Δικαιούμαι κι εγώ...

Διαθεματική Ομάδα (Δημοτικό)

Δικαιούμαι κι εγώ...

3 ώρες
Γενική περιγραφή περιεχομένου

Το σενάριο «Δικαιούμαι κι εγώ…» αφορά τα δικαιώματα του παιδιού και απευθύνεται σε μαθητές Ε΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Σκοπός του σεναρίου είναι η διερεύνηση και η καταγραφή από τους μαθητές των δικαιωμάτων του παιδιού, η διαμόρφωση προτάσεων για την προστασία τους και η ανάπτυξη πρωτοβουλιών για την κοινοποίηση και την υπεράσπισή τους. Το σενάριο αποτελείται από τρεις φάσεις. Στη Φάση 1, που ονομάζεται «Υπάρχω κι εγώ» έχει ως σκοπό οι μαθητές στην ομάδα τους να ανακαλύψουν τα δικαιώματα του παιδιού. Στη Φάση 2, που ονομάζεται «Συμμετέχω» οι μαθητές συμμετέχουν σε ομάδες ώστε να φτιάξουν τα δικά τους μηνύματα για τα δικαιώματα του παιδιού. Στη Φάση 3, που ονομάζεται «Αναλαμβάνω δράση» οι μαθητές καλούνται να διαδώσουν τα δικαιώματα του παιδιού στην τοπική κοινωνία και στο σχολικό τους περιβάλλον.


Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Το παρόν διδακτικό σενάριο με τίτλο «Δικαιούμαι κι εγώ…» αφορά στη διδασκαλία του θέματος της καταπάτησης των δικαιωμάτων των παιδιών και απευθύνεται σε μαθητές της Ε΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Οι επόμενες ενότητες σκοπό έχουν να αναδείξουν την αναγκαιότητα του σχεδιασμού και της ανάπτυξης ενός τέτοιου σεναρίου. Αναφέρονται στο πρόβλημα της καταπάτησης των δικαιωμάτων των παιδιών, στη σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, και στον ρόλο της εκπαίδευσης και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στη διδασκαλία του θέματος αυτού.

Η καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο όρος παιδική κακοποίηση αναφέρεται στη φυσική και συναισθηματική κακομεταχείριση, στη σεξουαλική κακοποίηση, παραμέληση και αμελή μεταχείριση, όπως και στην εμπορική ή άλλη εκμετάλλευση ενός παιδιού και παρουσιάζει μεγάλη ευρύτητα καθώς μπορεί να εκλάβει πολλές διαφορετικές μορφές. Οι συνέπειες της παιδικής κακοποίησης είναι μακροχρόνιες και ακολουθούν το παιδί και στην ενήλικη ζωή του. Η παιδική κακοποίηση όχι μόνο απομειώνει τη σωματική και ψυχική υγεία των θυμάτων, τα καθιστά δεκτικά στην βία, οδηγεί στην κατάθλιψη, στην παχυσαρκία, στη λήψη ναρκωτικών ουσιών, σε αυτοκτονίες, αλλά επιδρά και στο κοινωνικό σύνολο, καθώς μπορεί να επιβραδύνει τελικά την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας (βλ. http://www.who.int).

Όσον αφορά στην Ελλάδα, τα δικαιώματα του παιδιού έχουν επιδεινωθεί από την οικονομική κρίση. Σύμφωνα με την έκθεση της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNICEF για την κατάσταση των παιδιών στην Ελλάδα το 2014, μεταξύ των ετών 2011 και 2012 καταγράφηκε στη χώρα μας η μεγαλύτερη αύξηση της παιδικής φτώχειας ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης. Τα παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ανέρχονταν σε 686.000 το 2012, γεγονός που επιδεινώνεται και από τη φθίνουσα πορεία των κοινωνικών παροχών και της κοινωνικής ασφάλισης. Επίσης, η μείωση που παρατηρείται στον παιδικό πληθυσμό, σύμφωνα με την έκθεση, περιορίζει την παρουσία τους στην κοινωνία και οδηγεί στην αγνόηση της αντιμετώπισης των προβλημάτων τους και την εξασφάλιση των δικαιωμάτων τους από τις δημόσιες πολιτικές (UNICEF, 2014).

Η σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού

Η πρώτη παγκόσμια δεσμευτική Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού είναι η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η οποία υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Νοεμβρίου του 1989.

Στη Σύμβαση αναγνωρίζεται ότι «το παιδί (κάθε ανθρώπινο ον μικρότερο των 18 ετών), λόγω της φυσικής και διανοητικής του ανωριμότητας, χρειάζεται ειδική προστασία και μέριμνα, συμπεριλαμβανόμενης και της νομικής προστασίας, τόσο πριν όσο και μετά τη γέννησή του». Τίθενται επομένως οι στοιχειώδεις αρχές για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια εξέλιξής τους. Το παιδί αναγνωρίζεται πλέον ως μια ιδιαίτερη προσωπικότητα άξια σεβασμού και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια ξεχωριστή κοινωνική ομάδα και όχι πια ως αντικείμενο υπό προστασία. Τα 54 άρθρα της Σύμβασης μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τέσσερις κατηγορίες: Δικαιώματα Επιβίωσης, Δικαιώματα Προστασίας, Δικαιώματα Ανάπτυξης-Εξέλιξης και Δικαιώματα Συμμετοχής. Το παιδί δεν έχει μόνο δικαίωμα σε ένα επαρκές επίπεδο διαβίωσης, αλλά έχει το δικαίωμα της εκπαίδευσης, της πρόσβασης στην πληροφορία, της ελευθερίας της σκέψης και της έκφρασης, της συμμετοχής σε οργανώσεις και σε ειρηνικές συναθροίσεις (https://www.unicef.gr).

Μέχρι σήμερα η Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού έχει επικυρωθεί σχεδόν από όλες τις χώρες του κόσμου. Η Ελλάδα την επικύρωσε στις 2 Δεκεμβρίου του 1992 με τον Ν. 2101/92 (ΦΕΚ Α' 192). Από τη Σύμβαση απορρέουν και οι υποχρεώσεις των κρατών απέναντι στο παιδί. Τα συμβαλλόμενα κράτη οφείλουν να ενημερώσουν τους πολίτες, ενήλικες και παιδιά, για τα νέα δεδομένα που προκύπτουν χάρη στη Σύμβαση, καθιστώντας την έτσι πιο δυνατή και σταθερή (Verhellen, 1996). Επιπρόσθετα τα κράτη, έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε τα παιδιά να προστατεύονται από κάθε μορφής διάκριση ή κύρωση.

Για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού στην Ελλάδα, εκτός από την Unicef (https://www.unicef.gr) λειτουργεί επίσης από το 2003 ο Συνήγορος του Παιδιού. Ως τμήμα του Συνηγόρου του Πολίτη αρμόδιο για παραβιάσεις δικαιωμάτων ανηλίκων από δημόσιους φορείς/λειτουργούς αλλά και από ιδιώτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), έχει αναπτύξει πλούσια δράση με επισκέψεις σε σχολεία και αποστολή ενημερωτικού υλικού, συζητήσεις με μαθητές, ομιλίες και σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς (http://www.0-18.gr/). Επίσης, ένας άλλος οργανισμός είναι «ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ» (http://www.hamogelo.gr/). Με αυτούς τους φορείς/οργανισμούς καθώς επίσης και με άλλους που δραστηριοποιούνται σε ερευνητικό επίπεδο όπως για παράδειγμα το Παρατηρητήριο Μελέτης της Παιδικής Ηλικίας του Εργαστηρίου Κοινωνικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (http://www.primedu.uoa.gr/ergastiria/ergastirio-koinwnikon-epistimwn/pa…) γίνονται γνωστά τα δικαιώματα του παιδιού στα ίδια τα παιδιά και τους δίνεται βήμα να ακουστούν και να επικοινωνήσουν για τα θέματα που τα αφορούν, σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα.

Ο ρόλος της εκπαίδευσης και των ΤΠΕ αναφορικά με τα δικαιώματα του παιδιού

Η εκπαίδευση είναι το μέσο για τη διαμόρφωση ενεργών πολιτών που συμμετέχουν και αναλαμβάνουν δράση για οποιοδήποτε κοινωνικό ζήτημα. Η αξία της εκπαίδευσης ως προς τη διαμόρφωση συνειδητοποιημένων και υπεύθυνων πολιτών είναι θέμα που έχει απασχολήσει και τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ανάπτυξη κοινωνικών ικανοτήτων και ικανοτήτων που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη αποτελούν σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2006 (2006/962/ΕΚ), σχετικά με τις βασικές ικανότητες της δια βίου μάθησης των πολιτών των κρατών-μελών τους.

Ως εκ τούτου καταλυτικός είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης ως προς το ζήτημα των δικαιωμάτων των παιδιών και ειδικότερα ως προς την ανάληψη δράσης για τη διασφάλιση και την εφαρμογή τους. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας μπορούν να αποκτηθούν κατάλληλες γνώσεις, να καλλιεργηθούν δεξιότητες και να διαμορφωθούν στάσεις από τους μαθητές αναφορικά με το ζήτημα των δικαιωμάτων του παιδιού. Επιπλέον, η εκπαίδευση μπορεί να προωθήσει δράσεις που προασπίζουν τα δικαιώματα των παιδιών, ενημερώνουν και εκπαιδεύουν όλους τους εμπλεκόμενους και δημιουργούν κοινότητες σεβασμού, ενσωμάτωσης και ισότητας.

Στο πλαίσιο αυτής της αναγκαιότητας καθοριστικό ρόλο μπορούν να παίξουν οι ΤΠΕ, αφού δίνουν τη δυνατότητα να καταστεί πιο ελκυστική η διερεύνηση σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών. Ακόμη, οι ΤΠΕ μπορούν να συμβάλλουν και στη διεύρυνση και διάχυση των προσπαθειών στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα (Ράπτης & Ράπτη, 2014). Υποστηρίζεται ότι οι ΤΠΕ μπορούν να κινητοποιούν τους μαθητές ώστε να προσεγγίσουν αποτελεσματικότερα τη γνώση (McCroskey et al., 2006) συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου, όπως της ανάλυσης, σύνθεσης και αξιολόγησης, ενώ ενθαρρύνεται και η δυνατότητα για συνεργασία (McLeod & Vasinda, 2008), γεγονός που μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό για τη διερεύνηση των δικαιωμάτων του παιδιού. Οι ΤΠΕ επομένως μπορούν να δώσουν προστιθέμενη αξία στην παραδοσιακή προσέγγιση της διδασκαλίας των δικαιωμάτων του παιδιού. Ειδικά σε διαθεματικά σενάρια οι ΤΠΕ δρουν ενισχυτικά (Ράπτης & Ράπτη, 2014), αφού παρέχουν πολλά εργαλεία και βοηθητικές λειτουργίες που μπορούν να διευκολύνουν και να ενιαιοποιήσουν τις διάφορες μαθησιακές δραστηριότητες.

Στο συγκεκριμένο ψηφιακό σενάριο διδασκαλίας οι ΤΠΕ, σε σχέση με μια διδασκαλία που δεν τις χρησιμοποιεί, παρέχουν πολλές δυνατότητες. Πρώτον οι μαθητές αξιοποιούν διαδραστικό περιεχόμενο για τα δικαιώματα του παιδιού, γεγονός που κάνει τη μάθηση περισσότερο αλληλεπιδραστική για αυτούς. Δεύτερον, οι μαθητές αποκωδικοποιούν τα δικαιώματα του παιδιού μέσα από ολιγόλεπτα βίντεο στα οποία κυριαρχούν τα κινούμενα σχέδια, που για την παιδική ηλικία θεωρούνται ιδανικά και κατάλληλα. Τρίτον, οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν, με συγκεκριμένες εφαρμογές Web 2.0, το δικό τους υλικό και τα μηνύματα (όπως συννεφόλεξα, ζωγραφιές, κόμικ, βίντεο) με εύκολο και ελκυστικό τρόπο. Τέταρτον, μπορούν να αναρτήσουν το υλικό αυτό στο διαδίκτυο και να κοινοποιήσουν έτσι τις ιδέες τους και τα μηνύματά τους στην ευρύτερη κοινωνία του διαδικτύου και όχι μόνο στην τάξη τους, στο σχολείο τους ή στο οικογενειακό τους περιβάλλον.

Το παιδαγωγικό πλαίσιο του σεναρίου

Ένα διαθεματικό σενάριο διδασκαλίας, όπως το «Δικαιούμαι κι εγώ…» χρειάζεται να παρέχει νέες δυνατότητες για μάθηση και βαθύτερη κατανόηση ενός θέματος μέσα από περιβάλλοντα ομαδικής διερεύνησης όπου στα πλαίσια αλληλεπιδράσεων μεταξύ των μαθητών θα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις οικοδόμησης της γνώσης. Έτσι, στο σενάριο μπορούν να αξιοποιηθούν σύγχρονες προσεγγίσεις για τη μάθηση και τη διδασκαλία με προτεραιότητα στις εποικοδομηστικές και κοινωνικοπολιτισμικές θεωρήσεις.

Οι εποικοδομηστικές προσεγγίσεις αναγνωρίζουν ότι οι μαθητές διαθέτουν γνώσεις πάνω στις οποίες θα πρέπει να οικοδομηθούν οι νέες. Έτσι, οι μαθητές ενθαρρύνονται να συμμετέχουν ενεργά στην οικοδόμηση των γνώσεών τους. Τέλος, οι κοινωνικοπολιτισμικές προσεγγίσεις αντιλαμβάνονται τη μαθησιακή δραστηριότητα σε στενή αλληλεπίδραση και εξάρτηση από το κοινωνικό, ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διαδραματίζεται (Κόμης, 2004; Ράπτης και Ράπτη, 2014).

Ένταξη του σεναρίου στο Πρόγραμμα Σπουδών

Το ψηφιακό σενάριο διδασκαλίας εντάσσεται στο Κεφάλαιο 1 «Γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας, αναλαμβάνουμε τις υποχρεώσεις μας», στο Κεφάλαιο 2 «Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας» καθώς επίσης και στο Κεφάλαιο 3 «Η Ελληνική Πολιτεία προστατεύει τα δικαιώματά μας» του μαθήματος της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής της Ε΄ Δημοτικού. Ως προς τα ΔΕΠΠΣ, το σενάριο διδασκαλίας εντάσσεται στους ακόλουθους άξονες γνωστικού αντικειμένου: «Το άτομο και η διεθνής κοινότητα, Παγκόσμιοι διεθνείς οργανισμοί Ανθρώπινα δικαιώματα» (http://ebooks.edu.gr/info/cps/10deppsaps_kpa.pdf). Επιπλέον το ψηφιακό σενάριο μπορεί να ενταχθεί στην Αγωγή Υγείας. Σύμφωνα με τα προγράμματα σχεδιασμού και ανάπτυξης διαθεματικών δραστηριοτήτων της Αγωγής Υγείας (http://ebooks.edu.gr/info/cps/29deppsaps_AgogiYgias.pdf) τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του παιδιού στο σχολείο, στην οικογένεια, στην κοινότητα κλπ. αποτελούν βασικές θεματικές ενότητες για την Ε΄ Δημοτικού.

Επιπρόσθετα, το παρόν εκπαιδευτικό σενάριο αξιοποιώντας σε όλες τις δραστηριότητες τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) είναι σύμφωνο με τον πληροφορικό γραμματισμό (ICT literacy) που επιδιώκει το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τις ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο. Ο πληροφορικός γραμματισμός «περιγράφει την ικανότητα των μαθητών να χρησιμοποιούν τις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, τα εργαλεία επικοινωνίας και τις δικτυακές υπηρεσίες για την προσπέλαση, διαχείριση, ενσωμάτωση, αξιολόγηση, δημιουργία και επικοινωνία πληροφοριών, με στόχο την επίλυση προβλημάτων και, τελικά, τη μάθηση και τη συνεχή τους ανάπτυξη». Πιο συγκεκριμένα το σενάριο διδασκαλίας σε σχέση με το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τις ΤΠΕ στην Ε΄ τάξη του Δημοτικού Σχολείου προσεγγίζει αρκετούς άξονες μαθησιακών στόχων με τις ΤΠΕ, όπως για δημιουργία και έκφραση των μαθητών, συνεργασία και επικοινωνία, διερεύνηση και επίλυση προβλημάτων.

Τέλος, το εκπαιδευτικό σενάριο σύμφωνα με τις αρχές και τους στόχους των Νέου Προγράμματος Σπουδών του Νέου Σχολείου προωθεί την ομαδική εργασία ως αποτέλεσμα της συνεργασίας των μαθητών και αξιοποιεί τις δυνατότητες των ΤΠΕ. Επιπρόσθετα, το σενάριο βάζει το μαθητή στο επίκεντρο, εφόσον όλες οι δραστηριότητες απαιτούν και «αυτόνομη δράση» και «συλλογικό κοινωνικό πνεύμα».

Προαπαιτούμενες γνώσεις στις ΤΠΕ για το ψηφιακό διδακτικό σενάριο

Βασική επιδίωξη του σεναρίου είναι η αξιοποίηση των ΤΠΕ από εκπαιδευτικούς και κυρίως από μαθητές. Αυτό μπορεί να υλοποιηθεί όταν υπάρχουν βασικές γνώσεις υπολογιστή, διαδικτύου και εφαρμογών του Web 2.0. Οι γνώσεις αυτές μπορούν να διακριθούν σε τρεις επιμέρους κατηγορίες: α) γνώσεις που αφορούν το γενικότερο χειρισμό υπολογιστή, β) γνώσεις χρήσης επεξεργαστή κειμένου και γ) γνώσεις χρήσης του διαδικτύου και βασικών εφαρμογών του Web 2.0 (βλ. Πίνακα 1).

Χειρισμός υπολογιστή

Γνώσεις χρήσης επεξεργαστή κειμένου

Διαδίκτυο και βασικές εφαρμογές του Web 2.0

  • Δημιουργία φακέλων και διαχείρισή τους.
  • Δημιουργία, αποθήκευση και εκτύπωση αρχείων εφαρμογών.

 

 

  • Μορφοποίηση κειμένου.
  • Λειτουργίες αποκοπής/αντιγραφής/
    επικόλλησης.
  • Εισαγωγή εικόνων και σχημάτων, WordArt.

 

 

  • Χρήση φυλλομετρητή (π.χ. Internet explorer, Mozilla Firefox).
  • Mηχανές αναζήτησης (π.χ. Google).
  • Μεταφόρτωση και αποθήκευση αρχείων από το διαδίκτυο.
  • Εκτύπωση ιστοσελίδων.
  • Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

Web 2.0:

Πρέπει να τονιστεί ότι οι γνώσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται στο Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τις ΤΠΕ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (βλ. στο http://ebooks.edu.gr/new/ps.php το Επιστημονικό Πεδίο: Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση). Αν και οι εφαρμογές Web 2.0 του Πίνακα 1 είναι πολύ εύκολες για την ηλικία και των επίπεδο των μαθητών, ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή υλοποίηση του σεναρίου είναι, πριν την έναρξή του η εξοικείωση των μαθητών αλλά και του εκπαιδευτικού με τις εφαρμογές. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη συνεργασία εκπαιδευτικού της τάξης με τον εκπαιδευτικό των ΤΠΕ σε κάθε σχολείο. Τέλος, για κάποιες εφαρμογές Web 2.0 του Πίνακα 1 χρειάζεται, από την πλευρά των δύο ανωτέρω εκπαιδευτικών, η εγγραφή και η δημιουργία λογαριασμών.

Υλικοτεχνική υποδομή και ΤΠΕ

Το διδακτικό σενάριο υλοποιείται στο εργαστήριο της πληροφορικής, με βιντεοπροτζέκτορα, όπου οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων ανά υπολογιστή. Εναλλακτικά, μπορεί να υλοποιηθεί με φορητούς υπολογιστές στην τάξη των μαθητών ή με ταμπλέτες, με την προϋπόθεση να έχουν σύνδεση στο διαδίκτυο.

Αξιολόγηση του σεναρίου

Σύμφωνα με την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας η επίδραση μαθημάτων με τη χρήση των Τ.Π.Ε. δεν μπορεί να γίνει πλήρως κατανοητή χωρίς να προηγηθεί μια συνολική θεώρηση του μαθησιακού πλαισίου (Ράπτης και Ράπτη, 2014). Με λίγα λόγια δεν μπορεί να αποδοθεί οποιοδήποτε αποτέλεσμα, ενός διαθεματικού ψηφιακού σεναρίου, στη χρήση ενός συγκεκριμένου εργαλείου ή των ΤΠΕ αλλά πρέπει να εξεταστεί το πώς υλοποιήθηκε η διδασκαλία με αυτές. Ως εκ τούτου στο υπάρχον ψηφιακό σενάριο διδασκαλίας μπορεί να γίνει χρήση μιας μεικτής μεθοδολογικής προσέγγισης, ένας συνδυασμός δηλαδή ποσοτικών και ποιοτικών μεθόδων που να καταστεί δυνατή η πλήρης κατανόηση της επίδρασης του σεναρίου στους μαθητές. Μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να γίνει με την αξιοποίηση του πλαισίου CIAO, του Ανοιχτού Πανεπιστημίου της Αγγλίας (Jones, et al., 1996, Scanlon, et al., 1998, Jones et al., 1999), στο οποίο η αξιολόγηση στηρίζεται σε τρεις διαφορετικές διαστάσεις: στο περιεχόμενο της μάθησης, στις αλληλεπιδράσεις που είχαν οι μαθητές μεταξύ τους, με τον εκπαιδευτικό αλλά κυρίως με τα εργαλεία των ΤΠΕ, στις στάσεις και τα μαθησιακά αποτελέσματα για το υπό εξέταση πρόβλημα (context, interaction, attitudes and outcomes).

Ως προς το περιεχόμενο, μπορεί να αξιολογηθεί το υλικό με τα δικαιώματα του παιδιού που ανέπτυξαν οι ίδιοι οι μαθητές. Ειδικότερα σε αυτό μπορεί να αξιολογηθεί κατά πόσον έγινε κατανοητό το κάθε δικαίωμα του παιδιού και τι προτάσεις-ιδέες αναπτύχθηκαν για την κοινοποίηση και προστασία του. Ως προς τις αλληλεπιδράσεις, μπορεί να αξιολογηθεί το πώς δούλεψαν και συνεργάστηκαν τόσο οι μαθητές μιας ομάδας όσο και οι ομάδες μεταξύ τους. Τέλος, ως προς τα αποτελέσματα ο εκπαιδευτικός μπορεί να διαπιστώσει κατά πόσο οι μαθητές έχουν θετικές στάσεις απέναντι στα δικαιώματα του παιδιού αλλά κυρίως κατά πόσο πιστεύουν ότι αυτά όταν καταπατούνται πρέπει να υπερασπίζονται, εφόσον πρώτα κοινοποιηθούν στα κατάλληλα πρόσωπα και φορείς.

Βιβλιογραφία

Αγγλική

Jones, A., Scanlon, E., Tosunoglu, C., Butcher, P., Murphy, P. and Greenberg, J. (1996). Evaluating CAL at the Open University: 15 Years on. Computers and Education, 26(13), pp. 5-15.

Jones, A., Scanlon, E., Tosunoglu, C., Morris, E., Ross, S., Butcher, P. and Greenberg, J. (1999). Contexts for evaluating educational software. Interacting with Computers, 11, pp. 499-516.

McCroskey, C. J., Richmond, P.V. and Bennett, E.V. (2006). The relationships of student end-of class motivation with teacher communication behaviors and instructional outcomes. Communication Education, 55(4), pp. 403-414.

McLeod, J. and Vasinda, S. (2008). Critical Literacy and Web 2.0: Exercising and Negotiating Power. Computers in the Schools, 25(3), pp. 259-274.

Scanlon, E., Tosunoglu, C., Jones, A.; Butcher, P., Ross, S. Greenberg, J. Taylor, J. and Murphy, P. (1998). Learning with Computers: Experiences of Evaluation. Computers and education, 30(1/2), pp. 9-14.

Verhellen, Ε. (1996). Monitoring Children’s Rights: The Hague. Kluwer Law International.

Ελληνική

UNICEF (2014). Έκθεση. H κατάσταση των παιδιών στην Ελλάδα. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα παιδιά. Αθήνα: UNICEF. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2015 από https://www.unicef.gr/uploads/filemanager/PDF/2014/children-in-greece-2…

Κόμης, Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών. Αθήνα: Νέων Τεχνολογιών.

Ράπτης, Α. και Ράπτη, Α. (2014). Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Αθήνα: Αυτοέκδοση.

Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 18ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με τις βασικές ικανότητες της δια βίου μάθησης (2006/962/ΕΚ). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2015 από http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:394:001…  

 

Ιστοσελίδες:

World Health Organization (http://www.who.int/en/)  

Ελληνική Εθνική Επιτροπή UNICEF (https://www.unicef.gr)

Παρατηρητήριο Μελέτης της Παιδικής Ηλικίας του Εργαστηρίου Κοινωνικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (http://www.primedu.uoa.gr/ergastiria/ergastirio-koinwnikon-epistimwn/pa…)

Συνήγορος του παιδιού (http://www.0-18.gr/)

Χαμόγελο του Παιδιού (http://www.hamogelo.gr/)

at 50/100
Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο
Δημοτικό
Θεματική Ταξινομία
Διαθεματική Ομάδα > Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας > Ψυχική Υγεία- Διαπροσωπικές σχέσεις > Διαπροσωπικές σχέσεις > Ξενοφοβία > Ομαδικότητα > Ρατσισμός > Συγκρούσεις > Συνεργασία > Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης > Περιβάλλον και Ζητήματα κοινωνικών/ανθρώπινων σχέσεων > Ανθρώπινα δικαιώματα και υποχρεώσεις > Αποδοχή διαφορετικότητας > Θεμελιώδεις Αρχές > Ισότητα φύλων και φυλών >
Τύπος Διαδραστικότητας
Ενεργός μάθηση
Επίπεδο Διαδραστικότητας
υψηλό
Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:
-6
6-9
9-12
12-15
15-18
18-25
25+
Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:
Υπάρχω κι εγώ
45λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Στο εργαστήριο πληροφορικής
Συμμετέχω
60λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Στο εργαστήριο πληροφορικής
Αναλαμβάνω δράση
45λεπτά
Χώρος Υλοποίησης
Στο εργαστήριο πληροφορικής
Διδακτικοί Στόχοι
Διερεύνηση και καταγραφή της καταπάτησης των δικαιωμάτων του παιδιού.
Διαμόρφωση μηνυμάτων/προτάσεων για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού.
Παρουσίαση και ανάδειξη των δικαιωμάτων του παιδιού.
Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου
Δικαιώματα του παιδιού,
Υλικοτεχνική υποδομή
Εργαστήριο πληροφορικής με 6 υπολογιστές, βιντεοπροβολέας ή εναλλακτικά έξι φορητοί υπολογιστές ή ταμπλέτες ανά 4 μαθητές (σύνολο 20 μαθητές) (κι έναν για τον εκπαιδευτικό). Σύνδεση στο διαδίκτυο.

Δημιουργός Σεναρίου: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΜΑΝΟΣ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΤΑΓΚΑΛΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΣΟΦΟΣ ΑΛΙΒΙΖΟΣ (Συντονιστής)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)
Το σενάριο «Δικαιούμαι κι εγώ...» έχει χαρακτηρισθεί ως Υποδειγματικό ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ).