Το παρόν αποτελεί μία σειρά από δραστηριότητες με αφορμή την επίσκεψη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από την Τάξη Α3 του 2ου Λυκείου Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Ελληνικού. Απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε μαθητές διαπολιτισμικού σχολείου, γυμνασίου ή λυκείου, που δε γνωρίζουν καλά την ελληνική γλώσσα και την Αθήνα αλλά μπορεί να εφαρμοστεί και σε ελληνόπαιδες γυμνασίου - λυκείου, με κατάλληλη προσαρμογή.

ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η τεχνολογική διάσταση

Οι υπολογιστές και γενικά τα υπολογιστικά συστήματα έχουν εισβάλει σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας και έχουν κάνει πια την εμφάνισή τους στην εκπαίδευση ακόμα και στον τόπο μας. Περιοριζόμενοι σε μερικές δυνατότητες του διαδικτύου που χρησιμοποιούνται στην διδακτική μας πρόταση παραθέτουμε τις εξής:

Εικονικά μουσεία

Με τον όρο «εικονικό μουσείο» αποδίδονται όροι ή φράσεις όπως Virtual Museum, Webmuseum, digital museum κ.α., όπου υποδηλώνεται η βασική σημασία ότι το μουσείο και το περιεχόμενό του δεν έχει υλική υπόσταση (τουλάχιστον με την έννοια που ένα μουσείο και τα εκθέματά του υπάρχουν σε ένα φυσικό χώρο) αλλά βρίσκεται σε ψηφιακή μορφή στο διαδίκτυο ή σε ένα λογισμικό. Τις περισσότερες φορές είναι συλλογές που περιλαμβάνουν πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, κτίσματα, φωτογραφίες, γραφήματα, ηχητικά ντοκουμέντα, βιντεοσκοπήσεις, άρθρα, βάσεις ποικίλων δεδομένων κ.α., δηλαδή οτιδήποτε μπορεί να κατηγοριοποιηθεί, να ψηφιοποιηθεί και να εμφανιστεί στον κυβερνοχώρο. Τις περισσότερες φορές τα μεγάλα μουσεία έχουν και μία ιστοσελίδα στην οποία, πέρα από κάποιες πληροφορίες γενικού ενδιαφέροντος, παρουσιάζουν και κάποιες συλλογές τους με σχολιασμό. Στην περίπτωσή μας, πέρα από την επιτόπια επίσκεψη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης κάνουμε χρήση και της ιστοσελίδας του (www.cycladic.gr), η οποία παρέχει πληροφορίες για το Μουσείο και την ιστορία του, χάρτη για την εύκολη πρόσβασή του και αρκετά εκθέματα από συλλογές με σχόλια. Για το μάθημά μας, έχει και μια σελίδα για την έκθεση με τα ανασκαφικά ευρήματα στην αρχαία Ελεύθερνα, την οποία έκθεση είχαμε προγραμματίσει να την επισκεφθούμε ως τάξη.

Η τελική δραστηριότητα απαιτεί από τους μαθητές να συντάξουν σε Word (ή PowerPoint), με δοσμένους θεματικούς άξονες σχετικούς με την επίσκεψη στο Μουσείο, ένα κείμενο και να προσθέσουν και φωτογραφίες από το Μουσείο. Πρόκειται στην ουσία για δημιουργία πολυτροπικού κειμένου (Χοντολίδου 1999).

Λεξικά οn line – μεταφραστικές μηχανές

Μπορεί ο μαθητής να βρει πολύ γρήγορα πληθώρα πληροφοριών σε θεματικούς καταλόγους μιας πύλης ή ακόμα καλύτερα να προσφύγει στις λεγόμενες μηχανές αναζήτησης, όπου με τη χρήση σχετικών με το θέμα του λέξεων-κλειδιών μπορεί να εντοπίσει τις πληροφορίες που χρειάζεται.

Σστο διαδίκτυο υπάρχουν αυτοτελή λεξικά που υποστηρίζουν πληθώρα γλωσσών με δυνατότητα άμεσης σύνδεσης λέξεων με επιλογή ανάμεσα σε δύο γλώσσες.

Πέρα από τη μετάφραση μεμονωμένων λέξεων το διαδίκτυο παρέχει τη δυνατότητα μετάφρασης συνεχών κειμένων ακόμα και ολόκληρων ιστοσελίδων διατηρώντας τη δομή τους. Η μετάφραση ποικίλει ως προς την ποιότητα, γι’ αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή. Προτείνεται η χρήση του Google (www.google.gr) που περιλαμβάνει αναμφισβήτητα την καλύτερη μηχανή αναζήτησης, υποστηρίζει μεταφραστικά πλειάδα γλωσσών, ακόμα και τα ελληνικά, και διαθέτει και καλή μεταφραστική μηχανή (που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν απλό λεξικό).

Η διαθεματική διάσταση

Στο συγκεκριμένο μάθημα εμπλέκονται διάφορα γνωστικά αντικείμενα, όπως της διδασκαλίας της γλώσσας, της ιστορίας, της τέχνης, της μουσειοπαιδείας, της πληροφορικής. Ο κεντρικός άξονας είναι η γνωριμία με ένα μουσείο και πάνω σε αυτόν δομούνται δραστηριότητες που δεν έχουν γνωστικά στεγανά. Πάντως έμφαση δίδεται στη διδασκαλία της γλώσσας, μια που η συγκεκριμένη τάξη μαθαίνει κυρίως ελληνικά.

H μέθοδος διδασκαλίας

Οι μέθοδος διδασκαλίας, που εφαρμόζεται στην προτεινόμενη διδασκαλία, εναρμονίζεται τόσο με το τεχνολογικό (Bertrand 1999: 90-102) όσο και το διαθεματικό (Κούσουλας 2004) μοντέλο και βασίζεται στις παρακάτω παιδαγωγικές αρχές:

• παιδοκεντρική διδασκαλία - ο δάσκαλος διαμεσολαβητής(Vygotsky 1993)
• συνεργατική μάθηση (διδασκαλία με ομάδες, παιδαγωγική projects)
• οικοδόμηση των γνώσεων από τους μαθητές (Piaget 1986, Papert 1980)
• διερευνητική μάθηση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1. Bertrand, Υ. (1999). Σύγχρονες Εκπαιδευτικές Θεωρίες, μετ. Σιπητάνου Α. και Λινάρδου Ε., Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
2. Κούσουλας Φ. (2004). Σχεδιασμός και Εφαρμογή Διαθεματικής Διδασκαλίας, Αθήνα: Ατραπός.
3. Papert, S. (1980). Mindstorms: Children, Computers and Powerfull Ideas. New York: Basic Books.
4. Piaget, J. (1986). H Ψυχολογία της Νοημοσύνης. Μετάφραση βέλτσου Ε.. Αθήνα: Καστανιώτης.
5. Vygotsky, L.S. (1993). Σκέψη και Γλώσσα. Μετάφραση Ρόδη Αντζελίνας. Εκδόσεις Γκιώνη.
6. Χοντολίδου, Ε. (1999). Εισαγωγή στην έννοια της πολυτροπικότητας, Γλωσσικός Υπολογιστής 1. 1, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη, σ. 115-117.