Άτομα και μόρια. Προσομοιώματα.

Χημεία (Γυμνάσιο)

Άτομα και μόρια. Προσομοιώματα.

1 ώρα

Γενική περιγραφή περιεχομένου

Το προτεινόμενο σενάριο με τίτλο «Άτομα και μόρια. Προσομοιώματα.» απευθύνεται στους μαθητές της Β΄ Γυμνασίου και σχετίζεται με το κεφάλαιο 2.8 της διδακτέας ύλης. Το σενάριο αποτελείται από τρεις διαδοχικές φάσεις. Η παιδαγωγική θεώρηση της διδασκαλίας είναι η καθοδηγούμενη διερευνητική προσέγγιση. Η πρώτη φάση έχει ως πυρήνα ένα φύλλο εργασίας. Οι μαθητές εμπλέκονται στο πρόβλημα μέσω μιας ιστορικής διαδρομής εξέλιξης της ατομικής θεωρίας και με την πρώτη ερώτηση του φύλλου εργασίας που συνδέει το μάθημα με τις προηγούμενες ενότητες. Στη δεύτερη φάση γίνεται εξερεύνηση και εξήγηση της διαφοράς των μορίων των στοιχείων και των χημικών ενώσεων με τη βοήθεια του λογισμικού του Phet «Δημιουργία μορίου» και της κατασκευής μοριακών μοντέλων με απλά υλικά (πλαστελίνες, οδοντογλυφίδες). Οι μαθητές δουλεύουν συνεργατικά σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Χρησιμοποιείται ένα δεύτερο φύλλο εργασίας για τη διευκόλυνση της διαδικασίας. Στην τρίτη και τελευταία φάση γίνεται εκτενέστερη επεξεργασία με τη μελέτη δύο προσομοιώσεων από το Φωτόδενδρο που παριστάνουν μόρια χημικών ενώσεων και ενός μορίου χημικού στοιχείου. Στην ίδια φάση γίνεται και αξιολόγηση με τη βοήθεια των εργαλείων της πλατφόρμας «Αίσωπος».

Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Ο κύριος σκοπός του σεναρίου είναι να καταλάβουν οι μαθητές τη διαφορά μεταξύ των δομικών μονάδων των στοιχείων και των χημικών ενώσεων. Οι μαθητές γνωρίζουν ήδη από την ΣΤ΄ δημοτικού για τις καθαρές ουσίες και έχουν ακούσει ότι αυτές χωρίζονται σε στοιχεία και χημικές ενώσεις. Παρά το γεγονός ότι ο δάσκαλος τους έχει πει ότι τα μόρια των στοιχείων αποτελούνται από ένα είδος ατόμων και τα μόρια των χημικών ενώσεων από διαφορετικά οι μαθητές πιστεύουν ότι τα μικρότερα σωματίδια τόσο των στοιχείων όσο και των χημικών ενώσεων είναι τα άτομα. Μερικοί μάλιστα πιστεύουν ότι τα μικρότερα σωματίδια είναι τα κύτταρα.

Επιπλέον, ο τρόπος διεξαγωγής του σεναρίου, έχει ως σκοπό να εμπλέξει όλους τους μαθητές στη διαδικασία, να προάγει τη συνεργασία τους, και την επικοινωνία και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ τους και τέλος να τους βοηθήσει είτε να αποκτήσουν εξοικείωση με εργαλεία ψηφιακής διδασκαλίας όπως οι προσομοιώσεις του πανεπιστημιου Phet του Κολοράντο και η πλατφόρμα "Αίσωπος", είτε να αξιοποιήσουν την εμπειρία τους στη διαχείριση των νέων τεχνολογιών και να αντιληφθούν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ευχέρεια τους στη χρήση του διαδικτύου σαν εργαλείο για περαιτέρω διερεύνηση της γνώσης.

Βιβλιογραφία

Φυσικά Ε΄ Δημοτικού Ερευνώ και ανακαλύπτω – Βιβλίο Μαθητή
Εμμανουήλ Γ. Αποστολάκης κ.λπ.
Χημεία Β΄ Γυμνασίου – Βιβλίο μαθητή
Σ. Αβραμιώτης κ.λπ.
Bybee, R. (2006). Scientific inquiry and science teaching: In Flick, L., & Lederman, N. Scientific Inquiry and Nature of Science. Kluwer Academic Publishers.
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/1436
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/4515
https://phet.colorado.edu/el/simulation/legacy/build-a-molecule

at 50/100 Εύκολο

Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο

Γυμνάσιο

Θεματική Ταξινομία

Χημεία > Άτομα και μόρια > Ατομικές θεωρίες >

Τύπος Διαδραστικότητας

Συνδυασμός παθητικής και ενεργητικής μάθησης

Επίπεδο Διαδραστικότητας

υψηλό

Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:

-6

6-9

9-12

12-15

15-18

18-25

25+

Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:

Εμπλοκή με το προβλημα- Ιστορική αναδρομή

10λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Αίθουσα διδασκαλίας, η αίθουσα φυσικών επιστημών στην οποία να υπάρχει διαδραστικός πίνακας ή βιντεοπροβολέας.

Εξερεύνηση - Εξήγηση -Προσωμοιώματα

22λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Εκτενέστερη επεξεργασία - Αξιολόγηση

8λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Διδακτικοί Στόχοι

Να αναφέρουν οι μαθητές τους κυριότερους σταθμούς στην ιστορική εξέλιξη της ατομικής θεωρίας.

Να ορίζουν το άτομο και το μόριο.

Να διακρίνουν τα μόρια των χημικών στοιχείων από τα μόρια των χημικών ενώσεων.

Να αναπαριστάνουν οι μαθητές τα μόρια με τη χρήση προσομοιωμάτων.

Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου

μόριο, άτομο, στοιχείο, χημική ένωση, μοριακό μοντέλο, ατομική θεωρία,

Υλικοτεχνική υποδομή

Αίθουσα διδασκαλίας, ή η αίθουσα φυσικών επιστημών. Είναι απαραίτητη η ύπαρξη διαδραστικού πίνακα ή προβολικού μηχανήματος. Χρειάζονται ακόμα: πλαστελίνες διαφόρων χρωμάτων, οδοντογλυφίδες και τα προσομοιώματα ατόμων του εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών

Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί

Διατίθεται για ελεύθερη χρήση, αναπαραγωγή, αναδιανομή, παρουσίαση και αξιοποίηση, με την προϋπόθεση να μην υπάρχει πρόθεση εμπορικής εκμετάλλευσης, με αναφορά στο δημιουργό ή το δικαιούχο της άδειας και συναίνεση διανομής με την ίδια ή παρόμοια άδεια οποιουδήποτε παράγωγου του πρωτότυπου έργου «Creative Commons 3.0/CC BY - NC -SA 3.0 GR» http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/gr/).
Ορισμένες εικόνες έχουν χρησιμοποιηθεί με ανοικτή άδεια από το site http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page κάτω από τις συνθήκες άδειας «δημόσιου τομέα» (δηλαδή είναι ελεύθερο προς χρήση).

Δημιουργός Σεναρίου: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ-ΑΛΚΜΗΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Εκπαιδευτικός)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)

Αesop - 17242

Το σενάριο «Άτομα και μόρια. Προσομοιώματα.» έχει χαρακτηριστεί ως Βέλτιστο (βαθμολογία 70 μονάδων και άνω) ύστερα από αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε από δύο αξιολογητές βάσει κριτηρίων που ορίστηκαν από το ΔΣ του ΙΕΠ.