινο - μπλε) δεν μπορούν να αναπαραχθούν ή να προέλθουν από τη μείξη άλλων χρωμάτων και για αυτό το λόγο ονομάζονται βασικά χρώματα. Από τα τρία βασικά χρώματα μπορούν να αναπαραχθούν όλα τα υπόλοιπα. Βέβαια, τα βασικά χρώματα έχουν απόλυτη ταυτότητα μόνο όταν αναλύεται το φως. Στην τέχνη και στην καθημερινή πράξη χρησιμοποιούνται αρκετές παραλλαγές των βασικών χρωμάτων (π.χ. μπλε ουλτραμέρ, μπλε κοβαλτίου, μπλε σερούλιουμ κ.α.). Μέσω της  ανάμειξης των χρωμάτων επιτυγχάνεται ένας μεγάλος πλούτος χρωμάτων.


Βασικά – δευτερεύοντα χρώματα

Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται για τα βασικά χρώματα είναι: «καθαρά», «κύρια», «αμιγή», «πρωτογενή».

Δευτερεύοντα χρώματα

Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται για τα δευτερεύοντα χρώματα είναι: "παράγωγα", "δευτερογενή", "συγγενικά".

Όταν αναμειχθούν ανά δύο τα βασικά χρώματα, παράγονται άλλα τρία χρώματα: το πορτοκαλί, το πράσινο και το βιολέ.

κίτρινο  +  κόκκινο = πορτοκαλί

κίτρινο  +  μπλε      = πράσινο

κόκκινο +  μπλε     = βιολέ   

Αυτά τα τρία χρώματα (πορτοκαλί, πράσινο, βιολέ) ονομάζονται δευτερεύοντα χρώματα.


Ο χρωματικός κύκλος και τα συμπληρωματικά χρωματικά ζεύγη


->

Ο χρωματικός κύκλος βοηθάει στην κατανόηση της ανάμειξης των βασικών χρωμάτων. Ακριβώς απέναντι από τα τρία βασικά χρώματα βρίσκονται τρία δευτερεύοντα χρώματα. Το καθένα από τα βασικά χρώματα δημιουργεί ζευγάρι με το δευτερεύον που βρίσκεται απέναντί του στο χρωματικό κύκλο και το οποίο αποτελεί άθροισμα των δύο βασικών χρωμάτων που βρίσκονται το ένα πλάι στο άλλο. Κάθε χρωματικό ζεύγος βασικού και δευτερεύοντος χρώματος που βρίσκονται απέναντι στον χρωματικό κύκλο συγκροτεί ένα συμπληρωματικό ζεύγος χρωμάτων. Κατά συνέπεια, υπάρχουν εξής τρία βασικά συμπληρωματικά χρωματικά ζεύγη:

κίτρινο – βιολέ (κόκκινο + μπλε)

κόκκινο – πράσινο (κίτρινο + μπλε)

μπλε – πορτοκαλί (κίτρινο + κόκκινο)

Τα συμπληρωματικά χρωματικά ζεύγη όταν τοποθετούνται σε παράθεση δημιουργούν μεταξύ τους μέγιστη αντίθεση, ενώ αν αναμειχθούν σε ίσες αναλογίες αλληλοεξουδετερώνονται και παράγουν ένα ασαφές γκρίζο.


Επέλεξε το συμπληρωματικό ενός βασικού χρώματος


Δημιουργός Σεναρίου: ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗΣ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΚΑΡΤΣΑΚΑ ΕΛΕΝΗ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΛΑΖΑΡΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ (Συντονιστής)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)
Το σενάριο «Το Χρώμα στην Τέχνη» έχει χαρακτηρισθεί ως Υποδειγματικό ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ).
631