Φάση Σεναρίου
Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας (Δημοτικό)
"Ο κύκλος με την κιμωλία" - Η προετοιμασία
1. Η δασκάλα εξηγεί στους μαθητές πως η ομάδα θα εργαστεί πάνω στο «Καυκασιανό Παραμύθι» του Ι.Δ. Ιωαννίδη από το Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων της Ε’ - Στ’, που βασίζεται στο θεατρικό έργο του Μπ. Μπρέχτ «Ο κύκλος με την κιμωλία». Για αρχή, η τάξη χωρίζεται σε υπο-ομάδες ανάλογα με τον συνολικό αριθμό των παιδιών. Η δασκάλα μοιράζει σε ομάδες τις καρτέλες τίτλων που είναι τα σημεία- κλειδιά της ιστορίας (Φύλλο εργασίας 1). Εξηγεί πως ενώ θα διαβάζει την ιστορία στην τάξη, οι ομάδες θα πρέπει να αναγνωρίσουν σε ποιο σημείο της ιστορίας αναφέρεται η καρτέλα που έχουν στα χέρια τους.
2. Κάθε ομάδα ορίζει ένα εκπρόσωπο-αφηγητή που παίρνει την καρτέλα τίτλου. Όλοι οι αφηγητές σχηματίζουν μια σειρά ώστε οι καρτέλες τους να βρίσκονται στη σωστή χρονική σειρά της ιστορίας. Οι αφηγητές διαβάζουν την καρτέλα τους και αφηγούνται την ιστορία με δικά τους λόγια.
3. Η δασκάλα βοηθάει την υπόλοιπη τάξη να επιλέξει ρόλο από την ιστορία με τις καρτέλες ρόλων (Φύλλο εργασίας 2). Οι καρτέλες ρόλων είναι διπλής όψης: από τη μία αναφέρεται ο ρόλος (πχ. Βασιλιάς) και από την άλλη μια φράση-κλειδί του ρόλου. Αποφασίζουμε σε ποιες σκηνές της ιστορίας μας εμφανίζεται κάθε ρόλος.
Η δασκάλα εξηγεί πως ο καθένα θα φτιάξει ένα «άγαλμα» που θα αναπαριστά τον ρόλο που έχει επιλέξει σε μια στιγμή της καθημερινότητάς του. Η ομάδα παρατηρεί τα «αγάλματα» και η δασκάλα ρωτά:
1. Τι κάνει κάθε ρόλος;
2. Πως η στάση του σώματος φανερώνει την κοινωνική θέση(status) κάθε ρόλου;
Τα «αγάλματα ζωντανεύουν όλα μαζί για 20’’ .
4. Με βάση τις καρτέλες τίτλων και τους ρόλους τους οι μαθητές φτιάχνουν «παγωμένες εικόνες» που αναπαριστούν αυτό που περιγράφει κάθε τίτλος.
Η δασκάλα καλεί την τάξη να παρατηρήσει σε κάθε «παγωμένη εικόνα» πως η στάση του σώματος και η έκφραση του προσώπου ορίζουν την νοοτροπία του ρόλου απέναντι στους άλλους (gestus). Οι μαθητές-θεατές κάνουν αλλαγές στις «εικόνες», τη θέση και την στάση των μαθητών-ηθοποιών, όπου και αν είναι απαραίτητο για να είναι πιο σαφές το νόημα.
5. Η τάξη διηγείται όλη την ιστορία ως εξής:
- Κάθε αφηγητής ανακοινώνει τον τίτλο.
- Η ομάδα σχηματίζει την παγωμένη εικόνα που αντιστοιχεί στον τίτλο.
- Ο αφηγητής διηγείται εν συντομία το κομμάτι της ιστορίας που αντιστοιχεί στην «παγωμένη εικόνα».
- Η «παγωμένη εικόνα» ζωντανεύει με μίμηση για 20’’ και όπου είναι απαραίτητο οι ρόλοι λένε μια φράση –κλειδί, όπως για παράδειγμα ο Βασιλιάς στην σκηνή «Γλέντια και χαρές για την γέννηση του Μικρού Πρίγκιπα» ή ο Δράκος Πόλεμος για τη σκηνή «Ο Δράκος Πόλεμος και οι στρατιώτες του βάζουν φωτιά στο παλάτι.»
6. Η ομάδα αυτοσχεδιάζει την σκηνή «Η Δίκη και ο κύκλος με την κιμωλία». Οι μαθητές που συμμετέχουν σ’ αυτή είναι υποχρεωμένοι, σε στιγμή που οι ίδιοι βρίσκουν κατάλληλη, να χρησιμοποιήσουν τις φράσεις- κλειδιά του ρόλου τους.
Προκειμένου για την προετοιμασία της παράστασης που θα παρουσιάσουν στην Α' τάξη, η δασκάλα ζητάει από τους μαθητές της ΣΤ’ να προετοιμάσουν στο σπίτι τα κοστούμια τους και τα σκηνικά αντικείμενα που χρειάζονται. Η δασκάλα εξηγεί πως τα κοστούμια και τα σκηνικά αντικείμενα δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκα. Περισσότερο θα πρέπει να είναι ενδεικτικά των ρόλων και συμβολικά της κοινωνικής θέσης των ηρώων, πχ ένα στέμμα και ένα κολιέ για την Αρχόντισσα, ένα στέμμα για τον Άρχοντα, ένα σπαθί για τον Δράκο Πόλεμο, ένα μπονέ και μία ποδιά για την Υπηρέτρια, μια κούκλα μωρό για την Γκουβερνάντα, ένας χαρτοφύλακας και μια γραβάτα για τους Δικηγόρους, ένα κουδούνι και ένα θρανίο για την έδρα του Δικαστή. Οι μαθητές επίσης μπορούν να προετοιμάσουν μουσικά κομμάτια για να επενδύσουν κάθε «παγωμένη εικόνα» και το ζωντάνεμά της.