Φάση Σεναρίου
Ερευνητική Εργασία - Project (Γυμνάσιο)
«Διερευνητική συνέντευξη με επαγγελματία»
Όπως στις προηγούμενες φάσεις, δίνεται ο απαιτούμενος χρόνος για την τακτοποίηση των μαθητών στους σταθμούς εργασίας (αν πρόκειται για την αίθουσα Πληροφορικής) ή στις θέσεις τους με την απαιτούμενη υποδομή (αίθουσα διδασκαλίας). Ακολουθεί η ανακοίνωση από τον εκπαιδευτικό του σχεδιαγράμματος ενεργειών της διδακτικής ώρας, συνδέοντάς το με τις διεργασίες της προηγούμενης φάσης (π.χ. «ως συνέχεια της ανάπτυξης συγκεκριμένης μεθοδολογίας για την αναζήτηση και αξιοποίηση πληροφοριών σήμερα θα ασχοληθούμε με την διαδικασία διεξαγωγής μιας διερευνητικής συνέντευξης»). Χρόνος διεξαγωγής: 1΄.
Ο εκπαιδευτικός εξηγεί στους μαθητές/τριες ότι η δραστηριότητα της διερευνητικής συνέντευξης (συνέντευξη δομημένη, ημιδομημένη ή μη δομημένη), δηλαδή η προσωπική επαφή και συνομιλία όσων συμμετέχουν σε αυτήν με έναν ή περισσότερους επαγγελματίες, επιχειρηματία, ή εργαζόμενο-νους διαφόρων ειδικοτήτων, για να διεξαχθεί, απαιτεί μια πρώτη τεχνική προετοιμασία αν θα διεξαχθεί με τεχνικά μέσα. Για παράδειγμα αν πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης απαιτείται μια υπάρχουσα τεχνική υποδομή, μέσω του προγράμματος επικοινωνίας skype απαιτείται παράλληλα και η χρήση μιας κάμερας και ενός μικροφώνου, αν είναι μαγνητοσκοπημένη ένα δημοσιογραφικό κασσετοφωνάκι (εγγράφεται μόνο ο ήχος), από τηλεφώνου, ή διαζώσης. Όποια και αν είναι η μορφή που διεξάγεται, χρήσιμο και σκόπιμο για τους διενεργούντες αυτήν είναι το να κρατούν σημειώσεις. Εκτός όμως από τα τεχνικά μέσα, απαιτείται και μια σχετική προετοιμασία των διενεργούντων αυτής. Σημαντικά θέματα της προετοιμασία της είναι το να βρεθούν τα άτομα με τα οποία θα επικοινωνήσουν οι ενδιαφερόμενοι, το να συνθέσουν οι διενεργούντες τη συνέντευξη τις δικές τους ερωτήσεις σε ερωτηματολόγιο, ή να κάνουν χρήση ενός έτοιμου ερωτηματολογίου (διαδικασία που στο τρέχον σενάριο έχει ήδη πραγματοποιηθεί σε προηγούμενη φάση) αλλά και το να μεθοδεύσουν την επικοινωνία με το άτομο που θα δώσει τις πληροφορίες. Χρόνος διεξαγωγής της διαδικασίας των επεξηγήσεων για την πραγματοποίηση της συνέντευξης: 4΄.
Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός προτρέπει τους μαθητές/τριες να εργαστούν σε ομάδες και χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της συζήτησης να καταγράψουν ηλεκτρονικά στους σταθμούς εργασίας τους πρόσωπα από τον κοινωνικό τους περίγυρο (οικογενειακό περιβάλλον, ευρύτερη φιλικό και κοινωνικό περιβάλλον όπως το σχολείο, άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες, την τοπική κοινωνία κ.ά.) από τα οποία μπορούν να πάρουν μια συνέντευξη (πρόσωπα που ασκούν επαγγελματική ειδικότητα/ες ή επαγγέλματα που έχουν οι μαθητές στις δικές τους επιλογές σταδιοδρομίας) καθώς και τι είναι θεμιτό να πουν σε αυτούς κατά τη διαδικασία της πρώτης επαφής / συνομιλίας μαζί τους, προκειμένου να οργανώσουν τη διεξαγωγή της συνέντευξης. Με άλλα λόγια οι μαθητές θα καταγράψουν τι θα πρέπει να πουν σε έναν επαγγελματία με τον οποίο επιθυμούν να έχουν μια διερευνητική συνέντευξη, πριν την πραγματοποίησή της. Χρόνος διεξαγωγής των διεργασιών των ομάδων: 5-6΄.
Μετά την ολοκλήρωση της δραστηριότητας, ο εκπαιδευτικός συγκεντρώνει τα παραδοτέα των ομάδων και με τη βοήθεια ενός διαδραστικού πίνακα ή ενός videoprojector, παρουσιάζει τις καταγραφές κάθε ομάδας στην ολομέλεια. Στη συνέχεια γίνεται συζήτηση και σχολιασμός επί όσων έχει καταθέσει κάθε ομάδα, ο εκπαιδευτικός κάνει ανακεφαλαίωση και δίνει επεξηγήσεις επί της διαδικασίας, ειδικότερα στο θέμα του τι είναι σκόπιμο και θεμιτό να ειπωθεί από τους μαθητές κατά την πρώτη επαφή τους με τον άνθρωπο που θα δώσει τη συνέντευξη, σύμφωνα με το υπόδειγμα που παρουσιάζεται στο Φύλλο εργασίας Νο 2. Χρόνος διεξαγωγής της διαδικασίας αυτής: 5-6΄.
Ακολούθως, πραγματοποιείται στην τάξη μια διερευνητική συνέντευξη, με τη χρήση ενός διαδραστικού πίνακα ή ενός videoprojector, του προγράμματος skype, μιας κάμερας και ενός μικροφώνου. Η διεξαγωγή της δραστηριότητας, απαιτεί προηγούμενη προετοιμασία από την πλευρά του εκπαιδευτικού ώστε να έχει προηγηθεί η επικοινωνία και η απαιτούμενη συνεννόηση με το πρόσωπο που θα δώσει τη συνέντευξη, και φυσικά η ρύθμιση των τεχνικών μέσων και διαδικασιών ώστε να πραγματοποιηθεί η διαδικασία (έλεγχος της λειτουργίας του προγράμματος και των λοιπών τεχνικών μέσων, δηλαδή της κάμερας και του μικροφώνου). Το πρόσωπο που θα έχει επιλεγεί σε κάθε περίπτωση θα πρέπει αν δυνατόν, να ασκεί μια επαγγελματική δραστηριότητα που να βρίσκεται στο πεδίο ενδιαφερόντων των μαθητών/τριών ή εναλλακτικά να είναι ένας επιχειρηματίας της τοπικής κοινωνίας η επαγγελματική δραστηριότητα και η σταδιοδρομία του οποίου να μπορεί να προσφέρει σημαντικά θέματα προς επεξεργασία για το σχεδιασμό της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των μαθητών/τριών και τη λήψη αποφάσεων αυτών. Τις ερωτήσεις της συνέντευξης υποβάλλουν οι μαθητές/τριες σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο που έχουν συντάξει σε προηγούμενη φάση του σεναρίου, εναλλασσόμενοι στο ρόλο αυτό και κρατούν σημειώσεις όσων λέγονται καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Χρόνος διεξαγωγής: 20΄
Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιλογή του προσώπου/προσώπων που θα δώσουν διερευνητικές συνεντεύξεις στους μαθητές θα πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή από την πλευρά του εκπαιδευτικού. Πολλές φορές, η παρουσίαση ενός επαγγέλματος / επαγγελματικής δραστηριότητας μπορεί να είναι καθοριστική για τον μαθητή/τρια που βρίσκεται σε διαδικασία σχεδιασμού της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας και στη λήψη αποφάσεων. Ο τρόπος που αυτός-ή που ασκεί τη συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα εκφράζεται και μιλά για τη δουλειά του, τις απαιτήσεις και απολαβές αυτής, η καταξίωσή του, ή η τυχόν απογοήτευσή του, οι ίδιες οι πληροφορίες για το αντικείμενο και τη φύση εργασίας, επιδρούν θετικά ή αρνητικά στην απόφαση των μαθητών/τριών.