Στάση... στο Βυζάντιο
Ιστορία (ΔΕ) (Γυμνάσιο)
Το παρόν διδακτικό σενάριο συμβάλλει στην εξοικείωση των μαθητών με διδακτικές και ερευνητικές διαδικασίες που οδηγούν στην καλλιέργεια και ανάπτυξη προσωπικών κριτηρίων προσέγγισης του υλικού της Ιστορίας. Αξιοποιεί τις μεγάλες δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες για θεμελιακές αλλαγές στη μάθηση και την εκπαίδευση και προσανατολίζεται προς μια μαθητοκεντρική προσέγγιση της μάθησης.
Μέσω του ομαδοσυνεργατικού μοντέλου διδασκαλίας και των αλληλεπιδράσεων που συντελούνται στα πλαίσια της ομάδας, δίνεται στους μαθητές η δυνατότητα να ζωντανέψουν την ιστορική πραγματικότητα και να την προσεγγίσουν βιωματικά (αναλαμβάνοντας συγκεκριμένους ρόλους), με αποτέλεσμα να την αντιληφθούν και να την κατανοήσουν καλύτερα. Χωρισμένοι σε έξι (6) ομάδες (μία ομάδα ιστορικών-ξεναγών, μία ομάδα πολεμικών ανταποκριτών-ρεπόρτερ, δύο ομάδες δημοσιογράφων-πολιτικών αναλυτών και δύο ομάδες βιογράφων-ψυχολόγων) θα συνεργαστούν μεταξύ τους προκειμένου να διερευνήσουν όλες τις πτυχές της Στάσης του Νίκα.
Θα πλοηγηθούν σε έγκυρες διαδικτυακές τοποθεσίες, στα πλαίσια του σχολικού ψηφιακού γραμματισμού, θα αναζητήσουν και θα επιλέξουν το κατάλληλο πληροφοριακό υλικό και αφού το επεξεργαστούν, εστιάζοντας την προσοχή τους στην κατανόηση και την αποτελεσματική χρήση της πληροφορίας, θα καταλήξουν σε τεκμηριωμένα συμπεράσματα (διερευνητική-ανακαλυπτική μάθηση), ανακαλώντας, όπου χρειάζεται, προγενέστερες γνώσεις τους προκειμένου να οικοδομήσουν τη νέα γνώση (εποικοδομητισμός). Στη συνέχεια, θα δημιουργήσουν από κοινού ένα ψηφιακό τελικό προϊόν (παρουσίαση σε Power Point) με τα αποτελέσματα της εργασίας τους, καλλιεργώντας με αυτό τον τρόπο και τις δεξιότητές τους στη χρήση των ΤΠΕ.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι καθοδηγητικός αρχικά, διευκολυντικός στη συνέχεια και υποστηρικτικός στην πορεία της έρευνας. Δίνεται έμφαση στον μαθητή ως ενεργό υποκείμενο της μάθησης και όχι στον δάσκαλο ως διανομέα της γνώσης. Η αναζήτηση της γνώσης είναι αποτέλεσμα προσωπικής δραστηριοποίησης των μαθητών. Η γνώση "χτίζεται", συνοικοδομείται.
ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ Α.Π.Σ και Δ.Ε.Π.Π.Σ
Η συγκεκριμένη διδακτική πρακτική βρίσκεται σε πλήρη συμβατότητα με τη συλλογιστική του Α.Π.Σ και του Δ.Ε.Π.Π.Σ εφόσον:
- Εντάσσεται στα πλαίσια του αναλυτικού προγράμματος για τη Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία της Β΄ Γυμνασίου και συγκεκριμένα στην Ενότητα ΙΙ του 1ο Κεφαλαίου: «Εξωτερικά προβλήματα και αναδιοργάνωση του κράτους – 1. Ο Ιουστινιανός και το έργο του».
- Συμβάλλει στην ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης των μαθητών ( αφορά την κατανόηση ιστορικών γεγονότων και τη σύνδεση αιτίων και αποτελεσμάτων).
- Συμβάλλει στην ανάπτυξη της ιστορικής συνείδησης των μαθητών (αφορά την κατανόηση της συμπεριφοράς του ανθρώπου σε συγκεκριμένες καταστάσεις και την εξασφάλιση των προϋποθέσεων για την εκδήλωση υπεύθυνης συμπεριφοράς στο παρόν και στο μέλλον).
- Ο σκοπός της ανάπτυξης της ιστορικής σκέψης και συνείδησης συνδέεται με τον γενικότερο σκοπό της εκπαίδευσης που αναφέρεται στην προετοιμασία συνειδητών πολιτών.
- Δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης των ΤΠΕ.
- Κρίνεται ως κατάλληλο για την εφαρμογή σύγχρονων τεχνικών διδασκαλίας και μάθησης όπως είναι η ομαδοσυνεργατική μάθηση, η διερευνητική-ανακαλυπτική μάθηση, το σχέδιο δράσης και η ανάληψη ρόλων.
Στα πλαίσια της ενότητας για τον Ιουστινιανό και το έργο του οι μαθητές με το παρόν διδακτικό σενάριο θα προσπαθήσουν να ερευνήσουν, μέσα από συγκεκριμένες ιστοσελίδες, όλες τις πτυχές ενός σημαντικού ιστορικού γεγονότος, όπως είναι η Στάση του Νίκα, και να αποκτήσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την προσωπικότητα του αυτοκράτορα.
Πιο συγκεκριμένα:
- Θα αναζητήσουν στοιχεία που θα τους βοηθήσουν να συνειδητοποιήσουν τους ουσιαστικούς λόγους που οδήγησαν στην εκδήλωσή της Στάσης καθώς και τις συνέπειες που είχε για τον Ιουστινιανό, τους Δήμους και τους ευγενείς.
- Θα τους δοθεί η δυνατότητα να εκτιμήσουν τη σημασία που είχε η καταστολή της προκειμένου να μπορέσει ο Ιουστινιανός να υλοποιήσει το πολιτικό του πρόγραμμα.
- Θα σκιαγραφήσουν τις προσωπικότητες του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας, αξιολογώντας ταυτόχρονα τις πράξεις τους.
- Θα αποκτήσουν μια πιο σαφή εικόνα για τους Δήμους της Κωνσταντινούπολης καθώς και για τον Ιππόδρομο της πόλης, όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα.