Φάση Σεναρίου
Κοινωνικές - Πολιτικές επιστήμες (Γενικό Λύκειο)
Αναζήτηση, συγκέντρωση και επεξεργασία των εννοιών
Έχουμε χωρίσει από πριν σε ομάδες των τεσσάρων μαθητών. Το κοινωνιόγραμμα είναι εξαιρετικά χρήσιμο αλλά όχι απαραίτητο, ιδιαίτερα αν ο εκπαιδευτικός γνωρίζει καλά τα δίκτυα και τη δυναμική της τάξης. Έτσι κι αλλιώς η ομαδοποίηση ως μια κοινωνική μορφή οργάνωσης αποτελεί μια κρίσιμη και πολυσύνθετη διαδικασία στην οποία ανάλογα με τους στόχους, τις προδιαθέσεις και εν τέλει τις καταστάσεις διαντίδρασης μέσα στην τάξη χρησιμοποιείται μια πολλαπλότητα κριτηρίων από τα ενδιαφέροντα και τις συμπάθειες ως τις γνωστικές προτιμήσεις και ικανότητες. Σε κάθε περίπτωση στην ομάδα θα πρέπει να οριστούν ο ρόλος του συντονιστή, ο ρόλος του συνδέσμου με τον εκπαιδευτικό, ο ρόλος του γραμματέα και ο ρόλος του εκπροσώπου ενώ πρόσθετοι ρόλοι θα πρέπει να διανεμηθούν με βάση το κοινωνικό υπόβαθρο, την ικανότητα χρήσης των υπολογιστών και την κατανόηση ξένων γλωσσών.
Ο εκπαιδευτικός εξηγεί πως η παρούσα σειρά μαθημάτων έχει να κάνει με έναν κοινωνικό μηχανισμό που βρίσκεται πίσω από τη ζωή του καθενός από μας και καθορίζει τις καθημερινές μας δραστηριότητες, τις αντιλήψεις μας και τις σχέσεις μας με άλλους ανθρώπους. Συνεπώς η κατανόησή του σχετίζεται με την κατανόηση της ίδιας μας της ζωής και η βελτίωσή του σχετίζεται με τη βελτίωση της ζωής μας. Τα εξαρτήματα αυτού του μηχανισμού είναι έννοιες τις οποίες θα πρέπει να συγκεντρώσουμε, να επεξεργαστούμε και να συνδέσουμε προκειμένου να ανασυνθέσουμε εννοιολογικά τον κρίσιμο αυτό μηχανισμό (4’).
Οι μαθητές σε ομάδες, που έχουν συσταθεί από πριν, εκτελούν, μέσα στο 3ο κεφάλαιο του βιβλίου μαθητή, αναζήτηση των εξής εννοιών: θεσμός, κοινωνική θέση, κοινωνικός ρόλος, κοινωνικοποίηση, φορείς κοινωνικοποίησης, αξίες και κανόνες, κοινωνικός έλεγχος, αυτοέλεγχος. Ο καθηγητής τους εφιστά την προσοχή στη μάλλον τετριμμένη πληροφορία να μην χρησιμοποιούν ολόκληρη τη λέξη αλλά το άκλιτο μέρος της ώστε να εντοπίσουν όλες τις μορφές και τα παράγωγα κάθε λέξης.
(Προαιρετικά, παρόμοια έρευνα διεξάγουν στην Πολιτική Παιδεία της Α’ και Β’ Λυκείου, στα σχολικά λεξικά και στο διαδίκτυο σε συγκεκριμένες διευθύνσεις που θα επιλέξει ο εκπαιδευτικός [π.χ. https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page]. Τις πληροφορίες που συλλέγουν θα χρησιμοποιήσουν συμπληρωματικά, θα συγκρίνουν μεταξύ τους και θα διατυπώσουν με δικά τους λόγια. Σε κάθε περίπτωση η δραστηριότητα αυτή απαιτεί πρόσθετο χρόνο ο οποίος δεν υπολογίζεται στο παρόν σενάριο.)
Συγκεντρώνουν τους ορισμούς και ότι άλλο στοιχείο θεωρούν πως τους βοηθούν στην πληρέστερη κατανόηση των εννοιών και μεταφέρουν στο φύλλο εργασίας. Τονίζεται να δοθεί προσοχή στην ποιότητα και τη σαφήνεια και όχι στην ποσότητα των πληροφοριών (16’).
Στη συνέχεια και αφού επιθεωρήσουν το συγκεντρωθέν υλικό, ανοίγουν τις κάρτες διαλόγου όπου περιέχονται ορισμένες απορίες που μπορούν να αποβούν χρήσιμες. Κατόπιν εκτελούν τις διαδραστικές ασκήσεις και επαναλαμβάνουν έως ότου απαντήσουν σε όλες σωστά (5’).
Τέλος για κάθε μια έννοια διατυπώνουν και μεταφέρουν στο φύλο εργασίας έναν δικό τους ορισμό με γνώμονα να αποκαλύπτεται το εύρος της κάθε έννοιας και το πως διαπλέκονται μεταξύ τους σε ένα όλο. Ο εκπαιδευτικός λειτουργεί επικουρικά (20’).