Δημιουργία και διαχείριση σχολικού κυλικείου
Βιωματικές Δράσεις - ΣΔΕ - Project (Επαγγελματικό Λύκειο)
Η Ερευνητική Εργασία "Δημιουργία και διαχείριση σχολικού κυλικείου" εντάσσεται στον τομέα Διοίκησης και Οικονομίας των ΕΠΑΛ. Είναι γεγονός πως η σύνδεση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατόπιν (για όσους μαθητές των ΕΠΑΛ έχουν την ευκαιρία και την δυνατότητα) της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Με το συγκεκριμένο project οι μαθητές καταφέρουν να γνωρίσουν τις βασικές δομές λειτουργίας μιας ατομικής επιχείρησης καθώς και τα εργαλεία ανάπτυξης αυτής.
Αποτελεί γεγονός ότι οι ατομικές επιχειρήσεις αποτελούν το ζωτικό κύτταρο της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Ώς ατομική επιχείρηση νοείται η οικονομική μονάδα που ξεκινά να λειτουργεί απο ένα άτομο που συνδιάζει του παραγωγικούς συντελεστές με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφέρει το μέγιστο κέρδος. Οι έμψυχοι πόροι της επιχείρησης είναι το ανθρώπινο δυναμικό της, δηλαδή το σύνολο των εργαζομένων σ΄ αυτή (εργάτες, υπάλληλοι και στελέχη).
Η ερευνητική εργασία αποτελεί σπουδαίο κίνητρο για τον μαθητή καθότι έρχεται να του επιφέρει έπειτα απο εργασία στο σχολικό περιβάλλον κάποιο εισόδημα, να του δώσει την ευκαιρία να είναι ο ίδιος εργοδότης καθώς και υπάλληλος ή στέλεχος αλλά και βιωματικά να ανακαλύψει τις υποχρεώσεις και τις απαιτήσεις των επιχειρηματιών. Παράλληλα έρχεται να καλύψει και να συμπληρώσει τα βασικά μαθήματα του τομέα όπως είναι οι Αρχές Λογιστική, οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, οι Αρχές οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, οι Εργασίες Σύγχρονου Γραφείου, η Επιχειρηματικότητα και Ανάπτυξη της Α' και Β' Λυκείου, με την δημιουργία και διαχείριση σχολικού κυλικείου, όπου η θεωρία συνδέεται άριστα με την πράξη (όπου η τελευταία πολλές φορές αντικαθιστά την πρώτη).
Ο Γενικός Σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο των επιχειρήσεων και να δούν απο τη σκοπιά του επιχειρηματία την λειτουργία της. Ειδικότεροι διδακτικοί στόχοι είναι να κατανοήσουν τις διαδικασίες έναρξης της επιχείρησης, τα εργαλεία ανάπτυξής της, τις εσωτερικές υποχρεώσεις (προμήθεια, αποθήκευση, μάρκετινγ, μάνατζμεντ, διαχείριση ταμείου) τις εξωτερικές υποχρεώσεις (έκδοση αποδείξεων, απόδοση ΦΠΑ, κατάρτηση οικονομικών καταστάσεων).
Η ομάδα εργασίας μπορεί να αποτελείται από 15- 25 μαθητές χωρισμένους σε 5 υποομάδες. ΟΙ υποομάδες είναι οι Λογιστές, Ταμίες,Υπάλληλοι, Υπεύθυνοι, Εργοδότες. Ένα μέλος απο κάθε υποομάδα έχει βάρδια για μια μόνο μέρα της εβδομάδας εκτός απο τους υπαλλήλους που πρέπει να είναι περισσότεροι. Έτσι μια τυπική μέρα στο κυλικείο αποτελείται απο έναν Εργοδότη όπου έχει κάθε αρμοδιότητα και ευθύνη, δίνει εντολές, παρακολουθεί και συντονίζει. Έναν Λογιστή, όπου συγκεντρώνει αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καταγράφει την ημερήσια κίνηση και ενημερώνει τον Εργοδότη. Έναν Ταμία, όπου λαμβάνει παραγγελίες απο το παράθυρο του κυλικείου, είναι το μόνο άτομο που εκδίδει αποδείξεις λιανικής πώλησης, συγκεντώνει τα έσοδα, παρέχει το κατάλληλο ποσό για τα έξοδα της ημέρας και απευθύνεται στον Λογιστή. Τουλάχιστον πέντε Υπαλλήλους όπου είναι τα άτομα που λαμβάνουν και εκτελούν παραγγελίες απο τον Ταμία, συνεργάζονται μεταξύ τους για το μέγιστο θετικό αποτέλεσμα. Έναν Υπεύθυνο, όπου συνεργάζεται με όλους και έχει επίβλεψη όλων.
Ο εκπαιδευτικός ακολουθεί την προσέγγιση της φθίνουσας καθοδήγησης, με την οποία διδάσκει, παρωθεί και εμψυχώνει. Μπορεί να βρίσκεται μέσα στο κυλικείο ή στον έξω χώρο. Μπορεί να απομονώσει κάποιον μαθητή προκειμένου να τον εκπαιδεύσει εξατομικευμένα ή να καλέσει Διοικητικό Συμβούλιο ή Γενική Συνέλευση. Αποτελεί την βοηθητική δύναμη και σκοπός του είναι να φτάσει τους μαθητές στο σημείο όπου θα εργάζονται μόνοι τους και θα λαμβάνουν οι ίδιοι τις αποφάσεις για την λειτουργία του κυλικείου.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι λόγω της φύσης του γνωστικού αντικειμένου της Ερευνητικής Εργασίας, η οποία έχει διάρκεια 3 μήνες (ένα τρίμηνο) στη γενική περιγραφή του σεναρίου περιγράφεται όλος ο σχεδιασμός της εργασίας για να μπορέσει να γίνει κατανοητή η δομή της. Η Ερευνητική Εργασία αποτελεί ένα σύνολο που έχει αρχή, μέση και τέλος. Ξεκινά απο την θεωρητική κατάρτιση και την κατάστρωση του Business Plan, συνεχίζει με την λειτουργία του κυλικείου, την διόρθωση των αποκλίσεων και την ανάπτυξή του και τελειώνει με την λύση της επιχείρησης και τον απολογισμό του έργου συνολικά και ξεχωριστά απο τον κάθε μαθητή που καταθέτει τις δικές τους εμπειρίες. Κάθε μέρος είναι συνέχεια του προηγούμενου και δεν μπορεί να παρουσιαστεί αποκομμένα το ένα από το άλλο. Όταν σχεδιάζεται μια ερευνητική εργασία, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι παρακάτω φάσεις εφαρμογής του Project:
- Γενικός προγραμματισμός στην ολομέλεια του τμήματος (κυκλικά οι καρέκλες, καταιγισμός ιδεών). Έτσι ο μαθητής ανακαλεί προϋάρχουσες γνώσεις και αντιλήψεις
- Προγραμματισμός και προετοιμασία της ερευνητικής ομάδας (ανάληψη ρόλων). Το θέμα προσεγγίζεται σε όλες του τις διαστάσεις αυτοτελώς απο όλες τις ομάδες.
- Υλοποίηση δράσεων από υποομάδες για συλλογή δεδομένων (Business Plan)
- Επεξεργασία δεδομένων από ομάδα εντός τάξης (Προμήθεια υλικών, εύρεση προμηθευτών). Το κάθε ζήτημα πραγματεύεται και αναζητάται το τι, πότε, πόσο, ποιός, πού, γιατί.
- Επιλογή από ομάδα τρόπων αναπαράστασης των νέων γνώσεων (role play, εξομοίωση)
- Προκαταρκτική παρουσίαση εργασιών στην ολομέλεια τμήματος
- Διαμόρφωση κοινού φακέλου της ερευνητικής εργασίας (Φάκελος Ομαδικής Εργασίας, Προσωπικό Ημερολόγιο Μαθητή, Προσωπικός Φάκελος Μαθητή)
- Συνοπτική παρουσίαση εργασίας σε ειδική ημερίδα στα ελληνικά/ή και στα αγγλικά
- Αξιολόγηση ομαδικής εργασίας και ατομικής συμβολής μελών. (Παρουσίαση 2 ωρών βάση νόμου, αξιολόγηση αλλά και εκπαίδευση μαθητή)
Αναφορικά για την αξιολόγηση, ως βάση εκκίνησης για τον μαθητή είναι ο βαθμός της ομάδας. Για τον κάθε μαθητή όμως δεν πρέπει να αποκλείνει πολύ (+-3 μονάδες απο βαθμό ομάδας).
Σημεία Αξιολόγησης
Συντελεστής
Βαθμός Ομάδας
γινόμενο
Διαδικασία έρευνας
30%
17
5,1
Περιεχόμενο ερευνητικής έκθεσης
30%
15
4,5
Γλώσσα και δομή ερευνητικής έκθεσης
20%
15
3,0
Δημόσια παρουσίαση ερευνητικής εργασίας
20%
10
2,0
Βαθμός εκκίνησης μαθητή
14,6
Ο εκπαιδευτικός συντάσσει έντυπο Αυτοαξιολόγησης για τον κάθε μαθητή (περιλαμβάνει συγκρούσεις, συμμετοχή, βοήθεια, ομαδικό πνεύμα, κλίμα) καθώς και έντυπο Ετεροαξιολόγησης. Μπορεί να βρεθεί με τους μαθητές (σε ώρα εντός ή εκτός σχολείου) σε παρόμοια επιχείρηση (μελέτη πεδίου) και να παρατηρήσουν "το πώς και το γιατί" των άλλων επιχειρήσεων και να αποκτήσουν έτσι το know-how. Οι μαθητές παρατηρούν τον τρόπο εξυπηρέτησης, την έκδοση αποδείξεων, την παραγωγή των προϊόντων, την επιχειρηματικότητα.
Συγκεκριμένα, στην ερευνητική εργασία τέθηκαν οι παρακάτω στόχοι:
Επίπεδο γνώσεων
- Να κατανοήσουν την Λογιστική και την Διοίκηση Επιχείρησεων
- Να ορίσουν το marketing, management, business plan
- Να εκτελούν λογιστικές εγγραφές
- Να περιγράψουν την κλίμακα ιεραρχίας μιας εμπορικής επιχείρησης
- Να γνωρίσουν το λογιστικό κύκλωμα έκδοσης αποδείξεων και απόδοσης ΦΠΑ
Επίπεδο ικανοτήτων
- Να αναζητούν το μέγιστο κέρδος με το χαμηλότερο κόστος
- Να συντονίζουν τις κινήσεις τους και να προγραμματίζουν τον χρόνο τους
- Να οργανώνουν μια παρουσίαση στο σχολείο τους
- Να συντάσσουν κείμενα και να λαμβάνουν μέρος σε μια Γενική Συνέλευση ή ένα Διοικητικό Συμβούλιο
Επίπεδο στάσεων
- Να συνεργαστούν για το καλύτερο αποτέλεσμα
- Να επιδιώκουν την κατάκτηση ανώτερων εργασιακών θέσεων και στόχων
Διδακτικές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν
- Καταιγισμός ιδεών
- Χάρτης εννοιών
- Μελέτη περίπτωσης
- Παιχνίδι ρόλων
Αναμενόμενα αποτελέσματα είναι η υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του project έγιναν αρκετές Γενικές Συνελεύσεις προκειμένου να λυθούν προβλήματα όπως η πρωϊνή καθυστέρηση για την εκτέλεση των πρωϊνών παραγγελιών και η ανάθεση καταλληλότερων ρόλων σε διάφορους μαθητές, γεγονότα που είχαν προβλεφθεί.Κάθε ομάδα ετοιμάζει μια έκθεση με το τι έχει πετύχει, καθώς και τι έχει προγραμματίσει να κάνει. Με αυτόν τον τρόπο διορθώνονται όποια λάθη προκύπτουν και εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση της εργασίας. Έτσι επιτυγχάνεται ανατροφοδότηση όλης της ομάδας και προετοιμάζονται τα επόμενα βήματα.
Ενδεικτική Διεπιστημονική/διαθεματική προσέγγιση του project:
- Αρχές Λογιστικής: Ασκούν δραστηριότητες αγοράς και πώλησεις με έκδοση και καταγραφή παραστατικών
- Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων: Λειτουργία επιχείρησης, περιβάλλον επιχείρησης, οργάνωση, διοικητικές λειτουργίες
- Επιχειρηματικότητα και Ανάπτυξη: άσκηση marketing, management, διόρθωση αποκλίσεων
- Εργασίες Σύγχρονου Γραφείου: Αρμοδιότητες υπαλλήλου
- Αρχές Οικονομικής Θεωρίας: Παραγωγή προϊόντων, προσφορά, ζήτηση, προσδιορισμός τιμής
- Πληροφορική: Αξιοποιούν λογιστικά προγράμματα, συντάσσουν καταστάσεις
- Μαθηματικά: Συγκέντρωση στοιχείων, απονομή μισθών βάση ποσοστού, εξαγωγή οικονομικού αποτελέσματος (κέρδος/ζημία)
Να γνωρίσουν οι μαθητές του 1ου ΕΠΑΛ Καματερού τις λογιστικές διαδικασίες για την έναρξη μιας ατομικής επιχείρησης καθώς και όλες τις εμπορικές και λογιστικές διαδικασίες και εγγραφές που απαιτούνται για την καθημερινή λειτουργία της. Να κατανοήσουν το νόημα των αποδείξεων και της απόδοσης ΦΠΑ. Να γίνουν ορθότεροι καταναλωτές και υπεύθυνα άτομα. Να διατηρήσουν μια επιχείρηση και προσπαθούν να επιτύχουν απο την ομαδική εργασία το μέγιστο όφελος.
Για την αίθουσα: προβολέας, λάπτοπ
Δημιουργός Σεναρίου: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΣΙΚΟΛΑΤΑΣ (Εκπαιδευτικός)