Μαθαίνω να λέω αντίο. Η απώλεια, το πένθος και ο θρήνος στη ζωή του παιδιού.
Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας (Δημοτικό)
Μαθαίνω να λέω αντίο. Η απώλεια, το πένθος και ο θρήνος στη ζωή του παιδιού.
Η απώλεια αγαπημένου προσώπου, η απώλεια του αγαπημένου παιχνιδιού, του κατοικίδιου ζώου, το διαζύγιο, η μετανάστευση, ο πόλεμος κ.α. αποτελούν καθημερινά πένθη για τα παιδιά.
Η αντιμετώπιση των απωλειών μπορεί να γίνει αντικείμενο μάθησης από πολύ μικρή ηλικία με σκοπό την ορθή διαχείρισή τους κατά τη διάρκεια της ζωής και την επίτευξη της μέγιστης δυνατής ψυχολογικής ισορροπίας του παιδιού.
Οι μαθητές στο σενάριο αυτό καλούνται να αναγνωρίσουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να κατανοήσουν όλες τις φάσεις του κύκλου της ζωής, να εκφράσουν τις προσωπικές τους απώλειες και να υιοθετήσουν μηχανισμούς αντιμετώπισης με τη βοήθεια της λογοτεχνίας, των τεχνών και των Νέων Τεχνολογιών.
Η απώλεια και ο θάνατος αποτελούν terra incognita στο χώρο της ελληνικής εκπαίδευσης. Κατά συνέπεια, οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε αυτού του είδους τα βιώματα των μαθητών μας τόσο μέσα στην τάξη όσο και στη σχολική μονάδα αλλά και αδυνατούμε να προσφέρουμε βοήθεια στο οικογενειακό περιβάλλον των μαθητών.
Οι μαθητές αδυνατούν να περιγράψουν τα συναισθήματά τους και να προσδιορίσουν την έννοια της απώλειας και του θανάτου.
Παιδιά ηλικίας 7-9 ετών αντιλαμβάνονται τη μονιμότητα της απουσίας σε περίπτωση θανάτου λόγω εξοικείωσής τους από την τηλεόραση. Ωστόσο θεωρούν το θάνατο ως ένα γεγονός αναστρέψιμο και που συμβαίνει μόνο στους άλλους.
Τα παιδιά ηλικίας 9-12 ετών εκλογικεύουν το γεγονός του θανάτου. Αναπτύσσουν μηχανισμούς άμυνας προσπαθώντας συνήθως να αποκρύψουν στο χώρο του σχολείου τα συναισθήματά τους και να κινδυνεύουν να θεωρηθούν αναίσθητα.
Στο σενάριο αυτό δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να ανακαλύψουν την έννοια της απώλειας και του θανάτου και να υιοθετήσουν πρακτικές για τη διαχείρισή τους.
Ι. Τσίκουλας, Ε. Παύλου, «Η προετοιμασία και η στήριξη του παιδιού στο θρήνο και στο πένθος», Α’ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ, Παιδιατρική Βορείου Ελλάδος, Θεσσαλονίκη (2003)
Σοφία Χατζηνικολάου, «Στηρίζοντας το παιδί που θρηνεί. Ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας», Copy City Digital, Θεσσαλονίκη (2007)
Katrice Horsley, “The Small Creature”, British Heart Foundation, London, UK (2010)
Kristen Gloumakoff, “Students Sharing Feelings of Grief: An Elementary Curriculum of Loss”, University of Rhode Island, USA (2007)
Δημιουργός Σεναρίου: Χριστίνα Λούστα (Εκπαιδευτικός)