Η αρπαγή της Περσεφόνης
55λεπτά
Στην τρίτη και τελευταία φάση του παρόντος διδακτικού σεναρίου αναλύεται ο μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης της αγαπημένης Κόρης της Δήμητρας από το θεό του Κάτω Κόσμου και αδελφό της Δήμητρας, τον Πλούτωνα. Η διδακτική παρέμβαση δομείται με άξονα τρεις δραστηριότητες. Στην πρώτη δραστηριότητα παρουσιάζεται η διαδικασία αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, η αντίδραση της Δήμητρας, όταν πληροφορείται το συμβάν, και οι επιπτώσεις αυτής της αντίδρασης και τέλος η συμβιβαστική επίλυση του προβλήματος. Στη δεύτερη δραστηριότητα αναλύεται η αλληγορική – συμβολική διάσταση του μύθου για την ερμηνεία της αλλαγής των εποχών του έτους. Ειδικότερα, ο προϊστορικός άνθρωπος κατά το τέλος της νεολιθικής εποχής, όταν, δηλαδή, άρχισε συστηματικά να καλλιεργεί τη γη, εντυπωσιάστηκε και συνάμα φοβήθηκε παρακολουθώντας τον ετήσιο κύκλο της ζωής των φυτών. Αυτόν τον κύκλο οι αρχαίοι Έλληνες, καθώς δεν διέθεταν τότε την απαιτούμενη επιστημονική γνώση, προσπάθησαν να εξηγήσουν με ανορθολογικό τρόπο μέσα από την επινόηση του μύθου για την αρπαγή της Περσεφόνης. Η κάθοδος της Περσεφόνης στα έγκατα της γης στο τέλος του φθινοπώρου και η παραμονή της εκεί σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα με την επάνοδό της στη γη την άνοιξη, είναι απόλυτα εναρμονισμένες με τον ετήσιο κύκλο της ζωής των φυτών, τα οποία γεννιούνται την άνοιξη, καρπίζουν το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, ενώ πεθαίνουν το χειμώνα, για να ξαναγεννηθούν την επόμενη άνοιξη από τον ίδιο τους τον καρπό. Στην τρίτη, τέλος, δραστηριότητα εξετάζεται η λατρεία της θεάς Δήμητρας και της Κόρης στα περίφημα Ελευσίνια Μυστήρια. Η λατρεία αυτή με το μυστικιστικό της χαρακτήρα βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το μύθο της αρπαγής της Περσεφόνης, γι’ αυτό άλλωστε τα μυστήρια τελούνταν την άνοιξη με την αναγέννηση της φύσης και το φθινόπωρο με το μαρασμό της. Οι μαθητές εργάζονται τόσο ατομικά όσο και συνεργατικά όσον αφορά κυρίως τη συμπλήρωση των φύλλων εργασίας. Το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο ολοκληρώνεται με την επεξεργασία από τους μαθητές του φύλλου αξιολόγησης.
1η Δραστηριότητα: Οι αρπαγές κοριτσιών στην αρχαιότητα
Διευκρίνιση
Στην παρακάτω ιστοσελίδα επιλέξτε το υπόθεμα με τίτλο "Αρπαγές κοριτσιών στην Αρχαιότητα", για επιπρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την αρπαγή της Περσεφόνης και άλλων κοριτσιών
Ανάμεσα στις άλλες αρπαγές είναι και η περίφημη αρπαγή της Ευρώπης από το Δία,τον Θεό που μονίμως εμπλεκόταν σε εξωσυζυγικούς έρωτες.
3η Δραστηριότητα Η λατρεία της Δήμητρας & της Περσεφόνης στον Πόντο
Διευκρίνιση
Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για την εξάπλωση της λατρείας της Δήμητρας και της Περσεφόνης εκτός Ελλάδας.
Η εξάπλωση της λατρείας της Δήμητρας αποδεικνύει αδιαμφισβήτητα τη σημαντική θέση της Θεάς στο αρχαίο ελληνικό Πάνθεον.
3η δραστηριότητα: Τα Ελευσίνια Μυστήρια
Διευκρίνιση
Μπορείτε να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας για τα Ελευσίνια Μυστήρια, μελετώντας την παρακάτω ιστοσελίδα.
Ο απόκρυφος χαρακτήρας των μυστηρίων και ο όρκος σιωπής των μυστών, είχε ως αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε το περιεχόμενο καιτη μορφή αυτής της λατρείας με ακρίβεια.
3η Δραστηριότητα Ελευσίνια Μυστήρια και η ζωή στον κάτω κόσμο
Διευκρίνιση
Οι μεταθανάτιες αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων
Οι συμμετέχοντες- μύστες δεν μπορούσαν να αποκαλύψουν το περιεχόμενο των τελετουργιών. Ό,τι πληροφορίες, όμως, έχουμε αποκαλύπτουν τη σχέση των τελετών με τη μεταθανάτια ζωή των ψυχών ως σκιών του κάτω κόσμου.
1η Δραστηριότητα: Το λουλούδι Νάρκισσος και ο μύθος του
Διευκρίνιση
Πατήστε τα διαδραστικά σημεία για πληρέστερη ενημέρωση όσον αφορά το λουλούδι, με το οποίο ο Πλούτων παρέσυρε την Περσεφόνη.
Από τη μελέτη των προαναφερθέντων πηγών καθίσταται εμφανής η επιβίωση ενός αρχαίου μύθου στις νεοελληνικές λαϊκές δοξασίες.
Εργασία για την 1η δραστηριότητα, Η αρπαγή της Περσεφόνης
Διευκρίνιση
Προσπάθησε να βρεις τη σωστή απάντηση, σκέψου πριν πατήσεις το κουμπί
Αν δεν τα πήγες καλά, μην απογοητεύεσαι προσπάθησε ξανά.
1η Δραστηριότητα: Η απαγωγή της Περσεφόνης και οι συνέπειές της
Διευκρίνιση
Παρακολουθήστε προσεκτικά το απόσπασμα που αφορά την απαγωγή της Περσεφόνης
Η Δήμητρα πονάει, όπως και κάθε μάνα για το χαμό της κόρης της, θυμώνει οργίζεται, απογοητεύεται, εκδικείται και τελικά αναγκάζεται να δεχτεί τη λύση, που ο παντοδύναμος Δίας της προτείνει.
2η Δραστηριότητα: Η ερμηνεία του μύθου
Διευκρίνιση
Μελετήστε κυρίως την ενότητα που αφορά τη μυθική ερμηνεία των εποχών.
Ο συγκεκριμένος μύθος ήταν κεντρικό σημείο αναφοράς στην ελληνική Μυθολογία.
2η Δραστηριότητα: Η Περσεφόνη στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης
Διευκρίνιση
Προσέξτε ότι η εύρεση του συγκεκριμένου ψηφιδωτού στην Αμφίπολη κατα δεικνύει την απήχηση του μύθου στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.
Ένα ακόμη στοιχείο που καταδεικνύει την ελληνικότητα των Μακεδόνων, ότι δηλαδή λάτρευαν τους ίδιους θεούς με τους υπόλοιπους Έλληνες.
Ο εφιάλτης της Περσεφόνης
Διευκρίνιση
Ακούστε το ομώνυμο ποίημα του Νίκου Γκάτσου, μελοποιημένο απο το Μάνο Χατζιδάκη.
Μετά από αυτή τη δράση μπορείτε να συνεχίσετε με την τελευαία υποχρέωσή σας για την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης διδασκαλίας, η οποία αφορά την επεξεργασία του φύλλου αξιολόγησης.
3η δραστηριότητα: Τα Ελευσίνια Μυστήρια
Διευκρίνιση
Παρακολουθήστε το απόσπασμ απο το βίντεοσυλλέγοντας πληροφορίες γι ατα θέμετα που επισημαίνονται
Η συμμετοχή αποστολών από όλες τις πόλεις της Ελλάδας στα Ελευσίνια Μυστήρια καταδεικνύει τη σημαντική θέση της Θεάς Δ'ημητρας και της Κόρης στη θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων.
3η δραστηριότητα: Τα Ελευσίνια Μυστήρια
Διευκρίνιση
Συμπληρωματικές πληροφορίες για τη λατρεία της Δήμητρας και της Περσεφόνης στα Ελευσίνια Μυστήρια, μπορείς να αντλήσεις από την ιστοσελίδα που έπεται
Πρόσεξε το μυστικιστικό χαρακτήρα της λατρείας και το σκοπό αυτής της καθιέρωσης.
Δημιουργός Σεναρίου: Ελευθερία Λώλη (Εκπαιδευτικός)
Το σενάριο « Η θεά Δήμητρα και η αρπαγή της Περσεφόνης» έχει χαρακτηριστεί ως
Επαρκές
(βαθμολογία 50 μονάδων μέχρι 69.5) ύστερα από αξιολόγηση που
πραγματοποιήθηκε από δύο αξιολογητές βάσει
κριτηρίων που ορίστηκαν από το ΔΣ του ΙΕΠ.
2523