Τα τελευταία χρόνια σε αρκετά εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισήχθησαν, εφαρμόστηκαν και αξιολογήθηκαν Καινοτόμα Προγράμματα τα οποία στόχευαν αφενός στην αλλαγή των διαδικασιών μάθησης, ώστε από απομνημονευτική – ατομική να γίνει διερευνητική – ομαδοσυνεργατική και να προσεγγίσει τη γνώση ολιστικά, αφετέρου στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στην καλλιέργεια θετικών στάσεων και συμπεριφορών των μαθητών (C.I.D.R.E.E., 1999). Πρόσφατα δε στη χώρα μας εισήχθη στην εκπαίδευση ο θεσμός του «Κοινωνικού Σχολείου» (187363/ΓΔ4/19.11.2014 απόφαση του Υπουργείου Παιδείας).

Στόχος του  «Κοινωνικού Σχολείου» είναι ο πειραματισμός πάνω στην ελεύθερη μάθηση και η επαναδιαπραγμάτευση της γνώσης. Η πραγμάτωση αυτής, μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες αυτομόρφωσης, σε διάφορα γνωστικά πεδία, στοχεύει στην υπέρβαση των ρόλων δασκάλου – μαθητή και την ανατροπή της λογικής της αυθεντίας, αλλά δεν σταματά εκεί.

Σκοπός της είναι μέσα από τέτοιες διαδικασίες να περάσουμε στην παραγωγή γνώσης, από και για την κοινωνία, και μέσα από την έμπρακτη αμφισβήτηση του υπάρχοντος και τη σύγκρουση με το κυρίαρχο μοντέλο εκπαίδευσης να οδηγηθούμε στην ατομική και συλλογική χειραφέτηση. Διότι η γνώση αποτελεί απαραίτητο όπλο στη διαδικασία απελευθέρωσης του ατόμου, μέσα από αυτή γεννάται η κριτική σκέψη και το άτομο πραγματώνεται ως ον αμφισβήτησης και συνείδησης απέναντι σε σκοταδιστικές και αυταρχικές λογικές.

Στόχος, επίσης, του «Κοινωνικού Σχολείου» είναι, μέσα από διάφορες δράσεις και με την ενεργό συμμετοχή μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων να προσφέρει εμπειρίες, γνώσεις και δεξιότητες που είναι απαραίτητες για τους μαθητές και τις μαθήτριες της χώρας για να εξελιχθούν σε υγιείς και ενεργούς πολίτες (Εγκύκλιος, υπ. αριθμ. Γ Δ. 58β/1-9-2014).

Ένας από τους βασικούς άξονες του «Κοινωνικού Σχολείου» είναι η «Άθληση και Δια Βίου Άσκηση». Ο αθλητισμός είναι αυτός που σχετίζεται με τα υψηλά ιδανικά του ανθρώπου. Ξεφεύγει από τα στενά όρια της ανάπτυξης των σωματικών δεξιοτήτων και αποβλέπει σε κάτι ποιο ευρύ που είναι η πνευματική καλλιέργεια. Πρεσβεύει μια παγκόσμια κοινωνία χωρίς διακρίσεις, αναπτύσσει το αίσθημα της συνεργασίας, αντιτίθεται στο άδικο και αναγνωρίζει το δίκιο και το τίμιο και, το κυριότερο, απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης, φυλής, χρώματος, θρησκεύματος και πατρίδας. Αποτελεί μέσο διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης χαρακτήρα για τους νέους, ενώ παράλληλα προάγει την υγεία και είναι αυτός που εξαλείφει όλες τις ελλείψεις και τις ατέλειες που εμποδίζουν το μυϊκό σύστημα να εκτελέσει τις εντολές του νου.

Σε μία κοινωνία και σε μία εποχή που ο όρος αθλητισμός έχει διαστρεβλωθεί και που τα φαινόμενα ρατσισμού, βίας και χουλιγκανισμού έχουν πάρει τρομακτικά μεγάλες διαστάσεις είναι χρέος όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας να συμβάλλει με την κατάλληλη αγωγή ώστε να δημιουργήσει το φίλαθλο πνεύμα στους μαθητές, να τους μεταδώσει τα ιδανικά του αθλητισμού και να αντιμετωπίσει τα αίτια που δημιουργούν το φαινόμενο του χουλιγκανισμού και του ρατσισμού. Μέσα από αυτές τις σκέψεις ο αθλητισμός θα διαφυλάξει την ομορφιά του και τη σπουδαία σημασία του για τον άνθρωπο.

Η Φυσική Αγωγή είναι το μόνο σχολικό μάθημα που μπορεί να προετοιμάσει τα παιδιά για έναν υγιή τρόπο ζωής και να επικεντρωθεί στη συνολική σωματική και διανοητική ανάπτυξή τους, εμφυσώντας σημαντικές κοινωνικές αξίες όπως η δικαιοσύνη, η αυτοπειθαρχία, η αλληλεγγύη, το πνεύμα ομαδικότητας, η ανεκτικότητα και το ευ αγωνίζεσθαι (Υ Π.Ε.Π.Θ., 1997).

Στόχος λοιπόν του ψηφιακού σεναρίου είναι να παρουσιάσει το σχεδιασμό, την υλοποίηση και τα αποτελέσματα ενός καινοτόμου προγράμματος με θέμα τον αθλητισμό και το ρατσισμό σε όλες του τις διαστάσεις, που υλοποιήθηκε κατά το σχολικό έτος 2013 – 2014 σε ένα δημοτικό σχολείο της πόλης του Πύργου. Οι μαθητές του σχολείου είχαν την ευκαιρία να προσεγγίσουν τόσο τις αξίες του αθλητισμού όσο και την παθογένεια του ρατσισμού σε όλες του τις διαστάσεις. Με έρευνα που υλοποίησαν στα πλαίσια του σχολείου διαπίστωσαν ότι ο ρατσισμός είναι υπαρκτός ανάμεσά τους και αφορά όλους μας. Στη συνέχεια μέσω της διαθεματικότητας κατασκεύασαν ένα τηλεοπτικό διαφημιστικό για το πρόγραμμα και μέσα από εικαστικές δημιουργίες αλλά και παιχνίδια ρόλων έφτιαξαν τα δικά τους βιντεοκλίπ κατά του ρατσισμού. Η εργασία μας φιλοδοξεί να παρουσιάσει μια νέα προσέγγιση για την αθλητική διαπαιδαγώγηση των μαθητών, η οποία αξιοποιεί τις αρχές της ενσυναίσθησης και του κοινωνικού γραμματισμού και στηρίζεται στην επιστήμη της Κοινωνιολογίας του Αθλητισμού που βασίζεται σε εμπειρικά δεδομένα και σε μεθοδολογικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται γενικότερα από τις κοινωνικές επιστήμες.