Τα Λατινικά συναντούν την "ένατη τέχνη"

Λατινικά (Γενικό Λύκειο)

Τα Λατινικά συναντούν την "ένατη τέχνη"

3 ώρες

Γενική περιγραφή περιεχομένου

Το παρόν σενάριο διδασκαλίας προτείνει την αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών, την εξοικείωση και τη δημιουργία από την πλευρά των μαθητών πολυτροπικών κειμένων και την ενασχόληση με τη μετάφραση με έναν τρόπο δημιουργικό και ευχάριστο μέσω της δημιουργίας κόμικς. Όσον αφορά στη μέθοδο διδασκαλίας αξιοποιείται κυρίως η ομαδοσυνεργατική με κύριο στόχο τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την αυτενέργειά τους.

Το σενάριο χωρίζεται σε τρεις φάσεις. Αρχικώς, οι μαθητές γνωρίζουν την "ένατη τέχνη", τις ιδιαίτερες τεχνικές που χρησιμοποιεί (μοτίβο, χρώμα κ.ά), και μαθαίνουν για τα προγράμματα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν, προκειμένου οι ίδιοι να δημιουργήσουν τα δικά τους κόμικς.

Κατά τη δεύτερη φάση, οι μαθητές, με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού και του διαθέσιμου λεξιλογίου από το σχολικό εγχειρίδιο, επιχειρούν τη μετάφραση των κειμένων XXIV και XXIX. Ο λόγος που επιλέχθηκαν τα παραπάνω κείμενα είναι αφενός γιατί το περιεχόμενό τους μπορεί ευκολότερα να αποδοθεί με σκίτσα (κόμικς) και αφετέρου γιατί ως κείμενα ανεκδοτολογίας οι μαθητές μπορούν να έρθουν σε επαφή με ιδέες και αξίες του ρωμαϊκού πολιτισμού, αλλά και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της καθημερινότητας και του ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ρωμαίων (ΦΕΚ 940/25-05-2015).

Η τρίτη φάση του σεναρίου αναλώνεται στην παρουσίαση των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων των ενοτήτων XXIV και XXIX και στην εμπέδωση από τους μαθητές των αντίστοιχων γραμματικών και συντακτικών κανόνων με μια σειρά ασκήσεων με τη βοήθεια των ΤΠΕ.

Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Με το παρόν σενάριο διδασκαλίας οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τη λεγόμενη "ένατη τέχνη" (κόμικς). Η εν λόγω επαφή έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές πως η μεταφορά ενός κειμένου σε μία άλλη τέχνη, στην προκειμένη περίπτωση την τέχνη των κόμικς, προϋποθέτει τη γνώση και χρήση των ιδιαίτερων τεχνικών της τέχνης αυτής για την απόδοση των κειμένων.

Με την παρούσα πρόταση διδασκαλίας οι κύριοι στόχοι είναι οι ακόλουθοι: α. η οπτικοποίηση και εικονοποίηση των κειμένων που εξετάζονται, με σκοπό οι μαθητές με τρόπο ευχάριστο και δημιουργικό θα ασκηθούν στη μετάφραση, β. η επαφή τους με τις ιδέες, αξίες και τα χαρακτηριστικά του ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ρωμαίων, όπως εκφράζονται μέσα από τα κείμενα ανεκδοτολογίας του σχολικού τους εγχειριδίου, γ. η γνώση των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων των ενοτήτων και δ. η εξοικείωση μέσω της "ένατης τέχνης" με τη δημιουργία πολυτροπικών κειμένων.

at 50/100 Μέτριας δυσκολίας

Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο

Γενικό Λύκειο

Θεματική Ταξινομία

Λατινικά > Μετάφραση >

Τύπος Διαδραστικότητας

Συνδυασμός παθητικής και ενεργητικής μάθησης

Επίπεδο Διαδραστικότητας

μεσαίο

Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:

-6

6-9

9-12

12-15

15-18

18-25

25+

Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:

Γνωριμία με την ένατη τέχνη.

45λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Εργαστήριο πληροφορικής

Μετάφραση των κειμένων με τη συμβολή των κόμικς.

45λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Εργαστήριο πληροφορικής

Γραμματικό-συντακτικό φαινόμενο της ενότητας.

45λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Εργαστήριο πληροφορικής

Διδακτικοί Στόχοι

Να γνωρίσουν οι μαθητές τις ιδιαίτερες τεχνικές που χρησιμοποιεί η τέχνη των κόμικς.

Να ασκηθούν στη μετάφραση με έναν δημιουργικό και ευχάριστο τρόπο μέσω των κόμικς

Να εξοικειωθούν με τη δημιουργία πολυτροπικών κειμένων.

Να γνωρίσουν τα συντακτικά και γραμματικά φαινόμενα των υπό εξέταση ενοτήτων.

Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου

ένατη τέχνη, κόμικς, μετάφραση, ανεκδοτολογία, υποτακτική υπερσυντελίκου, υποτακτική παρακειμένου, ακολουθία των χρόνων, ιστορικός cum, αφαιρετική πτώση.,

Υλικοτεχνική υποδομή

εργαστήριο πληροφορικής με ικανό αριθμό Η/Υ.

Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί

Πηγή φωτογραφίας: Ιστορία Α΄Λυκείου, ψηφιακό σχολείο.

Δημιουργός Σεναρίου: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΒΕΝΟΥΤΣΟΥ (Εκπαιδευτικός)
Έλεγχος Σεναρίου με τα Προγράμματα Σπουδών: ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ (Σχολικός Σύμβουλος)
Έλεγχος Επιστημονικής Επάρκειας Σεναρίου: ΞΕΣΤΕΡΝΟΥ ΜΑΡΙΑ (Συντονιστής)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)

Αesop - 17622

Το σενάριο «Τα Λατινικά συναντούν την "ένατη τέχνη"» έχει χαρακτηρισθεί ως Υποδειγματικό ύστερα από εργασία επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικός Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλος ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ).

Γνωριμία με τον Κικέρωνα

Το παρόν σενάριο προτείνει τη διδασκαλία τριών ενοτήτων από την ύλη του μαθήματος των Λατινικών της ομάδας ανθρωπιστικών σπουδών της Γ΄τάξης του Γενικού και Δ΄τάξης του Εσπερινού Γενικού Λυκείου. Ως ενιαία θεματική ενότητα επιλέχθηκε ο Marcus Tullius Cicero, κείμενα -ως αποσπάσματα- του οποίου ανθολογούνται στο μαθητικό σχολικό εγχειρίδιο. Ο Κικέρωνας αποτέλεσε μία σημαντική φυσιογνωμία των λατινικών γραμμάτων και της πολιτικής σκακιέρας της αρχαίας Ρώμης και τα κείμενά του βρίθουν από πληροφορίες κυρίως ιστορικές στα ως άνω κείμενα. Έτσι, οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να αντλήσουν αυτές τις πληροφορίες, στηριζόμενοι σε μία πρωτότυπη πηγή ενός λατινικού κειμένου. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να συμπληρώσουν τις γνώσεις τους για την αρχαία Ρώμη, τις οποίες κατέκτησαν μέσα από το μάθημα της Ιστορίας της Α΄Λυκείου.

Το σενάριο χωρίζεται σε τρεις συνολικά φάσεις. Η πρώτη φάση αναλώνεται σε μια πρώτη γνωριμία με τον Κικέρωνα, την άντληση πληροφοριών που απορρέουν από τα κείμενα VΙ, XLII και XLΙV του σχολικού βιβλίου, μια πρώτη παρατήρηση του λόγου του και τη δημιουργία πολυτροπικού κειμένου από τους μαθητές.

Κατά τη δεύτερη φάση του σεναρίου, οι μαθητές ασκούνται στη μετάφραση των- εξεταζομένων από το σενάριο- κειμένων, στην επεξεργασία του λεξιλογίου, στην καλύτερη γνωριμία με τον λόγο του Κικέρωνα, στην εύρεση ετυμολογικά συγγενών λέξεων της λατινικής και των ευρωπαϊκών γλωσσών, στη συλλογή λατινικών εκφράσεων που χρησιμοποιούνται ως στερεότυπες εκφράσεις στη νέα ελληνική κ.ά.

Τέλος, κατά την τρίτη φάση του σεναρίου διδάσκεται η γ΄ κλίση των ουσιαστικών, που αποτελεί και το γραμματικό φαινόμενο της ενότητας VI, όπως και οι αναφορικές και πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις που εξετάζονται στις ενότητες XLII και XLΙV του σχολικού βιβλίου. Η εμπέδωση της ύλης και η αξιολόγηση των μαθητών προτείνεται να γίνει με ασκήσεις που αξιοποιούν τις δυνατότητες των ΤΠΕ.

O Iulius Caesar περιγράφει τα ήθη των Γερμανών

Το σενάριο προτείνει τη διδασκαλία της ενότητας XV του μαθήματος των λατινικών της Γ΄Λυκείου του προσανατολισμού ανθρωπιστικών σπουδών. Το σενάριο ακολουθεί την ύλη, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το ΦΕΚ 940/25-05-2015.

Κύριος στόχος είναι να προταθεί μία εναλλακτική μορφή διδασκαλίας με τη χρήση των ΤΠΕ, προκειμένου να γίνει το μάθημα πιο ελκυστικό για τους μαθητές, οι οποίοι καλούνται με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων να αυτενεργήσουν, να περιηγηθούν σε ηλεκτρονικά λεξικά, να αντλήσουν πληροφορίες από το διαδίκτυο και να οπτικοποιήσουν αποκτηθείσες γνώσεις μέσω της εικονιστικής αναπαράστασης μιας ιδέας ή πληροφορίας (εννοιολογικοί χάρτες). Με αυτόν τον τρόπο, γίνεται προσπάθεια να επιτευχθεί αυτό που ονομάζουμε διερευνητική μάθηση.

Η μέθοδος διδασκαλίας που προτείνεται είναι λιγότερο η μετωπική και περισσότερο η ομαδοσυνεργατική. Η μετωπική διδασκαλία μπορεί να αξιοποιηθεί κατά την έναρξη του σεναρίου. Το σενάριο στηρίζεται κυρίως στην εργασία σε ομάδες, καθώς πιστεύεται ότι με αυτή οι μαθητές μπορούν να ανταλλάσσουν απόψεις μέσα σε ένα κλίμα συνεργασίας, ενώ ο ρόλος του δασκάλου είναι συμβουλευτικός, καθοδηγητικός και επομένως καίριος.

Η παρούσα πρόταση διδασκαλίας ολοκληρώνεται, από άποψη περιεχομένου, σε 3 φάσεις. Η 1η φάση αφορά στην πρώτη ανάγνωση του κειμένου, τη μετάφρασή του και την άντληση πληροφοριών μέσα από αυτό. Σκοπός είναι να αντιληφθούν οι μαθητές πως τα κλασικά κείμενα (λατινικά, αρχαία ελληνικά) αποτελούν αστείρευτες πηγές πληροφοριών. Η 2η φάση αφορά κυρίως στη μελέτη του λεξιλογίου και στην εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την επίδραση της λατινικής σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες ή ακόμα και στη νέα ελληνική. Η 3η φάση αφορά στη μελέτη του γραμματικού και συντακτικού φαινομένου που καλύπτει η συγκεκριμένη ενότητα.