Λέσβος: Ο τόπος που μεγάλωσα....
Διαθεματική Ομάδα (Γυμνάσιο)
Το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Β΄ Γυμνασίου φιλοδοξώντας να τους ενεργοποιήσει ώστε να οικοδομήσουν μια βαθύτερη και πιο ουσιαστική σχέση με τον γενέθλιο τόπο τους, τη Λέσβο.
Πιο διεξοδικά, οι μαθητές εργαζόμενοι ομαδοσυνεργατικά και αξιοποιώντας προσωπικά βιώματά τους θα συλλέξουν και θα παρουσιάσουν με δημιουργικό τρόπο (με τη βοήθεια των εργαλείων web2) σπάνιες φυσικές ομορφιές και ενδιαφέρουσες παραδόσεις του νησιού τους. Παράλληλα, το παρόν σενάριο θα αποτελέσει συνεκτικό αρμό στις διαπροσωπικές σχέσεις των συγκεκριμένων μαθητών μέσω της αλληλεπίδρασης, της βιωματικότητας και των κοινών εμπειριών.
Το σενάριο υλοποιείται διαμέσου τριών φάσεων.
Στην Φάση 1, που ονομάζεται «Η δική μου Λέσβος», έχει ως στόχο να διερευνήσει τη σχέση των μαθητών με τον γενέθλιο τόπο τους και ειδικότερα να καταγράψει με τη βοήθεια των ΤΠΕ τις ομορφιές (φυσικές και πολιτισμικές) που ήδη γνωρίζουν και ξεχωρίζουν από άλλες.
Η Φάση 2, που τιτλοφορείται «Ανακαλύπτοντας την κρυμμένη γοητεία της Λέσβου…» έχει ως στόχο να συμπληρώσουν οι μαθητές πτυχές του φυσικού και πολιτισμικού πορτρέτου του τόπου τους και να τις αποτυπώσουν με δημιουργικό τρόπο (μέσω εργαλείων web2).
Στην Φάση 3, που ονομάζεται «Αποκαλύπτοντας τη μαγεία του τόπου μου…» οι μαθητές καλούνται να συνεργαστούν ώστε να διαφημίσουν τον τόπο τους αναδεικνύοντας άγνωστες όψεις του που γοητεύουν…Παράλληλα, κατά τη φάση αυτή γίνεται από τους μαθητές μια αξιολόγηση της συγκεκριμένης εμπειρίας.
Γενικά
Αποτελεί γενική διαπίστωση η αλλοτρίωση του σύγχρονου ανθρώπου - και ιδιαίτερα του νέου - από τον τόπο του, τη φύση, την παράδοση. Το τεχνοκρατικό πνεύμα της εποχής μας έχει επισκιάσει πολύτιμες σχέσεις και αξίες...Οι μαθητές καλούνται εργαζόμενοι ομαδοσυνεργατικά να ανακαλύψουν και να αποκαλύψουν άγνωστες φυσικές ομορφιές και ενδιαφέρουσες παραδόσεις του νησιού τους και έτσι να τονώσουν τη σχέση τους με τις συγκεκριμένες αξίες. Παράλληλα, θα γίνουν διαφημιστές του τόπου τους προβάλλοντας την ομορφιά του με ευφάνταστο και δημιουργικό τρόπο.
Το παιδαγωγικό πλαίσιο του σεναρίου
Το συγκεκριμένο διαθεματικό σενάριο βασίζεται σε εποικοδομιστικές και κοινωνικοπολιτισμκές παιδαγωγικές θεωρίες προκειμένου οι μαθητές να προσεγγίσουν την ομορφιά του τόπου τους. Ειδικότερα, αξιοποιεί προγενέστερες γνώσεις των μαθητών για το νησί τους, πάνω στις οποίες οικοδομούνται νέες. Παράλληλα, κατά τη συλλογή – σύνθεση – παρουσίαση των στοιχείων συνεργάζονται και αλληλεπιδρούν με το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο λαμβάνει χώρα η μαθησιακή δραστηριότητα.
Ένταξη του σεναρίου στο Πρόγραμμα Σπουδών
Το ψηφιακό σενάριο «Λέσβος: Ο τόπος που μεγάλωσα…» εντάσσεται στην 1η Ενότητα: Από τον τόπο μου σ’ όλη την Ελλάδα του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Β΄ Γυμνασίου, καθώς και στην Ενότητα «Λαογραφικά» των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ Γυμνασίου. Επιπρόσθετα, θα μπορούσε να ενταχθεί σε Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με ενδιαφέρουσες προεκτάσεις στην οικιστική εικόνα της Λέσβου (νεοκλασικά κτίρια) και στην ντοπιολαλιά (διάλεκτος - ιδιώματα) του νησιού.
Ως προς τα ΔΕΠΠΣ το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο εντάσσεται στους ακόλουθους άξονες γνωστικού περιεχομένου (ΔΕΠΠΣ - ΑΠΣ Ελληνικής γλώσσας για το Γυμνάσιο, ΔΕΠΠΣ - ΑΠΣ Νεοελληνικής Λογοτεχνίας για το Γυμνάσιο):
“Κώδικες προφορικής επικοινωνίας»,
“Κώδικες γραπτής επικοινωνίας”,
“Ποικιλία κειμενικών ειδών”,
“Γνωριμία με τον τόπο μας και άλλου τόπους”,
“Λαογραφικά θέματα”
Τέλος, το εκπαιδευτικό σενάριο, σύμφωνα με τις αρχές και τους στόχους των Νέου Προγράμματος Σπουδών του Νέου Σχολείου, προωθεί την ομαδική εργασία ως αποτέλεσμα της συνεργασίας των μαθητών και καλλιεργεί τον πληροφορικό γραμματισμό αξιοποιώντας τις δυνατότητες των ΤΠΕ. Επιπρόσθετα, ο μαθητής βρίσκεται στο επίκεντρο της μαθησιακής διαδικασίας, εφόσον όλες οι δραστηριότητες απαιτούν και «αυτόνομη δράση» και «συλλογικό κοινωνικό πνεύμα».
Προαπαιτούμενες γνώσεις στις ΤΠΕ για το ψηφιακό διδακτικό σενάριο
Βασική παράμετρος του σεναρίου είναι η αξιοποίηση των ΤΠΕ από εκπαιδευτικούς και κυρίως από μαθητές. Για την υλοποίησή του προϋποτίθενται βασικές γνώσεις υπολογιστή, διαδικτύου και εφαρμογών του Web 2.0. Οι γνώσεις αυτές μπορούν να διακριθούν σε τρεις επιμέρους κατηγορίες: α) γνώσεις που αφορούν το γενικότερο χειρισμό υπολογιστή, β) γνώσεις χρήσης επεξεργαστή κειμένου και γ) γνώσεις χρήσης του διαδικτύου και βασικών εφαρμογών του Web 2.0 . (Πίνακας 1)
|
Χειρισμός υπολογιστή |
Γνώσεις χρήσης επεξεργαστή κειμένου |
Διαδίκτυο και βασικές εφαρμογές του Web 2.0 |
|
|
Web 2.0:
|
Πίνακας 1: Προαπαιτούμενες γνώσεις ΤΠΕ
Υλικοτεχνική υποδομή και ΤΠΕ
Το διδακτικό σενάριο υλοποιείται στο εργαστήριο της πληροφορικής όπου οι μαθητές εργάζονται σε τέσσερις ομάδες των πέντε ατόμων ανά υπολογιστή. Εναλλακτικά, μπορεί να υλοποιηθεί με φορητούς υπολογιστές στην τάξη των μαθητών με την προϋπόθεση να έχουν σύνδεση στο διαδίκτυο. Επίσης, θα βοηθούσε η ύπαρξη διαδραστικού πίνακα.
Αξιολόγηση του σεναρίου
Η αξιολόγηση του διδακτικού σεναρίου θα μπορούσε να κινηθεί σε τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις:
i) στο περιεχόμενο της μάθησης σχετικά με τον τόπο τους: Μπορεί να αξιολογηθεί με βάση τις δραστηριότητες των φύλλων εργασίας αλλά και της ψηφιακής αφίσας που δημιούργησαν οι ίδιοι οι μαθητές για την προβολή του φυσικού και λαογραφικού πλούτου του νησιού τους.
ii) στις αλληλεπιδράσεις που είχαν οι μαθητές μεταξύ τους, με τον εκπαιδευτικό αλλά κυρίως με τα εργαλεία των ΤΠΕ: Μπορεί να αξιολογηθεί το πώς δούλεψαν και συνεργάστηκαν τόσο οι μαθητές μιας ομάδας όσο και οι ομάδες μεταξύ τους αξιοποιώντας τις ΤΠΕ.
iii) στις στάσεις και τα μαθησιακά αποτελέσματα για το υπό εξέταση πρόβλημα: O εκπαιδευτικός μπορεί να διαπιστώσει κατά πόσο οι μαθητές ανανέωσαν τη σχέση με τον τόπο τους και συνδέθηκαν ουσιαστικότερα με αυτόν.