«Διασταύρωση » ευρωπαϊκού και νεοελληνικού διαφωτισμού

Ιστορία (ΔΕ) (Γενικό Λύκειο)

«Διασταύρωση » ευρωπαϊκού και νεοελληνικού διαφωτισμού

3 ώρες

Γενική περιγραφή περιεχομένου

Το σενάριο αυτό αφορά στην Ιστορία του Μεσαιωνικού και του Νεότερου κόσμου της Β Λυκείου και πιο συγκεκριμένα σχετίζεται με την πρώτη διδακτική ενότητα του κεφαλαίου VI " Από τη συνθήκη της Βεστφαλίας ( 1648) έως το συνέδριο της Βιέννης( 1815)" που έχει να κάνει με τον Διαφωτισμό. Επειδή τα ονόματα , οι εκπρόσωποι και τα έργα τους είναι πολλά στόχος του σεναρίου δεν είναι η απομνημόνευση αλλά η αποδελτίωση των στοιχείων της ενότητας μέσα απο παιχνίδι των μαθητών μέσω ΗΥ .

Εκπαιδευτικό Πρόβλημα

Το σενάριο αυτό επιχειρεί να κινητοποιήσει τους μαθητές γύρω απο το μάθημα της Ιστορίας Β΄ Λυκείου , ένα μάθημα που από τους περισσότερους μαθητές χαρακτηρίζεται ανιαρό και βαρετό. Σε αυτή την ενότητα οι μαθητές καλούνται να κωδικοποιήσουν απο μόνοι τους τις βασικότερες έννοιες - πρόσωπα του κεφαλαίου καθώς και τους βασικότερους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού και νεοελληνικού διαφωτισμού.

at 50/100 Μέτριας δυσκολίας

Εκπαιδευτική Βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο

Γενικό Λύκειο

Θεματική Ταξινομία

Ιστορία (ΔΕ) > Νεότεροι χρόνοι (μέχρι και τον 18ο αι. μ.Χ.) > Ιδεολογικά και Φιλοσοφικά Κινήματα >

Τύπος Διαδραστικότητας

Ενεργός μάθηση

Επίπεδο Διαδραστικότητας

υψηλό

Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα:

-6

6-9

9-12

12-15

15-18

18-25

25+

Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου:

Χωρισμός σε ομάδες και μελέτη ενότητας

20λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Σχολική τάξη

Υπογράμμιση ορισμών και σημαντικότερων στοιχείων

20λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Σχολική τάξη

Καταγραφή κυριότερων εκπροσώπων και έργων τους

20λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Σχολικό εργαστήριο ΗΥ

Μελέτη - χρήση προγράμματος Smart Draw

25λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Σχολικό εργαστήριο ΗΥ

Διαγραμματική απόδοση ενότητας

35λεπτά

Χώρος Υλοποίησης

Σχολικό εργαστήριο ΗΥ

Διδακτικοί Στόχοι

1.Να καλλιεργηθεί η ιστορική σκέψη μέσα από κατανόηση ιστορικών ρευμάτων και εκπροσώπων τους

2.Να κατανοηθούν οι οικονομικές , κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες εκδήλωσης του Διαφωτισμού

3.Να συνειδητοποιηθεί η αναγκαιότητα επιλογής και κριτικής αξιολόγησης των ιστορικών πληροφοριών

4. Να μετασχηματίζουν οι μαθητές ιστορικές πληροφορίες και να τους δίνουν διαγραμματική μορφή

Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου

Ευρωπαϊκός και νεοελληνικός διαφωτισμός, Εκπρόσωποι ευρωπαϊκού διαφωτισμού, Ρήγας και Κοραής, Ρουσσό, Μπεκαρία, γαλλική εγκυκλοπαίδεια, Μοντεσκιέ,

Υλικοτεχνική υποδομή

- Σχολικό εργαστήριο ΗΥ
- Ένας ΗΥ ανά 4 ή 5 μαθητές
- Πρόγραμμα smart draw φορτωμένο στους ΗΥ

Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί

Περιορισμοί δεν υπάρχουν

Δημιουργός Σεναρίου: ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ ΤΖΕΒΕΛΕΚΟΥ (Εκπαιδευτικός)

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ (τι είναι;)

Αesop - 18988

Το σενάριο ««Διασταύρωση » ευρωπαϊκού και νεοελληνικού διαφωτισμού» έχει χαρακτηριστεί ως Επαρκές (βαθμολογία 50 μονάδων μέχρι 69.5) ύστερα από αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε από δύο αξιολογητές βάσει κριτηρίων που ορίστηκαν από το ΔΣ του ΙΕΠ.

Ο ομηρικός "οίκος" και οι πρώτοι πολιτικοί θεσμοί

Το σενάριο προσεγγίζει την έννοια του ομηρικού "οίκου" ως μιας εκ των πρώτων μορφών κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης στην αρχαία Ελλάδα. Μελετώνται πλευρές, όπως κοινωνική διαστρωμάτωση, οικονομικές ασχολίες και πολιτική οργάνωση.

Στη συνέχεια αναδεικνύονται οι πρώτες μορφές δημόσιου λόγου και ο ρόλος του ατόμου σε αυτή την κοινωνία. Ο δημόσιος λόγος διατυπώνεται μέσα σε συγκεκριμένους θεσμούς που αλληλοεξαρτώνται. Οι θεσμοί αυτοί εξελίσσονται και αναπτύσσονται στην κλασική Ελλάδα του 5ου αιώνα.

Στην τελευταία φάση επιχειρείται σύγκριση των θεσμών της ομηρικής εποχής μεταξύ ενός μυθοπλαστικού παραδείγματος απολιτικής κοινωνίας (Κύκλωπες) και της πλήρους ανάπτυξης δημοκρατικών θεσμών, όπως η εκκλησία του δήμου στην Αθήνα της κλασικής εποχής.

Το σενάριο δεν αναπτύσσει τις αιτίες για τις οποίες εξελίχθηκε ο "ομηρικός οίκος" σε άλλου τύπου πολιτεύματα. Προσπαθεί να αναδείξει το κεντρικό χαρακτηριστικό του: Είναι μια πολιτική κοινωνία, η οποία δημιουργεί πολιτικούς θεσμούς και στην οποία για πρώτη φορά τα άτομα συμμετέχουν με τη γνώμη τους, τις αποφάσεις ή τις αντιρρήσεις τους και, βεβαίως, τη θέση τους.

Σύντομη βιβλιογραφία:

Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμοι Β και Γ1. Εκδοτική Αθηνών, 1970

Mosse, Cl. Η Αρχαϊκή Ελλάδα. Από τον Όμηρο ως τον Αισχύλο, ΜΙΕΤ, Αθήνα, 2001

Βλάχος, Γ. Πολιτικές κοινωνίες στον Όμηρο, ΜΙΕΤ, Αθήνα, 1985

Finley, M. Ο κόσμος του Οδυσσέα, Σιδέρης, Αθήνα, 1954

Ομηρικά Έπη, Οδύσσεια και Ιλιάδα. Μεταφράσεις των Καζαντζάκη -Κακριδή και Πολυλά. Ανακτήθηκαν από τη σελίδα Ελληνικός Πολιτισμός.

Παρατηρήσεις:

Η λέξη "πολιτικός" χρησιμοποιείται καταχρηστικά, επειδή είναι παράγωγη της λέξης "πόλις" που προέκυψε αργότερα. Ωστόσο οι πρώτοι θεσμοί που θεμελιώνονται την εποχή του ομηρικού "οίκου" παραπέμπουν στον καταμερισμό αρμοδιοτήτων - εξουσιών και συναντώνται συστηματικά στις μεταγενέστερες πόλεις.

Οι Βλάχος και Mosse επιχειρηματολογούν για το πώς μπορούν τα ομηρικά έπη να αξιοποιηθούν ως ιστορικές πηγές, παρά τη γενική διαπίστωση ότι "τα έπη είναι πρώτα απ' όλα ένα δημιούργημα της φαντασίας, και έτσι πρέπει να διαβάζονται".