ΚΛΙΜΑ-ΚΑΙΡΟΣ, ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Γεωγραφία (ΠΕ) (Δημοτικό)
Μελέτη του καιρού και του κλίματος. Αποσαφήνιση των δύο εννοιών και μελέτη παραγόντων που διαμορφώνουν το κλίμα στον ελλαδικό χώρο

Το παρόν σενάριο συντελεί στην αποσαφήνιση των όρων κλίμα και καιρός και εμπλέκει τους μαθητές σε ομαδικές εργασίες που συντείνουν στην κατανόηση των παραγόντων που διαμορφώνουν το κλίμα της Ελλάδας. Επίσης με την ενεργή συμμετοχή τους στη δημιουργία και παρουσίαση μετεωρολογικών χαρτών εξοικειώνονται στη χρήση και ανάγνωση μετεωρολογικών συμβόλων που θα συναντούν στην καθημερινότητά τους.
Συμβατότητα με το ΔΕΠΠΣ - ΑΠΣ
Στους άξονες γνωστικού περιεχομένου "Φυσικό περιβάλλον" περιλαμβάνεται η μελέτη του καιρού και του κλίματος και αναφέρονται ως στόχοι να κατανοήσουν οι μαθητές/τριες τη διαφορά καιρού και κλίματος και να είναι σε θέση να καταγράφουν τις διαφοροποιήσεις του καιρού και του κλίματος από τόπο σε τόπο. Να αιτιολογούν τον κλιματικό τύπο που επικρατεί σε κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας. Ακόμη, αναφέρεται, να αντιληφθούν οι μαθητές τη σπουδαιότητα της πρόγνωσης του καιρού για τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Οργάνωση της τάξης – υλικοτεχνική υποδομή
Το σενάριο αυτό βασίζεται κυρίως στη χρήση ΤΠΕ και εργασία των μαθητών σε ομάδες. Κατά συνέπεια, προτείνεται η διεξαγωγή του στο Εργαστήριο Υπολογιστών του σχολείου. Η χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και βιντεοπροβολέα από τον εκπαιδευτικό κρίνεται απαραίτητη στην παρουσιάση αλλά και στην περιγραφή στην ολομέλεια της τάξης προσομοιώσεων και εικόνων απαραίτητων για την απρόσκοπτη διεξαγωγή του διδακτικού σεναρίου. Η ύπαρξη διαδραστικού πίνακα θα διευκολύνει εξαιρετικά τη μαθησιακή διαδικασία.
Η χρησιμοποίηση πρόσθετου υλικού όπως υδρόγειος σφαίρα, χάρτες, έντυπο υλικό από εφημερίδες και περιοδικά, αλλά και μετεωρολογικών οργάνων θα εμπλουτίσει τη διδασκαλία και θα της προσδώσει βιωματικά χαρακτηριστικά.
Οι μαθητές καλούνται να εργαστούν συνεργατικά, σε ομάδες των 3-4 ατόμων ανά ηλεκτρονικό υπολογιστή -σύμφωνα με το σχεδιασμό του εκπαιδευτικού, συμπληρώνοντας το ομαδικό φύλλο εργασίας, συμπληρώνοντας τις πληροφορίες που ανακτώνται από ψηφιακό ή έντυπο υλικό.
Για την αναπαραγωγή των εφαρμογών που βρίσκονται αναρτημένες στους δικτυακούς τόπους "Ψηφιακό Σχολείο" και "Φωτόδεντρο" απαιτείται η εγκατάσταση των players Adobe Flash ( https://get.adobe.com/flashplayer/ ) και Adobe Shockwave ( https://get.adobe.com/shockwave/ ) στον φυλλομετρητή σας. Είναι απαραίτητη η χρήση του Mozilla Firefox ( https://www.mozilla.org/el/firefox/new/?scene=2#download-fx ) καθώς παρατηρούνται δυσλειτουργίες στην αναπαραγωγή των εφαρμογών με άλλους φυλλομετρητές.
Διδακτική προσέγγιση
Η διδακτική προσέγγιση που προτείνεται στο σενάριο αυτό βασίζεται στις αρχές της ενεργού μάθησης, της συνεργατικότητας και της διερευνητικής μάθησης (Ματσαγγούρας, 1999).
Οι μαθητές καλούνται να δράσουν ενεργητικά σε μικρές ομάδες, ακολουθώντας τις οδηγίες που τους παρέχονται στη μορφή ενός φύλλου εργασίας, με τον δικό τους ρυθμό, αναλαμβάνοντας έτσι τον κυρίαρχο ρόλο στην μαθησιακή τους πορεία.
Μεταξύ των ομάδων μπορεί να αναπτυχθεί αλληλεπίδραση μέσω της παρουσίασης και συζήτησης των επιμέρους εργασιών ώστε να επιτύχουν από κοινού τους μαθησιακούς στόχους. Η ομάδα οφείλει να λειτουργεί σαν ένας χώρος αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των μαθητών με ελεύθερη έκφραση των ιδεών και των απόψεων όλων των μαθητών.
Ο εκπαιδευτικός ενεργεί ως διευκολυντής και συνεργάτης και παρέχει εφόσον χρειαστεί την βοήθειά του χωρίς να δίνει έτοιμες τις απαντήσεις. Από την άλλη μεριά, ο ρόλος του εκπαιδευτικού παραμένει σημαντικός, καθώς αναλαμβάνει το ρόλο του καθοδηγητή εφόσον χρειαστεί προς εξοικονόμηση χρόνου αλλά και του συντονιστή και σχεδιαστή ευρύτερα της μαθησιακής πορείας.
Τα φύλλα εργασίας είναι κατασκευασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχουν αυτονομία στους μαθητές. Η κατασκευή τους περιλαμβάνει σταδιακή εμβάθυνση στις νέες έννοιες και είναι σπονδυλωτά, ώστε κάθε τμήμα τους να λειτουργεί αυτόνομα και να οδηγεί όσο το δυνατόν αβίαστα τους μαθητές/τριες στα σχετικά συμπεράσματα. Έχει υπολογιστή η χρονική διάρκεια που απαιτείται για την ολοκλήρωση του καθενός ώστε να μην υπάρξει υπέρβαση του χρόνου διδασκαλίας.
Προτείνεται σε κάθε ένα από τα επιμέρους τμήματα των φύλλων εργασίας, ο εκπαιδευτικός να δίνει διευκρινίσεις για την καλύτερη κατανόηση των υπό μελέτη εννοιών.